Về với Trà Vinh, tôi tìm đến căn nhà của cậu học trò nhỏ nằm trên đường Lê Văn Tám, tại ngã tư Sampua. Những cơn mưa bất chợt đầu thu qua nhanh nhường lại ánh mặt trời chói chang, thời tiết vẫn thất thường thế, như cuộc sống của con người, lúc chìm lúc nổi. Trà Vinh là một tỉnh nghèo có đông đồng bào Khmer sinh sống với trăm bề thiếu thốn, nhưng ý chí và nghị lực của con người thì không phai mờ, như cậu tân sinh viên trường Đại học Tài chính - Marketing Kim Dũng Tiến vậy.

Gặp em giữa căn nhà trống vắng với ánh mắt đượm buồn, thẫn thờ nhưng vẫn cố vui, tôi được nghe mẹ em kể rằng cả tối em chẳng ăn gì, đến sáng và trưa nay vẫn vậy, chỉ im lặng nằm khóc. Vừa mới tối qua thôi em đón nhận cho mình một tin như sét đánh ở ngưỡng cửa cuộc đời rằng em không phải là con trai ruột của ba mẹ. Ba mẹ em ly dị nhau từ khi em còn nhỏ, rồi bỏ đi xa đến giờ vẫn chưa liên lạc lại. Mẹ nuôi em thấy thương và nhận em làm con kể từ ngày ấy. Có em trong nhà cả gia đình thêm tiếng cười nói vui vẻ, cả nhà ai cũng thương đứa con, người em vừa ngoan hiền lại chăm chỉ, có chí tiến thân và hết mực yêu thương, lo lắng cho gia đình.

Ngày trước gia đình Tiến còn ruộng vườn, ba mẹ quanh năm bán mặt cho đất, bán lưng cho trời, gắn bó với nghề trồng lúa. Rồi năm em lên lớp 6, ba mẹ bị bệnh phổi do lao lực nhiều, kinh tế gia đình cũng từ đó mà sa sút hẳn, nhà phải bán bớt ruộng để có tiền trang trải sinh hoạt hằng ngày. Cuộc sống mưu sinh ngày càng khó khăn khi tuổi già sức yếu lại đến, giờ ba mẹ em chẳng làm được việc gì nhiều, chỉ còn biết sống nhờ vào 2 người con.

Mẹ Tiến phụ giúp cho người chị bán quán cà phê ở ngã tư, còn ba em phụ anh trai rửa xe trước sân nhà, đi làm thuê cũng vậy, thôi thì phụ con cháu mình vẫn hơn. Nhiều lúc mẹ em sợ em lo lắng nhiều mà phân tâm, xao lãng việc học nên chẳng bao giờ kể em nghe cảnh nhà mình khốn khó như thế nào, bao lo toan mẹ nuốt vào trong, chạy vạy từng đồng lo cho em ăn học và chỉ mong sao mai này em có một cái nghề trong tay, tự nuôi sống bản thân mình.

Đáp lại tấm chân tình và những khó nhọc của ba mẹ là thành tích học tập xuất sắc của Tiến. 12 năm liền em là học sinh giỏi, tích cực tham gia các công tác đoàn - hội, là đại diện duy nhất toàn trường dự thi và vinh dự nhận được giải ba cấp tỉnh bộ môn Ngữ Văn. Mẹ em nhớ mãi những lần đưa em đi thi học sinh giỏi, rồi nghẹn ngào nhìn con nhận giải trong niềm tự hào, xúc động không nói nên lời. Thế nhưng con đường học không phải lúc nào cũng bằng phẳng.

Năm em thi vào cấp 3, với sức học khá, em đậu vào trường chuyên của tỉnh, nhưng rồi gia đình không đủ sức chi trả tiền học phí, em đành từ bỏ cơ hội được đào tạo trong một môi trường học tốt, chọn cho mình ngôi trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh Trà Vinh. Bởi theo học ở trường em được miễn giảm toàn bộ học phí, kèm theo sách giáo khoa đều được trường cho mượn và không phải tốn tiền mua đồng phục và số tiền dành dụm được em tranh thủ học thêm các môn cần thiết.

