Rừng và tiền trên… giấy

Không ngẫu nhiên, trên giấy mời đại biểu dự hội nghị “Triển khai các dự án đầu tư và phát triển rừng bền vững giai đoạn 2010 - 2020” tại Nha Trang, do Tổng Giám đốc Hoàng Quốc Bình ký, ghi rõ thành phần tham dự gồm đại biểu của tất cả các bộ, ngành trung ương, đại diện lãnh đạo 63 tỉnh, thành phố và thành viên của tập đoàn (có danh sách kèm theo).

Tại hội nghị, một thanh niên tên là Tuyên (dân tộc Dao), tự giới thiệu là Giám đốc chi nhánh RTC tại tỉnh Hà Giang, phấn khởi cho chúng tôi biết: “Nhận giấy mời, biết trước là phải tự bỏ tiền mua vé máy bay và tự túc mọi chi phí trong thời gian dự hội nghị, tốn kém khoảng chục triệu đồng ấy chứ, nhưng rất vui khi mình được Tập đoàn RTC xếp ngang hàng cán bộ lãnh đạo trung ương. Tháng trước, mình đã dự hội nghị y như thế này tại Quảng Ninh. Mình làm cho RTC đã 4 tháng, không nhận lương, nhưng được nhận cổ phần trị giá những hơn 500 triệu đồng, chẳng ai cho mình nhiều thế, tự lo chi phí dự hội nghị cũng phải thôi!”.

Chủ vườn ươm đa cấp ngồi chờ tư vấn tại trụ sở Cty Hiển Vinh.

Theo lời kể của Tuyên (số ĐT 097373711...), hồi cuối tháng 11.2013, anh được người quen giới thiệu với đại diện của RTC. Sau khi ký hợp đồng và nộp cho RTC 27.250.000 đồng, Tuyên được nhận giấy chứng nhận sở hữu cổ phần trị giá 545.000.000 đồng do RTC cấp. Công việc chính của Tuyên là phát triển dự án vườn ươm.

Tuyên nói: “Công việc cũng đơn giản thôi. Mình là dân thổ địa nên biết rõ ai có đất và thực sự cần vốn thì mời họ tham gia. Yêu cầu của RTC rất thoáng, chủ dự án không cần nộp giấy chứng nhận sở hữu đất rừng, cũng không cần chứng minh nguồn vốn, nhưng nhất thiết phải huy động đủ nguồn nhân lực gồm 30 người. Dự án thì đã có RTC soạn sẵn, bà con chỉ cần nộp ảnh, photo CMND (có công chứng), nộp tiền cho chi phí ban đầu, sẽ được ký hợp đồng làm công nhân viên của RTC. Công ty cam kết sau 4 năm, tất cả các chủ vươn ươm sẽ được sở hữu 10 tỉ đồng, có thể chuyển nhượng, nhưng nếu giữ được 8 năm thì công ty mẹ sẽ cấp vốn cho 40 tỉ đồng”.

Chúng tôi hỏi: “Tỉnh Hà Giang đã phát triển được bao nhiêu dự án, ươm những cây gì và đã trồng được bao nhiêu hécta rừng?”. Tuyên đáp: “Dự án thì nhiều, toàn là phát triển dược liệu với cây ăn quả, nhưng chưa trồng cây nào. Làm gì đã có vốn mà làm. Mình phải chờ đến khi nào có tiền mới triển khai”.

Tuyên chưa kịp trả lời câu hỏi của chúng tôi, rằng “nếu nhỡ không có tiền, giám đốc sẽ giải thích với bà con như thế nào?”, thì trên diễn đàn, Trưởng ban cố vấn của Tập đoàn RTC - ông Nguyễn Hoàng Lương - báo cáo: “Tính đến hết tháng 12.2013, tình hình thực hiện kế hoạch của tập đoàn phát triển rừng toàn cầu như sau: Tổng số dự án đã tiếp nhận và đưa vào thẩm định là 1.295, qua công tác thẩm định đã lựa chọn được 1.242, dự án có đầy đủ tính pháp nhân, pháp lý và phù hợp với nhiệm vụ của tập đoàn, với tổng mức 608.477 tỉ đồng.

Về nhân lực, đến nay RTC đã phát triển được hệ thống tổ chức gồm 20.500 người, ngoài ra còn có 200 doanh nghiệp thành viên với số lượng gần 20.000 người làm trong các DN được hưởng cổ tức 50 năm của Tập đoàn phát triển RTC”. Tuyên nói nhỏ: “Tiền về rồi! Tiền của các tổ chức nước ngoài, nhiều lắm!”, nhưng trên diễn đàn, ông Trưởng ban cố vấn RTC Nguyễn Hoàng Lương công bố: “Trong quý I/2014, sẽ chuyển đổi giấy chứng nhận sở hữu cổ phần sang ủy nhiệm chi cho các tổ chức, cá nhân để lấy tiền mặt ở các ngân hàng tại địa phương có dự án”.

