Đội tàu trên gồm ba chiếc mang số hiệu Hải giám 83, Hải giám 262 và Hải giám 263, cùng một trực thăng mang số hiệu Hải giám B-7103, được giao nhiệm vụ tiến hành tuần tra các vùng biển xung quanh quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam trong 9 ngày.

Chen Huaibei, chỉ huy nhóm tàu trên cho biết đây là lần đầu tiên các tàu và máy bay lên thẳng được điều động tuần tra khu vực quần đảo Hoàng Sa cùng một lúc kể từ khi thành phố Tam Sa được thành lập trái phép hồi tháng 7/2012. Nhiệm vụ của đội tàu này là kiểm tra các hòn đảo, tài nguyên biển và hệ sinh thái, lập hồ sơ cho từng đảo.

Trước đó, giới truyền thông Trung Quốc ngày 6/3 đưa tin, 3 tàu Hải tuần Trung Quốc chở theo 1 chiếc trực thăng đã kéo ra quần đảo Trường Sa hôm 3/3 thực hiện cái gọi là "tuần tra chấp pháp".

Cách đây 2 ngày (7/3), Việt Nam đã một lần nữa khẳng định chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa và nói mọi hoạt động tại các khu vực này mà không được sự đồng ý của Việt Nam là vi phạm chủ quyền của Việt Nam.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lương Thanh Nghị nêu rõ như vậy khi trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết phản ứng của Việt Nam trước việc vừa qua một số tàu hải tuần của Trung Quốc thực hiện tuần tra tại Biển Đông, trong đó có khu vực hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam.

“Việt Nam khẳng định chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Mọi hoạt động tại các khu vực này mà không được sự đồng ý của Việt Nam là vi phạm chủ quyền của Việt Nam và chúng tôi kiên quyết phản đối,” người phát ngôn nhấn mạnh tại cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao.

Thời gian gần đây, Trung Quốc liên tiếp có những hành động khiêu khích, leo thang tại biển Đông. Không chỉ đẩy mạnh việc tập trận, truần tra trên biển Đông, Trung Quốc còn tuyên bố sẽ đẩy nhanh các hoạt động xây dựng (trái phép) cơ sở hạ tầng ở thành phố Tam Sa.

Theo Tân Hoa Xã ngày 7/3, Tiêu Kiệt, Bí thư kiêm Chủ tịch cái gọi là "thành phố Tam Sa" khi họp Quốc hội tại Bắc Kinh đã tuyên bố sẽ không "trì hoãn dù chỉ một ngày" mà phải đẩy nhanh tiến độ xây dựng (trái phép) cơ sở hạ tầng "thành phố Tam Sa".

Một góc đảo Phú Lâm, Hoàng Sa, Đà Nẵng, Việt Nam bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép

Hiện nay Bắc Kinh đang đẩy mạnh tiến độ xây dựng cơ sở hạ tầng (trái phép) trên cái gọi là "thành phố Tam Sa", cụ thể là quần đảo Hoàng Sa và một số bãi đá ở Trường Sa của Việt Nam mà Bắc Kinh dùng vũ lực chiếm đóng phi pháp. Bắc Kinh đã đóng riêng 1 tàu vận tải cỡ lớn, số hiệu Quỳnh Sa 3 chuyên hoạt động từ đảo Hải Nam ra Hoàng Sa và ngược lại, tần suất 4 chuyến/tháng để chuyên chở vật liệu, nhu yếu phẩm phục vụ lính và dân Trung Quốc đồn trú trái phép tại đây.

Tiêu Kiệt cho biết, hiện Trung Quốc đang triển khai (trái phép) hơn 20 dự án xây dựng cơ sở hạ tầng tại cái gọi là "thành phố Tam Sa", thành lập thôn Mỹ Tế để đưa dân Trung Quốc ra sinh sống trái phép trên Đá Vành Khăn (trong quần đảo Trường Sa bị Trung Quốc chiếm đoạt năm 1990, 1995 - PV).