Mỗi ngày, Tiến đều đạp xe 30 phút để đến trường, bắt đầu một ngày học từ 6h sáng đến 21h. Em chỉ có thể tự học khi màn đêm đã khép lại, thời gian ít ỏi là thế nên nhiều khi nó như một áp lực vô hình đối với em. Có những lúc Tiến lo sợ không thi đậu đại học vì nghĩ mình không đủ sức. "Giá như ngày trước mình theo học trường chuyên thì biết đâu bây giờ lại khác", câu nói ấy vẫn luôn ám ảnh em hàng ngày. Nhưng nhờ sự tin tưởng, ủng hộ của thầy cô và bè bạn, Tiến tìm được niềm tin và cố gắng hơn trong học tập.

3 năm học trôi qua thật nhanh trong lời giảng của thầy cô, trong tình cảm bạn bè gắn bó, chính ngôi trường ấy đã cho em bao mơ ước và nền tảng vững chắc để bước tiếp vào tương lai. Từng lời giảng của thầy không chỉ là nền tảng kiến thức, mà còn chắp cánh cho em bước vào cuộc sống, đúng như câu nói “Tương lai thuộc về người tin vào vẻ đẹp trong ước mơ của mình”.

Thành tích học tập của em thật đáng nể.

Với suy nghĩ bản thân mình vốn ốm yếu, sức khỏe không có, không thể làm lao động chân tay, nên em chỉ còn biết chọn con đường học để tìm thấy cơ hội đổi đời. 12 năm qua, cậu học trò nhỏ ấy luôn cố gắng học tập thật tốt, dù với em nhiều lúc phía trước chỉ như một màn đêm đen kịt. Có những lúc bản thân như lạc lối khi em chọn theo học ban nâng cao là ban tự nhiên, nhưng thiên hướng của bản thân lại là ban xã hội, nên cảm giác chán nản, mệt mỏi lại ùa về. Em lo sợ nhiều thứ, sợ mình không đủ sức thi đậu đại học và trong một năm ấy em biết phải làm gì.

Chạm tay vào cánh cửa đại học, em phải có những lựa chọn sáng suốt cho riêng mình, em chọn trường Đại học Tài chính - Marketing vì em thích lĩnh vực kinh doanh. Em muốn đi lên từ hai bàn tay trắng thì không có con đường nào khác hơn là con đường kinh doanh. Tôi rất bất ngờ khi biết lý do em chọn ngành ngôn ngữ Anh, bởi em cho rằng mình vẫn chưa giỏi môn đó nên muốn có cơ hội trau dồi thêm. Rồi niềm vui cũng đến, ngày mà em nhận được tin mình đậu đại học, em đã đạp xe đến trường trong niềm hân hoan. Cầm tấm giấy báo nhập học trên tay, cả mẹ và em đều nghẹn ngào không nói nên lời khi bao nỗi lo toan như được gỡ bỏ, con đường học vấn lại tiếp tục rộng mở. Rồi đây cuộc đời của em sẽ bước sang trang mới - tươi sáng và chan chứa hy vọng.

Khoác trên mình chiếc áo mới, cuộc sống của một tân sinh viên đang mở ra trước mắt em, đầy tự hào nhưng cũng lắm nỗi lo âu. Tiền học phí một năm học quả là con số quá lớn khi ba mẹ giờ chẳng thể lao động được để kiếm lấy đồng tiền nuôi em ăn học. Các anh chị mỗi người một cuộc sống riêng với những gánh nặng phải lo toan, cũng chỉ có thể phụ giúp em về mặt tinh thần. Cuộc sống xa gia đình nơi đất khách quê người với bao điều lạ lẫm phải thích nghi, Tiếp sẽ phải cố gắng hơn nữa, vừa học vừa làm thêm để đỡ phần nào gánh nặng cho cha mẹ. Nhận được sự hỗ trợ từ nhà trường là nơi ở trong ký túc xá, Tiến rất mong mình sớm có tiền trang trải việc học để bốn năm đèn sách được ổn định và tròn vẹn hơn.