Trong lúc đại diện lãnh đạo RTC lần lượt đọc báo cáo dự án phát triển rừng toàn cầu với tổng trị giá hàng trăm ngàn tỉ đồng gắn với chương trình làm từ thiện lên đến hàng chục ngàn tỉ đồng, chúng tôi tranh thủ search google tìm kiếm thông tin về RTC. Tại địa chỉ http://www.globalgreen4life.com/, giới thiệu hệ thống tổ chức của RTC gồm 3 cấp: Cấp “đầu não” là Công ty CP DDTXD&PT Hiển Vinh, do ông Cao Văn Xứng làm chủ tịch, đóng đô tại 68 Phan Đình Phùng, TP.Nha Trang. 7 công ty thành viên (cấp 2) đăng ký kinh doanh tại Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh, do các con ông Xứng là Cao Thị Thu Trang, Cao Hữu Trong, Cao Hữu Trí làm chủ tịch. Và cấp 3 là các chi nhánh tại 63 tỉnh, thành phố trực thuộc các công ty “con”.

Vấn đề là, website ấy giới thiệu nhiều chương trình, dự án trồng rừng của quốc gia, gắn với nghị định, quyết định... của Chính phủ, nhưng không hề có thông tin về hoạt động trồng rừng của RTC. Lắng nghe tất cả báo cáo tổng kết 5 năm chương trình hoạt động của RTC, chúng tôi nhận thấy, không có chữ nào thể hiện kết quả trồng rừng hay các dự án trồng rừng hiện hữu của RTC.

Bà Khánh Linh hồ hởi vận động: “Tham gia đi em. Chị đang có trong tay 160 tỉ đồng đây. Ở Hải Phòng rất nhiều người đăng ý làm vườn ươm, nhưng không phải dự án nào cũng được thẩm định. Các tổ chức phi chính phủ đã chuyển tiền về Việt Nam cho RTC rồi, song còn phải chờ các chủ dự án tuyển dụng kế toán trưởng và trưởng ban điều hành dự án là giám đốc các doanh nghiệp. Trong tháng này tập đoàn sẽ cử kế toán trưởng dự án. Ban quản lý dự án sẽ hoàn thành việc mở tài khoản chung cho dự án, để làm căn cứ cho RTC ủy nhiệm chi vào cuối quý I. Thời gian sắp hết rồi, em đăng ký nhanh lên, còn chờ thẩm định nữa, hết hạn là không đến lượt đâu đấy”.

Hồ sơ dự án trồng rừng và xin hỗ trợ từ thiện chồng chất trong “đại bản doanh” RTC.

Bà Khánh Linh “hiến kế”: “Em kêu gọi anh, chị, em hay cô, dì, chú, bác... họ hàng, miễn có đủ 30 người, bảo họ chụp ảnh, photo CMND đưa đi công chứng, rồi nộp cho em. Họ chẳng mất gì lại được chia cổ phần, cổ tức. Còn em thì nộp cho RTC chỉ hơn 27 triệu đồng là có ngay hơn nửa tỉ đồng. Triển khai dự án trong 8 năm sẽ có 40 tỉ!”.

Nhận thấy “khách hàng” chậm hiểu, bà Khánh Linh cho chúng tôi số điện thoại và hẹn đúng 3 giờ chiều đến 68 Phan Đình Phùng (Nha Trang), gặp người phụ trách tư vấn dự án vườn ươm. Có một chút lo lắng và hồi hộp chờ cuộc hẹn tại “đại bản doanh” của RTC, chúng tôi hiểu, ban cố vấn của cái gọi là “công ty cổ phần tập đoàn” trồng rừng đa cấp đã nhắm trúng tâm lý con người - chia sẻ trắc ẩn, nhen nhóm hy vọng, đánh thức lòng tham...

Bằng cách ấy, RTC đã phát triển hệ thống lên đến hàng chục ngàn thành viên ở khắp cả nước mà nạn nhân chủ yếu là những người thực sự có đất, khát khao đổi đời, nhưng thiếu vốn, thiếu thông tin, thiếu hiểu biết... Và, cũng bằng cách ấy , RTC đã mời được hàng ngàn lượt người ở 63 tỉnh, TP tự lo “khăn gói” đến Quảng Ninh, TPHCM, Nha Trang, tề tựu rất đúng giờ tại các trung tâm hội nghị danh giá nhất, chỉ để nhận... lời hứa!