Theo điều tra của Công an tỉnh Thanh Hoá, từ tháng 9/2021 trên địa bàn huyện miền núi biên giới Mường Lát có 3 nhóm với gần 90 người tham gia kinh doanh đa cấp dưới 2 hình thức: Đầu tư đồng tiền ảo TRON (TRX) trên mạng internet; đầu tư thông qua Công ty Vitae. Trong đó, có 72 người Mông huyện Mường Lát và 17 người Mông ở các tỉnh Điện Biên, Sơn La, Lào Cai tham gia.
Đối với hoạt động đầu tư đồng tiền ảo TRON, thủ đoạn của các đối tượng là thông qua mạng xã hội facebook tạo lập các phòng Zoom để tổ chức thuyết trình, lôi kéo người dân tham gia với những lời hứa về lợi nhuận cao, “tiền đẻ ra tiền”, “không phải làm gì cũng có tiền”. Để trở thành thành viên, mỗi người phải đóng từ 1 đến 2 triệu đồng tùy thuộc vào tỉ giá quy đổi giữa tiền Việt Nam và đồng tiền ảo TRON tại mỗi thời điểm giao dịch để mua 510 TRON. Sau khi đóng tiền, người tham gia sẽ được hướng dẫn lập một ví tiền ảo Klever để quản lý và được cấp một mã số riêng.
Để phát triển thành viên, các đối tượng tham gia sẽ phải tìm kiếm, phát triển nhánh gồm 2 thành viên cấp dưới (đây là hình thức kinh doanh đa cấp tiền ảo hệ nhị phân). Từ 2 thành viên mới này, nếu phát triển tiếp thêm thành viên mới khác thì người giới thiệu ban đầu sẽ được thăng cấp và hưởng một số tiền ảo tương ứng. Việc thăng cấp chỉ được công nhận khi phát triển đầy đủ mỗi nhánh 2 thành viên. Vì lý do nào đó, cấp dưới không phát triển đủ 2 thành viên thì cấp trên không được thăng cấp và không được hưởng hoa hồng; nếu không phát triển được thành viên mới, người chơi sẽ bị mất số tiền đóng ban đầu.
Tại huyện Mường Lát, lực lượng chức năng đã làm rõ có 3 nhóm tham gia đầu tư đồng tiền ảo TRON gồm: nhóm Suối Phái, xã Tam Chung với 36 người tham gia, do Vàng A Chu đứng đầu; nhóm tại bản Pù Toong, xã Pù Nhi với 22 người tham gia (bao gồm cả người Mông ở tỉnh Điện Biên, Lào Cai, Sơn La) do Lâu Văn Gấu đứng đầu và nhóm ở bản Suối Lóng, xã Tam Chung với 4 người tham gia do Sùng Thị Cợ đứng đầu.
Với hình thức đầu tư thông qua Công ty Vitae, hiện có 31 người chủ yếu là các cặp vợ chồng người Mông ở bản Pha Đén, xã Pù Nhi và bản Pá Búa, xã Trung Lý, huyện Mường Lát tham gia. Hoạt động này xâm nhập vào địa bàn từ năm 2019 do một số đối tượng ở tỉnh Điện Biên tuyên truyền trên mạng xã hội. Về cách thức đầu tư, mỗi người tham gia đóng từ 5 - 6 triệu đồng với lời hứa được trả lương hằng tháng dựa trên lợi nhuận của Công ty Vitae và khi giới thiệu người mới tham gia, đến cuối năm 2021 mỗi người sẽ được nhận tổng số tiền từ 100 - 200 triệu đồng. Tuy nhiên, đến tháng 7/2020, Công ty Vitae tuyên bố phá sản nên người tham gia bị mất toàn bộ số tiền đã nộp.
Chỉ sau một thời gian ngắn xác minh, các lực lượng chức năng Công an Thanh Hóa đã gọi hỏi, đấu tranh với 30 đối tượng liên quan đến hoạt động kinh doanh đa cấp. Tất cả những trường hợp này đều do thiếu hiểu biết, nhẹ dạ cả tin nên đã tin theo và nộp tiền cho các đối tượng cầm đầu, sau đó tìm cách lôi kéo thêm thành viên mới để nhận hoa hồng, lấy lại số tiền đã nộp ban đầu.
Theo Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, đây là những hình thức lừa đảo không mới diễn ra trên không gian mạng mà các cơ quan chức năng, cũng như lực lượng Công an đã tuyên truyền, phổ biến từ nhiều năm nay. Hình thức, thủ đoạn tuy cũ, nhưng các đối tượng lừa đảo lại nhắm tới một bộ phận người dân thiếu kiến thức, sự hiểu biết, thiếu thông tin ở vùng miền núi, dân tộc để thực hiện hành vi lừa đảo. Đây cũng là bài học đắt giá để Nhân dân rút kinh nghiệm, đừng vì hám lợi mà dễ dàng sập bẫy của các đối tượng lừa đảo.
