Nhưng có một số nơi ngày nghỉ càng dài thì nông dân càng bận. Vì nơi đó có du lịch. Khách các nơi đổ về xem đình chùa, miếu mạo, xin xăm, cầu phúc cầu tài... Du lịch lợi trăm bề, cho người đi chơi và cả người sở tại.

Tự dưng giữa hai thứ người ấy nảy sinh vấn đề. Khách du lịch bỏ bạc triệu quẳng vào du lịch cũng xót, họ chỉ tiêu cho những thứ mình thích, không thể mà cũng không muốn xài phí. Vì bản thân du lịch cũng đã có nhiều cái xài phí với người bình thường rồi. Ví như ở nhà quanh năm không mất một đồng xu tiền nhà, tiền giư‌ּờng chi‌ּếu, nay phải bỏ ra hàng triệu để ngả lưng chợp mắt một đêm ở khách sạn, ai mà chẳng tiếc đứt ruột. Còn công ty lữ hành và dân sở tại thì muốn chớp cơ hội để bán hàng, cho thuê, dịch vụ này nọ, tiền càng nhiều càng tốt!

Thế là người thì muốn chi tiêu ít nhất, kẻ lại muốn thu vào túi nhiều nhất. Cả hai ngấm ngầm mặc cả, đấu tranh với nhau để ai cũng đạt được mục đích của mình. Người này luôn dòm vào túi người kia, người kia thì giữ túi cho chặt, có vẻ như không ai chịu ai.

Chính vì lòng tham của chính quyền (đấu thầu vị trí thật đắt), của người bán, người tổ chức (muốn nhất bản vạn lợi) nên mới sinh nạn chặt chém. Cái gì cũng đắt gấp mấy chục lần nơi khác hay ngày thường thì ai mà chịu được! Hở cái là đòi tiền, mất tiền.

Nông dân Sa Pa là đồng bào dân tộc thiểu số mấy năm trước còn vui vẻ nói tiếng Anh như gió, vài năm lại đây đã biết đòi “bản quyền” chụp ảnh. Rồi cả trăm ngàn một quả dừa ở Sầm Sơn, 200 ngàn một cái ghề ngồi hóng mát một lúc ở Vũng Tàu, triệu ba một cuốc xe xích lô 7 cây số ở Hà Nội... là quá đáng. Khách du lịch không chỉ xót tiền mà còn thấy bị xúc phạm vì trông mặt mũi sáng sủa thế này mà bị coi là “gà”! Người châu Âu thì ngạc nhiên, với kinh nghiệm kinh doanh hàng trăm năm nay, họ không hiểu người làm du lịch Việt Nam đang làm gì?

Người ta thường nói du lịch cần 4 chữ S tiếng Anh: Sun (mặt trời), sand (bãi cát), sea (biển) và se‌ּx (tìn‌ּh dụ‌ּc). Có nước cho phát triển du lịch tìn‌ּh dụ‌ּc. Ở những nước không cho vì trái văn hóa - như nước ta, người ta thay chữ se‌ּx bằng soul (tâm hồn). Hồn chứa đựng sự tử tế, nhân bản, văn minh, sòng phẳng và công bằng, đói cho sạch rách cho thơm. Mất hồn nữa thì khách đến làm chi? Có lỡ đến thì cũng không muốn trở lại.

Thứ du lịch chặt chém ấy gọi là du lịch tuyệt tự, du lịch t‌ּự sá‌ּt!