Bắc Kinh đã quyết định rót 1,6 tỉ USD để xây dựng trái phép cơ sở hạ tầng tại các điểm đảo Trung Quốc chiếm đóng trái phép ở Hoàng Sa và Trường Sa với âm mưu độc chiếm Biển Đông thành ao nhà.

Trước đó, đầu tháng 1/2013, Trung Quốc đã lần đầu tiên phát hành bản đồ ghi rõ các đảo ở Biển Đông hòng chiếm giữ chủ quyền toàn bộ vùng biển này.

Tân Hoa xã dẫn nguồn Cơ quan Đo đạc, Bản đồ và Thông tin địa chất quốc gia Trung Quốc (NASMG) hôm 11/1/2013 đã thông báo lần đầu tiên nước này đã đánh dấu thể hiện rõ các đảo ở Biển Đông trên các bản đồ chính thức của nước này với tỷ lệ xích tương đương với Trung Quốc Đại lục.

Bản đồ trái phép của Trung Quốc về Biển Đông.

Theo Xu Gencai, bản đồ mới mô tả rõ ràng các đảo lớn trên Biển Đông, biểu thị mối quan hệ địa lý của các đảo này với các đảo, quần đảo phụ cận và những quốc gia xung quanh.

Ngoài ra, ở hai góc dưới cùng bên trái và phải của bản đồ lần lượt cho in hình các quần đảo tranh chấp ở Biển Đông và Hoa Đông.

“Các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa (của Việt Nam - PV) được mô tả ở góc dưới cùng bên phải với tỷ lệ bằng một nửa so với tỷ lệ xích của bản đồ mô tả Đại lục”, Zhou Beiyan, người biên tập nội dung các bản đồ này nói.

Trong khi đó, ở góc đối diện phía bên trái, bản đồ cũng mô tả hình ảnh thu nhỏ của quần đảo Điếu Ngư/Senkaku, thể hiện vị trí tương quan của quần đảo này với các đảo khác của Trung Quốc đại lục và Đài Loan (Trung Quốc). Đảo Điếu Ngư hiện nằm dưới sự quản lý của Nhật Bản nhưng Trung Quốc cũng tuyên bố có chủ quyền.

Đầu tháng 2/2013, Tờ Oil Price - một đối tác xuất bản của tập đoàn truyền thông CNBC (Mỹ) đưa tin, Trung Quốc đã xác định rằng dầu khí ở Biển Đông là "tài sản quốc gia" của nước này. Tuy Oil Price không nêu rõ cơ quan nào của Trung Quốc đưa ra tuyên bố này và vào thời gian nào nhưng tác giả bài báo là học giả thuộc viện Trung Á - Caucasus (trường ĐH Johns Hopkins) nhấn mạnh các hoạt động ngày càng leo thang của Trung Quốc trên Biển Đông để đòi cái gọi là "chủ quyền" đối với khu vực rộng lớn được bao bọc bởi đường "lưỡi bò" phi pháp.

Trong khi báo chí Phương Tây gần đây tập trung vào vụ thử hạt nhân ở Triều Tiên hay căng thẳng quan hệ Trung-Nhật trong tranh chấp quần đảo Senkaku/Điếu Ngư thì Trung Quốc lại tiếp tục đẩy nóng vấn đề ở Biển Đông thêm một bậc nữa khi tuyên bố tài nguyên dầu khí ở Biển Đông là “tài sản quốc gia” của nước này.

Trong bình luận của mình, CNBC (Mỹ) cho rằng hiện nay, Trung Quốc đang ra sức gây rối và tạo ra các tranh chấp tại khu vực quanh quần đảo Trường Sa của Việt Nam ở Biển để từng bước hợp thức hóa các tuyên bố chủ quyền của mình và tiến tới độc chiếm nguồn tài nguyên dầu mỏ ở đó.