Ý kiến của nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan vừa được đưa ra tại hội nghị nêu ý kiến và kiến nghị của nhân dân với Đảng, Nhà nước, Mặt trận tổ quốc Việt Nam với chủ đề “Những vấn đề về Kinh tế-xã hội” do Ủy ban Trung ương Mặt trận tổ quốc Việt Nam tổ chức ngày 27/9.

Đây là hội nghị đầu tiên nhằm cụ thể hóa một bước những vấn đề đã được nêu trong Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 - Khóa XI (NQTƯ4) về thực hiện quy chế giám sát của nhân dân đối với cán bộ, đảng viên, tổ chức đảng và chính quyền các cấp, trong đó có cơ chế để MTTQ và các đoàn thể chính trị-xã hội và nhân dân tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền.

Nhìn nhận về khó khăn của nền kinh tế hiện nay, nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan cho rằng, bức tranh kinh tế của chúng ta còn quá nhiều điều ngổn ngang trước mắt cũng như lâu dài.

Ông Vũ Khoan đề nghị cần có đồng thời giải pháp ngắn hạn và dài hạn, trong đó, vấn đề dài hạn cần tập trung tái cấu trúc nền kinh tế mà trọng tâm nhấn vào 3 lĩnh vực đầu tư công, doanh nghiệp nhà nước và ngân hàng.

“Vừa rồi Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã bàn đến chuyện phải có chiến lược tổng thể của cả quá trình cấu trúc nền kinh tế nhưng lại chưa đi đến kết luận cụ thể. Nếu không có chương trình tái cơ cấu một cách tổng thể này thì nền kinh tế sẽ đi về đâu?” – ông Khoan đặt câu hỏi.

Theo đó, đã nổi lên một số vấn đề cần phải có phương án giải quyết kịp thời, như trong lĩnh vực ngân hàng đã nổi lên vấn đề nợ xấu, nếu không xử lý đúng đắn sẽ… “vỡ trận”.

“Khi nền kinh tế khó khăn, ở tất cả các nước, đều nổ ở bất động sản và ngân hàng, Việt Nam cũng không ngoại lệ. Tôi thấy kinh tế khó khăn thế mà ngân hàng vẫn lãi khủng chứng tỏ là ảo! Tái cơ cấu phải nhìn thấy điều đó để xử lý tập trung vào đây” – ông Vũ Khoan nhấn mạnh.

Vấn đề này, GS.TS Bùi Ngọc Hiên cũng đồng tình, phải nhìn vấn đề ngắn hạn và dài hạn, nhìn từng bộ phận, địa phương. “Ở tầm đất nước phải thiết kế rõ ràng, không nên rơi vào cảnh sai đâu sửa đấy, rồi lại sửa đâu sai đấy!”.

Một lĩnh vực khác, theo nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan, câu chuyện lớn bao trùm nhất hiện nay là phải làm tốt NQTƯ 4. “Tuy nhiên, đã xuất hiện những nghi ngại trong dân bởi có những việc rõ rành rànhmà không thấy cơ quan, cá nhận nào nhận trách nhiệm như Vinashin, Vinalines... Việc này không nên coi nhẹ và cần sớm công bố” – ông Khoan đề nghị.

Hay như câu chuyện người nước ngoài vào khai thác mỏ, rồi chuyện bán đất rừng… “tại sao chính quyền địa phương không biết? Không thấy quy trách nhiệm cho ai, dân chờ mãi mà không ai nhận trách nhiệm về những vấn đề này?” – ông Vũ Khoan băn khoăn.

Liên quan đến vấn đề đối ngoại, trong đó có vấn đề Biển Đông, nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan cũng cho rằng, Việt Nam đang đứng trước thách thức lớn, sức mạnh của Việt Nam là sức mạnh tinh thần mà tinh thần thì nằm ở lòng dân, phải xử lý thế nào khối này để nuôi dưỡng ý chí của toàn dân trên cơ sở thống nhất, có sự đồng thuận cao. Đồng thời tranh thủ sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế.

Còn GS.TS Bùi Ngọc Hiên thì thẳng thắn, chúng ta đứng ở đâu, để tiến tới đâu là vấn đề cần suy nghĩ cho người lãnh đạo chứ không thể văn hay chữ tốt, nói cho êm - càng làm cho đội ngũ cán bộ ngày càng kém đi, “trong khi hiệu quả đối với kinh tế, an sinh xã hội như thế nào?”. Hiện nay 70% khiếu kiện là đất đai, chúng ta xuất phát là nước nông nghiệp, 70% là nông dân mà khiếu kiện về đất đai tới 70%!

“Chúng ta phải bên ngoài tôn trọng, bên trong vững chắc!” – GS.TS Bùi Ngọc Hiên nói.

Nhiều đại biểu cũng dành thời gian nêu ý kiến về đầu tư công, vẫn nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan nhận định: “Nói là điều chỉnh, tiết kiệm đầu tư công nhưng lại tiêu xài quá chừng các khoản tiền công. Chẳng hạn, thu chi ngân sách 9 tháng đã thấy thu tăng 1% trong khi chi tăng tới 13-14%, rất nhiều lễ hội đã được tổ chức… Tại sao không tiết kiệm? Hãy làm, đừng nói nữa!”

Cũng nội dung này, TS Lê Xuân Nghĩa đề nghị Chính phủ tăng đầu tư công cho những năm tới, giảm chi 10% từ hội hè đình đám để chuyển sang xây dựng cơ sở hạ tầng.