Chính quyền tỉnh Quảng Bình đang thực hiện nhiều giải pháp nhằm đối phó với tình trạng nắng gay gắt, khô hạn, khiến mực nước các hồ chứa đều chưa đủ dung tích.
Thực tế này dự báo sẽ thiếu nguồn nước tưới tiêu cho vụ lúa Đông Xuân và Hè Thu.
Chuẩn bị bước vào vụ mùa Đông Xuân, ông Lưu Đức Khánh ở thôn 7, xã Hạ Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình không khỏi lo lắng vì kênh mương nội đồng khô hạn. Như nhiều gia đình nông dân khác, ông Khánh cày ải đất, chuẩn bị gieo cấy diện tích gần 2ha ruộng lúa. Khâu làm tươi đất rất cần nước ngập đồng để thau chua rửa mặn. Theo ông Khánh, nhiều tháng qua, các cụm hồ ở huyện Bố Trạch đều đóng cửa xả để tích nước nên ruộng đồng khô khát.
“Hồ Vực Sanh và Cửa Nghè mà không có nước thì không thể sản xuất được, xã nông nghiệp chủ yếu sống dựa vào cây lúa. Nếu không làm lúa được thì bà con cũng lo lắng”, ông Khánh .
Cũng như nhiều tỉnh thành miền Trung, đã hơn 40 năm qua, tỉnh Quảng Bình mới diễn ra trận hạn hán lịch sử. Nhiều xã, phường tổ chức phát động phong trào “Toàn dân làm thủy lợi”. Tại các huyện Lệ Thủy, Quảng Trạch, Quảng Ninh, nơi có những vựa lúa lớn rộng hàng nghìn ha, đâu đâu cũng thấy người dân ra đồng đắp đập, be bờ, giữ nước lại trên bề mặt ruộng.
Ông Nguyễn Viết Sỹ, Trưởng Chi nhánh Thủy nông huyện Bố Trạch cho biết, nhiều hồ chứa thủy lợi từng được đầu tư nạo vét để mở rộng dung tích chứa. Mọi năm, nguồn nước tưới đều chắc ăn cho vụ Đông Xuân. Tình hình nắng nóng kéo dài và ít mưa như hiện nay khiến đơn vị lúng túng trong bố trí nguồn nước tưới sao cho hợp lý.
Theo ông Nguyễn Viết Sỹ, sau khi họp thống nhất với UBND huyện, các bên đã đưa ra kịch bản chung cho công tác chống hạn: “Chi nhánh quản lý 5 hồ. Lượng mưa năm nay đạt 700mm, so với bình thường mọi năm là 1.800 đến 2.200mm, nên dung tích nước các hồ chỉ đạt 20%. Vì vậy, lượng nước không đủ tưới tiêu cho ba xã Bắc Trạch, Hạ Trạch và Mỹ Trạch. Chi nhánh đang khai thác các luồng lạch, ao hồ để khai thác trữ lượng nước tại chỗ, bơm chống hạn”.
Hồ đập thiếu nước đe dọa hàng ngàn héc ta lúa của bà con nông dân.
Theo số liệu của Đài Khí tượng thủy văn tỉnh Quảng Bình, từ đầu năm đến nay, tổng lượng mưa ở các trạm chỉ đạt 60% tổng lượng mưa trung bình nhiều năm. Riêng tháng 10 mới đạt 36%. Lượng nước tích được của gần 20 hồ chứa lớn trên địa bàn rất thấp so với dung tích thiết kế, nhiều hồ chứa nhỏ đang ở mực nước chết.
Các hồ đập lớn trên địa bàn như: Vực Sanh, Thác Chuối, Đồng Ran…lượng nước tụt giảm nghiêm trọng dưới 20%. Cân đối lượng nước hiện tại, Công ty TNHH MTV Kỹ thuật công trình thủy lợi Quảng Bình chỉ đảm bảo tưới cho 13.500ha/15.840ha vụ Đông Xuân 2018-2019. Như vậy, gần 2.400ha ruộng không đủ nước tưới. Tiếp đến vụ Hè Thu, gần 6.000ha không đủ nước tưới.
Ông Mai Việt Hưng, Trưởng phòng Thủy lợi, Chi cục Thủy lợi tỉnh Quảng Bình cho biết: “Sở Nông nghiệp tham mưu cho UBND tỉnh Chỉ thị số 12 về tăng cường các giải pháp tích trữ nước chống hạn, xâm nhập mặn. Dùng các bơm dã chiến, tận dụng nước của ao hồ, sông suối tự nhiên để bơm tưới. Phải có biện pháp điều tiết nước cho từng đợt tưới, đảm bảo hiệu quả, tiết kiệm nước”.
UBND tỉnh Quảng Bình chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND các huyện, thị xã tăng cường thực hiện các giải pháp chống hạn. Đồng thời báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xin kinh phí hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi chống chịu hạn cho bà con, nhằm giảm thiểu tối đa tác động của hạn hán, biến đổi khí hậu đang diễn biến phức tạp
