Khu Bảo tồn thiên nhiên (BTTN) Ea Sô (huyện Ea Kar - Đắk Lắk) là nơi có nhiều loài động, thực vật quý hiếm như bò tót, bò rừng, cây hương, căm xe… Tuy nhiên, gần đây, lâm tặc đã “băm nát” những khu rừng quanh khu bảo tồn và đang lấn sâu vào những khu vực phải bảo vệ nghiêm ngặt. Những ngày cuối tháng 8-2011, phóng viên Báo Người Lao Động đã đi thực tế để ghi nhận tình trạng lâm tặc bủa vây Khu BTTN Ea Sô.
“Rừng vô chủ”
Từ Trạm Kiểm lâm số 5, đoàn 8 người chúng tôi bắt đầu cuộc hành trình xuyên Khu BTTN Ea Sô. Sau hơn 4 giờ băng rừng, lội suối, chúng tôi đến cột mốc số 20, cạnh dòng sông Krông H’năng. Đây là nơi đánh dấu ranh giới giữa Khu BTTN Ea Sô với khu rừng thuộc địa giới hành chính của huyện Krông Pa - Gia Lai và Sông Hinh - Phú Yên. Khu rừng này có diện tích hàng chục ngàn hecta.
Chúng tôi mở máy định vị để xác định vị trí. Khu vực này thuộc tọa độ: X 0519341, Y 1437426, chỉ cách ranh giới của Khu BTTN Ea Sô chừng vài trăm mét. Ở đây, hàng trăm cây gỗ quý như hương, căm xe, cà chít… bị đốn hạ ngổn ngang.
Sáng hôm sau, đoàn chúng tôi lại tiếp tục cuộc hành trình theo hướng Tây Bắc, sau hơn 2 giờ đi bộ, chúng tôi có mặt tại vị trí có toạ độ: X 0517229, Y 1438758. Một khung cảnh hoang tàn mở ra trước mắt, hàng ngàn cây gỗ quý hiếm như hương, cà te, căm xe… bị đốn hạ. Ông Quang kể: “Trước đây, khu rừng này có rất nhiều gỗ quý hiếm. Từ đầu năm 2011 tới nay, lâm tặc đã ào ạt mở công trường khai thác gỗ, các loài thú cũng không còn. Anh em chúng tôi gọi khu vực này là nghĩa địa gỗ hương”.
Lực lượng bảo vệ bị chống trả quyết liệt
Nếu như phía Bắc và Đông của Khu BTTN Ea Sô đang nóng bỏng việc khai thác trái phép gỗ thì phía Tây lại đối mặt với tình trạng săn bắt thú. Hiện nay, tình hình săn bắn động vật trên lâm phần Khu BTTN Ea Sô diễn ra rất phức tạp. Chỉ tính riêng xã Ea Đăh và Ea Púk (huyện Krông Năng - Đắk Lắk) đã có hàng trăm thợ săn thú. Trong năm nay, Hạt Kiểm lâmKhu BTTN Ea Sô đã bắt quả tang hàng chục vụ xâm nhập khu bảo tồn để săn bắn động vật hoang dã.
Ngày 26-4, Hạt Kiểm lâm Khu BTTN Ea Sô tuần tra tại Tiểu khu 632, phát hiện 2 người mang một khẩu súng trường K44 để săn bắn động vật trái phép liền bắt giữ và bàn giao cho cơ quan công an để xử lý.
Khi bị phát hiện, những kẻ săn thú trái phép sẵn sàng chống trả quyết liệt với lực lượng chức năng để thoát thân. Cuối năm 2010, Phạm Văn Ngân (SN 1958, trú huyện Ea Kar - Đắk Lắk) cùng con trai là Phạm Văn Đạt (SN 1989) mang 2 khẩu súng vào Tiểu khu 628 để săn thú. Bị đuổi theo, Ngân đã quay lại dùng súng bắn vào lực lượng kiểm lâm khiến kiểm lâm viên Hoàng Văn Nam bị thương.
Trước đó, 4 nhân viên của Trạm Kiểm lâm số 2 phát hiện 3 người trú xã Ea Đăh, huyện Krông Năng, săn bắt 1 con nai trong khu vực được bảo vệ nghiêm ngặt. Khi lực lượng kiểm lâm bắt giữ 2 người, hàng chục đối tượng kéo đến bao vây, chống trả để giải vây cho người bị bắt, gây thương tật 31% cho một kiểm lâm viên.