Ngày 21.8 tại Làng Sen - KĐT của cộng đồng người Việt tại Odessa - đại diện quân đội đã đến trực tiếp trao nhiều giấy báo gọi đăng ký nhập ngũ đối với những người Việt mang quốc tịch Ukraina.
Người Việt không muốn nhập ngũ
Họ đã đến tận các căn hộ kèm theo giấy báo gọi của từng người, sau đó họ còn tìm đến ban giám đốc KĐT Làng Sen để trao rất nhiều giấy triệu tập. Trong giấy ghi rõ khi nhận được giấy này, sau 1 tiếng, người được gọi nhập ngũ phải có mặt tại ủy ban quân sự của quận để làm thủ tục nhập ngũ.
Trước đó, tờ báo cho biết, đã có 60 người Việt có hộ chiếu Ukraina nhận được giấy gọi nhập ngũ trong đợt tổng động viên thứ 3 trong năm nay, do Thượng viện Ukraina thông qua hôm 22.7, trong đó có 32 người từ Làng Sen.
Theo tờ báo, đã là thanh niên có quốc tịch Ukraina thì điều tất yếu phải chấp hành như một công dân bình thường của Ukraina. Tuy nhiên, tâm lý chung các bậc phụ huynh không muốn cho con em mình tham gia trong tình huống này, họ cho rằng đây là công việc nội bộ của Ukraina mà chưa rõ ràng là một cuộc chiến chống xâm lược.
“Doanh nghiệp Odessa” đưa ra lời khuyến cáo: “Dù sao thì chúng ta cũng đang sống trên Ukraina, có quốc tịch Ukraina tức là người Ukraina, vậy làm thế nào để vừa bày tỏ quan điểm đúng mực của mình, nhưng phải trên cơ sở của luật pháp hiện hành. Lời khuyên dành cho mọi người là nên tìm hiểu kỹ luật, nhờ luật sư và phiên dịch tốt để tránh những phiền toái không đáng có xảy ra”.
Trước đó, đến hôm 13.8, tại Làng Sen Odessa đã có 3 giấy triệu tập gọi nhập ngũ được chuyển qua đường bưu điện. Theo đúng yêu cầu của giấy báo thì ít nhất 2 trong số 3 người đã có mặt tại cơ quan quân sự quận.
Cuối tháng 7 vừa qua, “Doanh nghiệp Odessa” cho biết, tại chợ Cây số 7 ở Odessa - chợ lớn nhất của người Việt tại Ukraina - có việc có nhiều nhóm công an của chợ đi tìm những người VN có hộ chiếu Ukraina gọi vào đồn nói là đăng ký nghĩa vụ quân sự. Việc này đã khiến nhiều người Việt ở chợ hoang mang và đề nghị tờ báo xác minh thông tin.
Việc làm ăn tê liệt
Liên quan đến vấn đề này, “Doanh nghiệp Odessa” đã tìm hiểu và cho biết: Từ khi có chính quyền mới ở Ukraina, theo đúng luật pháp, các cơ quan hữu quan có thể đến chợ để kiểm tra, kể cả kiểm tra hộ chiếu là điều bình thường.
Song việc công an chợ đơn phương kiểm tra và bắt đăng ký nghĩa vụ quân sự tại chợ là không đúng chức năng, trừ khi họ đi cùng Ủy ban nghĩa vụ quân sự và do Ủy ban nghĩa vụ quân sự phụ trách. Việc quản lý và đăng ký nghĩa vụ quân sự là do Ủy ban nghĩa vụ quân sự của quận, huyện quản lý, nếu Ủy ban đăng ký nghĩa vụ quân sự phối hợp với công an để gọi đăng ký nghĩa vụ quân sự là đúng và hợp pháp.
Nếu công an đơn phương gọi vào mà chỉ bắt nộp phạt là không đúng pháp luật. Việc công an chợ kiểm tra vào những ngày cuối tháng 7 là kiểm tra hộ chiếu. Có thể một số công an lợi dụng chuyện đăng ký nghĩa vụ quân sự để làm tiền bà con ta, chứ không có chuyện bắt lính nghĩa vụ quân sự tại chợ như bà con phản ánh.
Theo luật pháp hiện hành của Ukraina, khi có gọi nghĩa vụ quân sự thì cơ quan quản lý nghĩa vụ quân sự sẽ có giấy triệu tập đến báo tận nhà, trừ các trường hợp có dấu hiệu trốn tránh nghĩa vụ quân sự thì sẽ có lệnh truy tìm, có thể bị bắt và chịu trách nhiệm trước Pháp Luật về tội trốn hoặc không chấp hành nghĩa vụ quân sự. Nếu ai bị bắt vào đồn chợ hoặc có giấy triệu tập đi nghĩa vụ quân sự, nên gọi cho phiên dịch để kịp thời nắm chính xác những thông tin cần thiết và hỗ trợ thực hiện đúng theo Pháp Luật.
“Doanh Nghiệp Odessa” đã lưu ý bà con, dù trong bất cứ tình huống nào thì bà con cũng phải tuân thủ và chấp hành tốt Pháp Luật hiện hành của nước sở tại.
Cuộc xung đột ở Ukraina đã ảnh hưởng rất xấu đến việc làm của người Việt tại đây. Chiến sự diễn biến rất nhanh, khiến việc buôn bán của bà con người Việt sống chủ yếu tại các tỉnh miền đông Ukraina rơi vào bế tắc. Tại Donetsk và Lugansk - nơi có chiến sự thường xuyên - việc làm ăn của người Việt bị tê liệt. Tại Kharkov và Odessa - những thành phố có đông người Việt nhất và nhì tại Ukraina - hoạt động làm ăn của bà con cũng rất bi đát. Có những vụ bất ổn đã xảy ra tại Odessa như cướp bóc tại các ngân hàng, các vụ nổ bom, hay các vụ cướp nhằm vào người Việt, khiến bà con rất lo lắng.
Được biết, Đại sứ quán (ĐSQ) Việt Nam tại Ukraina từ nhiều tháng nay đã theo dõi tình hình thời sự ở nước này và có những thông tin liên lạc kịp thời với cộng đồng. Hôm 24.7, ĐSQ đã khuyến cáo bà con người Việt sơ tán khỏi các khu vực có giao tranh ác liệt, đặc biệt là TP.Donetsk. Trước đó, Bộ Ngoại giao đã chỉ đạo ĐSQ Việt Nam tại Ukraina nhanh chóng sơ tán cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống, làm việc tại các khu vực xảy ra chiến sự đến những nơi an toàn.
