Theo số liệu được công bố ngày 21/4, thâm hụt thương mại của đất nước mặt trời mọc tăng gấp 4 lần so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 14 tỷ USD do sự trượt giá thê thảm của đồng Yên trong khi nhập khẩu tăng cùng với đó là sức mua của người tiêu dùng tăng mạnh trước khi chính sách tăng thuế tiêu thụ lên 8% chính thức có hiệu lực.

Bộ Tài chính Nhật Bản cho biết nước này nhập siêu 1,45 nghìn tỷ (14 tỷ USD) trong tháng, cao hơn nhiều so với mức 356,9 tỷ Yên vào tháng 3/2014.

Xuất khẩu tăng 1,8% tương đương 6,38 nghìn tỷ Yên nhờ vào việc xuất khẩu xe ô tô và các sản phẩm phục vụ sản xuất nhiên liệu. Nhưng nhập khẩu còn tăng cao hơn với mức 18,1% tức 7,83 nghìn tỷ Yên vì nhập khẩu dầu thô và khí gas tự nhiên hóa lỏng do Nhật là nước nghèo tài nguyên nên cần nguồn nhiên liệu bên ngoài để phục vụ lĩnh vực năng lượng.

Tính đến tháng 3/2014, cán cân thương mại của Nhật Bản đạt mức thâm hụt kỷ lục lên đến 13,75 nghìn tỷ Yên.

Theo số liệu thống kê của Bộ Tài chính, từ năm trước, do khủng hoảng năng lượng sau sự cố nhà máy điện hạt nhân ở Fukushima mức tăng 17,3% (tương đương 84,61 nghìn tỷ Yên) trong lĩnh vực nhập khẩu đã áp đảo mức tăng 10,8% của xuất khẩu (tương đương 70,86 nghìn tỷ Yên).

Theo chuyên gia Junko Nishioka của RBS Japan Securities, nhập khẩu tăng vọt do sức tiêu thụ của người dân tăng đột biến sát thời điểm chính sách tăng thuế tiệu thụ chính thức có hiệu lực vào ngày 1/4.

So với thời điểm trước khi xảy ra thảm họa Fukushima vào tháng 3/2011 thì hiện tại "đồng Yên suy yếu khiến thanh toán trong xuất khẩu không đạt hiệu quả cao như trước đây", bà Junko Nishioka nói.

“Điều này là minh chứng cho thấy các công ty Nhật Bản không còn thế mạnh cạnh tranh như trước đây", bà nói với Hãng tin Tài chính Dow Jones Newswires.

"Bây giờ vẫn còn rất nhiều khó khăn để phục hồi lĩnh vực xuất khẩu ngay cả khi các nền kinh tế ở nước ngoài được cải thiện. Đó cũng chính là nguy cơ làm gia tăng nhập khẩu và thâm hụt mậu dịch", bà bổ sung.

Nhu cầu nhập khẩu năng lượng tăng vọt sau khi cuộc khủng hoảng Fukushima xảy ra vào năm 2011 đã buộc các nhà chức trách phải ngừng hoạt động các lò phản ứng hạt nhân, nơi cung cấp một phần ba năng lượng của cả nước.

Sự trượt giá thê thảm của đồng Yên trong khi lượng xuất khẩu lớn khiến chi phí giành cho nhập khẩu tăng lên. Theo số liệu Hải quan, đồng Yên trung bình mất giá 8,7% so với đồng USD trong tháng ba so với cùng kỳ năm trước.

Ở Nhật Bản, nhu cầu tiêu thụ xăng và các sản phẩm khác cũng tăng lên trước thời điểm ngày 1/4 khi thuế tiêu dùng tăng từ 5 lên 8%.