Từ đầu tháng 4 đến nay, lực lượng quản lý thị trường thành phố Hà Nội đã ra quân kiểm tra các hộ, điểm kinh doanh thu‌ốc l‌á nhằm phát hiện, ngăn chặn tình trạng buôn bán thu‌ốc l‌á lậu.

Tuy nhiên, bằng nhiều phương thức bán hàng tinh vi, các tiểu thương đã qua mặt lực lượng chức năng một cách dễ dàng, khiến kết quả kiểm tra, xử lý chưa phản ánh hết thực trạng buôn lậu thu‌ốc l‌á hiện nay.

Tại Hà Nội, sau một tuần kiểm tra, cơ quan chức năng chỉ phát hiện 54 vụ buôn bán thu‌ốc l‌á nhập lậu, thu giữ hơn 1.300 bao thu‌ốc l‌á nhập lậu. Theo nhận định của Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội, lượng thu‌ốc l‌á nhập lậu bị bắt giữ không nhiều do công tác kiểm tra được tiến hành thường xuyên, liên tục nên thu‌ốc l‌á lậu không còn bày bán công khai như trước.

Hơn nữa, để đối phó với cơ quan chức năng, tại các điểm kinh doanh, thu‌ốc l‌á nhập lậu bày bán trà trộn với thu‌ốc l‌á sản xuất trong nước, hoặc chỉ bày vài bao lẻ, chỉ khi nào khách có yêu cầu, chủ cửa hàng mới bán.

Theo ông Nguyễn Công San - Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội, việc phát hiện, bắt giữ các đường dây buôn lậu thu‌ốc l‌á với số lượng lớn hết sức khó khăn.

Nguyên nhân là dân buôn lậu đã tìm mọi cách để lách luật. Theo quy định, chỉ truy cứu trách nhiệm Hình Sự với số lượng thu‌ốc l‌á điếu nhập lậu từ 1.500 bao trở lên. Vì vậy, để lách luật, các đối tượng vận chuyển đã chia nhỏ dưới 1.500 bao/lần vận chuyển, tàng trữ để khi bị bắt giữ chỉ bị xử lý hành chính, mà không bị xử lý Hình Sự. Hiện, trên địa bàn thành phố Hà Nội vẫn còn những điểm kinh doanh, bày bán công khai thu‌ốc l‌á lậu.

“Đối với Hà Nội, việc kiểm tra xử lý buôn lậu thu‌ốc l‌á là việc chính. Với mục tiêu đẩy lùi ngăn chặn đến mức cao nhất và hạn chế không bày bán công khai thu‌ốc l‌á nhập lậu, chúng tôi đã xây dựng các kế hoạch chuyên đề và thu thập thông tin đánh đúng vào đường dây, ổ nhóm, các nơi chứa ổ nhóm thu‌ốc l‌á lậu lớn, thực tế đã đạt được kết quả tốt”, ông Nguyễn Công San cho biết.

Theo Hiệp hội thu‌ốc l‌á Việt Nam, mỗi năm có gần 1 tỷ bao thu‌ốc l‌á lậu tràn vào nội địa khiến nhà nước thất thu từ 4.500 – 6.000 tỉ đồng. Ngoài ra, thu‌ốc l‌á lậu làm mất việc làm của 5 triệu nông dân và khiến 600.000 công nhân lao động tại các nhà máy rơi vào cảnh thất nghiệp.

Theo ông Vũ Văn Cường, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty thu‌ốc l‌á Việt Nam, với mức áp thuế tiêu thụ đặc biệt như hiện nay là 65% cộng với thuế VAT 10% đã khiến thu‌ốc l‌á nội rất khó cạnh tranh, trong khi các mặt hàng thu‌ốc l‌á nhập lậu đều trốn được các khoản thuế này nên siêu lợi nhuận dẫn đến khó kiểm soát hoạt động buôn lậu.

Ông Cường cũng cho biết, để ngăn chặn thu‌ốc l‌á nhập lậu cần phải tiến hành đồng bộ nhiều giải pháp từ biên giới đến nội địa và có sự vào cuộc mạnh mẽ của chính quyền cơ sở.

“Đầu vào của thu‌ốc l‌á nhập lậu dọc các cửa khẩu biên giới rất khó kiểm soát, chưa kể thu‌ốc l‌á lậu siêu lợi nhuận cũng có hiện tượng bảo kê, ăn chia, cho nên kiểm soát đầu vào là rất khó. Lực lượng chống buôn lậu của chúng ta rất mỏng, hạn chế nhưng chống được đầu ra chúng tôi thấy dễ hơn, tức kiểm tra ở các cửa hàng bán thuốc ở các phường, xã, thị trấn và làm nghiêm ở các khâu đó... Cần có các chỉ thị của Thủ tướng chính phủ yêu cầu các bộ ngành, các địa phương phải cùng vào cuộc”, ông Cường chỉ rõ.

Theo đại diện Cục Quản lý thị trường, để ngăn chặn tình trạng buôn lậu thu‌ốc l‌á, từ nay đến cuối tháng 6 sẽ chỉ đạo, đôn đốc các lực lượng chức năng tổ chức kiểm tra, kiểm soát đồng loạt trên cả nước, nhất là tại các địa bàn biên giới