“Nhảy vọt”

Đặt trong bối cảnh tín dụng toàn hệ thống mới cải thiện lên mức 2,3% vào cuối tháng 6.2014 như phân tích của một số đơn vị kinh doanh, con số tăng trưởng ở một vài ngân hàng lên tới 6,6% hay 8,8% dù không quá bất ngờ song thực sự vẫn gây được nhiều ấn tượng. Sự ấn tượng càng trở nên rõ rệt hơn với mức tăng cho vay ở các ngân hàng quốc doanh, vốn chiếm tỉ lệ lớn trong tổng dư nợ cho vay của toàn hệ thống. Một báo cáo sơ bộ cho thấy, con số tăng trưởng tín dụng 6 tháng đầu năm của Vietcombank đạt tới 6,6% so với cuối năm 2013. Càng đáng chú ý hơn ở 5 nhóm lĩnh vực ưu tiên, tín dụng tăng tới trên 8% cũng như chiếm gần 50% cơ cấu tổng dư nợ.

Một tổ chức đầu tư nhìn nhận, với tỉ trọng chiếm gần 8,5% tổng dư nợ toàn hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD), tăng trưởng tín dụng của Vietcombank chắc chắn có ảnh hưởng đáng kể đối với tốc độ chung của toàn ngành. Điều dễ hiểu là trong 6 tháng đầu năm 2013, chính mức giảm (âm) 1,47% của ngân hàng này được xem là một trong những điểm “kìm” tốc độ tăng trưởng chung của ngành dù rằng ở nửa sau năm 2013, hoạt động cho vay của ngân hàng này được đẩy mạnh trở lại và hoàn tất con số tăng trưởng 13%.

Điều bất ngờ là ngay tại một số ngân hàng có quy mô nhỏ bé và khiêm tốn hơn, hoạt động cho vay cũng lấy được mức tăng trưởng chưa từng thấy và thậm chí sẵn sàng chinh phục mục tiêu cả năm chỉ trong một vài tháng tới. Chia sẻ với người viết, một lãnh đạo TPBank tiết lộ, hoạt động cho vay của ngân hàng có được mức tăng tới 8,8% so với cuối năm 2013. Thậm chí dư nợ cho vay đối với các tổ chức kinh tế và cá nhân của ngân hàng này còn tăng tới 16,3% và một bất ngờ khác là tỉ lệ nợ xấu vẫn được khống chế giảm 0,3% so với đầu năm, xuống chỉ còn ở mức thấp 1,66%.

Chờ khác biệt

Quay lại mức tăng trưởng tín dụng của toàn ngành ngân hàng. Dù con số 2,3% trên đây có được sự cải thiện đáng kể so với con số 1,31% tại thời điểm ngày 23.5.2014, mức tăng trưởng chung vẫn là quá thấp so với kỳ vọng và kém hơn nhiều con số dương 4,7% của cùng kỳ 2013. Giới đầu tư cho rằng, sự gia tốc chậm của tín dụng trong bối cảnh lãi suất tiếp tục xu hướng giảm có thể do nhu cầu đi vay của doanh nghiệp chưa có nhiều chuyển biến trong 6 tháng đầu năm. Thực tế, kết quả điều tra xu hướng kinh doanh của doanh nghiệp năm 2014 của Tổng cục Thống kê thực hiện trong 4 tháng đầu năm với trên 8.100 doanh nghiệp cho thấy, có đến 50,5% số doanh nghiệp được khảo sát không vay vốn ngân hàng với nguyên nhân chủ yếu là không có nhu cầu vay.

Đối với con số nhảy vọt từ 3,16% ở thời điểm tháng 5.2014 lên 6,6% vào cuối tháng 6 vừa qua của Vietcombank, giới đầu tư cho rằng, động lực tăng trưởng tín dụng trong các tháng qua có thể đến nhờ ngân hàng liên tục giảm lãi suất huy động trong thời gian dài cùng với các nguồn huy động giá rẻ khác, bên cạnh việc Vietcombank cũng liên tục thúc đẩy tín dụng thông qua các gói cho vay lãi suất thấp. Minh chứng cho thấy, tăng trưởng tín dụng của Vietcombank riêng ở 5 nhóm lĩnh vực ưu tiên đạt trên 8%, chiếm gần 50% cơ cấu tổng dư nợ và đây là lĩnh vực có trần cho vay chỉ 8%/năm. “Chúng tôi cũng cho rằng giải ngân cho các doanh nghiệp nhà nước lớn trong lĩnh vực điện lực, xăng dầu cũng là nhân tố quan trọng thúc đẩy tín dụng của ngân hàng này” – một tổ chức đầu tư đưa đánh giá.

Tuy nhiên, các số liệu thống kê về tín dụng của toàn hệ thống hay của một số ngân hàng đến thời điểm hiện nay vẫn chỉ mang tính thống kê sơ bộ và chưa thể phản ánh chính xác thực tế cho vay của các ngân hàng. Bởi thời điểm tháng 6 là thời gian chốt kỳ báo cáo tài chính quan trọng và theo đó các ngân hàng có thể đẩy mạnh cho vay trong các ngày cuối cùng. Chính điều này có thể tạo ra sự khác biệt lớn khi các báo cáo tài chính 6 tháng được công bố chính thức.