Đây được coi là phát biểu mạnh mẽ nhất của ông Benigno Aquino, thể hiện thái độ của Chính phủ Philippines đối với Trung Quốc.
Tổng thống Philippines Benigno Aquino III hôm 5-7 đề nghị các giới chức có thẩm quyền Trung Quốc “cân nhắc những gì họ đang nói với sự thật”, vài ngày sau khi tờ Nhân dân Nhật báo, cơ quan ngôn luận của Đảng cộng sản Trung Quốc, cáo buộc Philippines gây căng thẳng ở những khu vực tranh chấp trên biển Đông.
Đây được coi là phát biểu mạnh mẽ nhất của ông Aquino, thể hiện thái độ của Chính phủ Philippines kể từ khi nước này thực hiện chính sách giảm căng thẳng theo sau vụ va chạm hải quân với Trung Quốc trên bãi cạn Scarborough (Trung Quốc gọi là đảo Hoàng Nham) ngoài khơi tỉnh Zambales.
“Tôi vẫn không rõ những lời lẽ khiêu khích nào được cho là xuất phát từ các giới chức Philippines. Nhưng chúng tôi biết có nhiều điều đang được nói ra từ phía khác” - Tổng thống Aquino nói với các nhà báo và nhấn mạnh thêm: “Họ nên đọc những gì đã được viết theo ý của họ và với tất cả sự tôn trọng, có lẽ họ nên cân nhắc những gì họ đang nói với sự thật”.
Hôm thứ hai vừa qua, Tổng thống Aquino cho biết ông đang xem xét yêu cầu phía Mỹ hỗ trợ các hoạt động giám sát trong các vùng tranh chấp bằng máy bay do thám của siêu cường này. Báo chí Trung Quốc ngay sau đó đưa ra một thông báo cáo buộc Chính phủ Philippines kích động gây căng thẳng.
Nhật báo The Inquirer của Philippines dẫn lời ông Aquino: “Gần như đã 3 tuần kể từ khi tàu tuần tra bờ biển Philippines rút khỏi bãi cạn Scarborough. Nếu tàu của họ cũng rời khỏi đó thì chẳng có vấn đề gì nữa. Vậy thì ai đã làm cho vấn đề này kéo dài trên bãi cạn?”. Ông Aquino còn cho rằng Philippines có quyền chính đáng để yêu cầu Mỹ giúp đỡ trong các hoạt động giám sát lãnh thổ của mình, bao gồm những khu vực tranh chấp với Trung Quốc.
Khi được hỏi về kế hoạch của Philippines yêu cầu Mỹ triển khai máy bay do thám, Tổng thống Aquino nói: “Mỹ là một đồng minh (theo hiệp ước chung giữa hai nước). Chúng tôi đang thiếu, họ lại có khả năng. Nếu bất cứ lúc nào khả năng chúng tôi không đạt tới, tôi tin có thể tiếp cận họ để tăng thêm hiểu biết về tình hình của chúng tôi, đặc biệt ở vùng biển Tây Philippines”.
Trước đó, trong một cuộc họp báo hôm 4-7, người phát ngôn của tổng thống Philippines Edwin Lacierdađã cảnh báo Trung Quốc cần thận trọng trong những phát ngôn liên quan tới biển Đông. Là người gốc Hoa và nói tiếng Hoa thành thạo, ông Edwin Lacierda phát biểu (bằng tiếng Trung) khi được hỏi về bình luận trên tờ báo Đảng của Trung Quốc: “Tôi xin nói với người Trung Quốc, hãy cẩn thận về những gì các vị tuyên bố”. Ông cho rằng báo chí Trung Quốc đã cắt xén nhận xét của Tổng thống Aquino, làm méo mó nội dung ông ấy nói.
