Thượng nghị sỹ John McCain, người từng chạy đua vào Nhà Trắng năm 2008 đã có chuyến thăm Ấn Độ hôm thứ Năm.
Ông McCain là quan chức cấp cao đầu tiên của Mỹ đến thăm Ấn Độ sau khi ông Narendra Modi đắc cử chức vụ thủ tướng. Động thái này mở toang cánh cửa ngoại giao giữa Mỹ và Ấn Độ.
Mở đường cho Mỹ - Ấn bắt tay
Ông Modi từng bị chính quyền Mỹ dưới thời Tổng thống Bush coi là phần tử nguy hiểm và bị từ chối cấp visa, do Mỹ khi ấy cho rằng ông liên quan đến cuộc bạo loạn tôn giáo tại bang do ông làm thủ hiến.
Hành động của chính quyền cựu Tổng thống Bush (người của phe Cộng Hòa) khi đó khiến ông Modi có ấn tượng không tốt với Mỹ.
Nhưng sau khi ông Modi lên nắm quyền ở Ấn Độ thì người Mỹ hiểu rằng họ rất cần sự ủng hộ của ông Modi và Ấn Độ trong các vấn đề tại khu vực, đặc biệt là kiềm chế sự trỗi dậy của Trung Quốc.
Vấn đề là chính quyền Mỹ hiện giờ đang trong tay Tổng thống Obama, một người của đảng Dân chủ. Nếu ông Obama có hành vi thân thiện ngay lập tức với ông Modi thì sẽ khiến người của phe Cộng hòa cảm thấy không thoải mái cho lắm, và quan hệ giữa Thủ tướng Modi với những người thuộc phe "con voi" (đảng Cộng hòa ở Mỹ) vẫn còn phủ bóng đen nghi kỵ. Hơn nữa, chính quyền thời cựu Tổng thống Bush lên án ông Modi mà chính quyền Tổng thống Obama lại vồ vập thì sẽ tạo ra cảm giác tiền hậu bất nhất của nước Mỹ.
Muốn tháo nút cần tìm người buộc nút. Muốn tìm người hàn gắn quan hệ Mỹ với ông Modi thì cần một quan chức cấp cao và có uy tín của đảng Cộng hòa. Trong trường hợp này, Mỹ dùng ông McCain đến thăm Ấn Độ là một nước cờ thông minh, vì họ vừa thể hiện thiện chí của mình với Ấn Độ mà vẫn giữ được thể diện ngoại giao.
Ông McCain khiến Trung Quốc không thoải mái
Việc dùng ông McCain là "sứ giả đầu tiên" tới Ấn Độ cũng gửi một thông điệp sâu xa của Washington tới khu vực. Rõ ràng, Mỹ muốn kết giao với Ấn Độ để kiềm chế sự hung hăng của Trung Quốc trong thời gian qua.
Ông McCain là người lên án mạnh mẽ nhất các hoạt động phi pháp của Trung Quốc trên biển Đông, đặc biệt là vụ hạ đặt giàn khoan trái phép trên vùng biển thuộc đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Ông McCain dám chỉ đích danh Trung Quốc và dùng những từ ngữ mạnh mẽ như "hung hăng", "nguy hiểm", "gây hấn" để cảnh báo Bắc Kinh. Chính ông McCain với vai trò người có uy tín hàng đầu của đảng Cộng hòa đã yêu cầu chính quyền của Tổng thống Obama có sức ép lớn hơn với Trung Quốc tại biển Đông.
Do vậy, đến Ấn Độ và bàn về chuyện Trung Quốc thì không ai hợp hơn ông McCain.
Báo chí Ấn Độ cho biết hai bên đã thảo luận về các tranh chấp biên giới Ấn Độ-Trung Quốc đang diễn ra, cũng như các tranh chấp ở biển Đông. Không khí gặp gỡ giữa ông Modi và ông McCain được Thượng nghị sĩ Mỹ mô tả là rất cởi mở.
Hiện Ấn Độ cũng cần tranh thủ sự ủng hộ của Mỹ trong vấn đề tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc, nhất là sau vụ Trung Quốc phát hành bản đồ dọc nuốt nguyên một bang của Ấn Độ.
Sau khi ông McCain làm công tác mở đường và thăm dò Ấn Độ, hai bộ trưởng quan trọng của Mỹ là Ngoại trưởng John Kerry và Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel sẽ đến thăm Ấn Độ vào vài tuần tới để bàn chi tiết nhiều vấn đề.
Cuối năm nay, ông Modi sẽ sang thăm Mỹ và gặp Tổng thống Obama.
