Ngành vận tải biển Việt Nam đang gặp rất nhiều vấn đề. Cả nước chỉ có 28 tàu container, đáp ứng một phần rất nhỏ nhu cầu.

Thế nhưng ngay cả với xuất nhập khẩu hàng rời, doanh nghiệp vận tải biển Việt Nam cũng vẫn nhường sân cho tàu ngoại.

Tàu thì nhiều nhưng quá nhỏ nên hiệu quả khai thác vẫn ở mức thấp.

Tại cảng Hoàng Diệu, Hải Phòng, có 8 tàu đang bốc dỡ hàng hóa, trong đó có 3 tàu của doanh nghiệp trong nước, nhưng chủ yếu là tàu ngoại làm hàng xuất nhập khẩu, còn lại số hàng ít ỏi trong nước được chuyển về từ Quảng Ninh.

Máy trưởng Trần Văn Phong, Công ty Đoàn Thắng, gắn bó với nghề nhiều năm đã không khỏi nuối tiếc vì không có cơ hội chạy tuyến viễn dương.

Ngay cả với những tàu chạy xuất nhập khẩu thì cũng bập bõm, nay có mai không, việc cạnh tranh với tàu ngoại gần như không thể.

"Đói" hàng, doanh nghiệp vận tải biển thua lỗ triền miên, giải pháp của họ chỉ có thể là bán tàu.

"Trước đội tàu của tôi khá đông, nhưng vì đợt khủng hoảng vừa rồi nên vài năm lại phải bán một cái để cắt lỗ", ông Nguyễn Hữu Hoàn, giám đốc Công ty cổ phẩn vận tải biển Hải Âu cho biết.

Bán bớt tàu thì nhường sân cho tàu ngoại, tàu ngoại chiếm lĩnh thị trường thì doanh nghiệp Việt Nam lại càng khốn khó.

Vòng luẩn quẩn này đã khiến thị phần vận tải xuất nhập khẩu của tàu nội ngày càng teo tóp.

Theo số liệu từ Cục hàng hải, thị phần vận tải xuất nhập khẩu của tàu biển Việt Nam đạt 21% trong năm 2007, nhưng 6 năm sau, con số này tụt xuống chỉ còn 15%, và nay thì chỉ còn 10%.

"Đội tàu Việt Nam nhỏ, chỉ chạy quanh khu vực Đông Nam Á, châu Á, còn những khu vực xa như châu Âu, châu Mỹ, châu Phi thì dành cho các đội tàu ngoại", ông Phan Thông - Tổng thư ký hiệp hội chủ hàng Việt Nam chỉ ra.

Được biết, tải trọng bình quân của đội tàu nội hiện nay chỉ vào khoảng 3.900 tấn/tàu, nhỏ hơn rất nhiều tải trọng trung bình của đội tàu trong nhóm 10 nước ASEAN, trong đó có cả quốc gia không có biển.