“Hành động ngày càng khiêu khích và nguy hiểm của tàu Việt Nam đối với tàu Trung Quốc trên Biển Đông dẫn đến vụ tai nạn đáng tiếc ngày 26/5, đẩy tình hình thêm căng thẳng. Một tàu cá Việt Nam đã tự lật sau khi đâm vào tàu Trung Quốc. May mắn, thủy thủ đoàn được cứu sống ngay lập tức và không bị thương”, Tân Hoa Xã đưa tin ngày 28/5 về vụ tàu Trung Quốc đâm tàu cá Việt Nam ngày 26/5.

Tờ báo của chính phủ Trung Quốc còn cáo buộc Việt Nam cản trở hoạt động của giàn khoan nước họ và các quan chức Việt Nam vô lý buộc tội Trung Quốc.

Bài viết trên Tân Hoa Xã thậm chí vu khống Việt Nam: “Vụ tai nạn tàu chìm là kết quả của hành động tấn công kiểu cảm tử khi tàu Việt Nam tiến vào vùng biển của Trung Quốc, đụng độ với một trong những tàu của Bắc Kinh đang bảo vệ giàn khoan. Phía Trung Quốc đã kìm chế và cảnh báo nhưng tàu cá Việt Nam phớt lờ”.

Tiếp đó tờ báo chính thức của chính phủ Trung Quốc đổ lỗi hoàn toàn cho Việt Nam về vụ tai nạn và trắng trợn tuyên bố việc khoan dầu là hợp pháp.

Trong khi đó dư luận Việt Nam và thế giới hết sức bất bình về việc tàu Trung Quốc hung hăng đâm chìm tàu Việt Nam. Thượng nghị sĩ Ben Cardin, Chủ tịch Tiểu ban Đông Á - Thái Bình Dương thuộc Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ tại cuộc họp báo ở Hà Nội ngày 28/5 cho rằng hành động đâm chìm tàu Việt Nam của tàu Trung Quốc là hành động đơn phương, gây căng thẳng cao độ và không thể chấp nhận, gây thiệt hại cả về tài sản và nhân mạng.

"Chúng tôi quan ngại về tình hình hiện nay vì nó không chỉ ảnh hưởng an ninh của Việt Nam mà còn tác động tới an ninh, hàng hải khu vực", vị thượng nghị sĩ nhấn mạnh. Cardin cùng 5 thượng nghị sĩ thuộc Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ ra tuyên bố chung hôm 10/5 để lên án những hành động "gây rối" gần đây của Trung Quốc trên Biển Đông.

Tuyên bố chung mô tả việc Bắc Kinh di dời giàn khoan dầu khí Hải Dương-981 vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam cùng "những chiến thuật tấn công sau đó" của các tàu Trung Quốc, bao gồm việc đâm vào và gây hư hỏng cho tàu của Việt Nam, là diễn biến thực sự đáng quan ngại.

Nhóm nghị sĩ yêu cầu chính phủ Mỹ nói rõ với Trung Quốc rằng các yêu sách và tranh chấp lãnh thổ cần phải được giải quyết một cách hòa bình, thông qua ngoại giao và phù hợp với luật pháp quốc tế. Những hành động đơn phương nhằm thay đổi nguyên trạng hoặc sử dụng vũ lực, cưỡng bức hoặc hăm dọa đều sẽ dẫn tới bất ổn.

Hôm nay (29/5), Hạ nghị sĩ Mỹ Randy Forbes cũng ra thông cáo báo chí lên án hành động của Trung Quốc trên Biển Đông. "Việc Trung Quốc liên tục leo thang căng thẳng trên Biển Đông, bao gồm hành động đâm chìm tàu cá Việt Nam, cho thấy Bắc Kinh sẵn sàng đe dọa quân sự để đạt được các mục tiêu chính trị”, ông Forbes nhấn mạnh.

“Mỹ không được phép chấp nhận việc giải quyết các tranh chấp hàng hải ở châu Á - Thái Bình Dương bằng vũ lực và các hành vi đe dọa”, nghị sĩ Mỹ tuyên bố.