Tin liên quan
Lập khu phi quân sự tại Idlib -yêu cầu của Moscow tách biệt đối lập-đối lập ôn hoà có kết quả
Việc Tổng thống Nga Vladimir Putin thống nhất với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan về việc thiết lập một khu phi quân sự giữa quân đội chính phủ Syria và lực lượng nổi dậy xung quanh tỉnh Idlib, là một quyết định mang tính bước ngoặt.
Nó không những tránh cho Idlib phải "tắm máu", mà còn cho khiến cuộc chiến chống khủng bố tại Syria có những thay đổi mang tầm chiến lược, giúp lực lượng chính phủ Syria tiếp tục nâng cao vị thế trên chiến trường Syria, mà "không cần nhả đạn".
Kết quả này được cho là xuất phát từ yêu cầu của Nga tách biệt đối lập ra khỏi đối lập ôn hoà - mà trong đó có nhiều thành phần thực chất chỉ là khủng bố núp danh - nhằm ngăn chặn mưu đồ sử dụng khủng bố như lá bài chính trị.
Nước cờ của Tổng thống Putin khoá cả Tổng thống Trump và Tổng thống Erdogan
Còn nhớ sau khi Hội nghị Thượng đỉnh Nga-Thổ Nhĩ Kỳ-Iran hồi đầu tháng 9 đã kết thúc mà không có một thoả thuận ngừng bắn tại idlib theo như đề xuất Tổng thống Erdogan, phía Nga cho biết vẫn có thể có một giải pháp chính trị cho idlib.
Và để có giải pháp chính trị - nhằm tránh cho một cuộc tổng tấn công của quân đội Syria vào cứ điểm này - Moscow yêu cầu lực lượng đối lập tại Idlib phải được tách biệt với khủng bố - mà trong đó có nhiều thành phần núp danh đối lập ôn hoà.
Đề xuất của Nga được cho là xuất phát từ sự sơ hở của Lầu Năm Góc, khi ra tuyên bố "quân đội Mỹ tin tưởng rằng sẽ có cách tiến hành các hoạt động chống khủng bố hiệu quả hơn là thực hiện một loạt các hoạt động quân sự có quy mô lớn ở Idlib".
Và ước tính có khoảng từ 20.000 đến 30.000 tay súng khủng bố hiện đang đồn trú trong tỉnh Idlib. Điều đó chẳng khác nào Mỹ đã biết số lượng các tay súng khủng bố tại Idlib và có cách tiêu diệt chúng.
Trong khi đó Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ phe đối lập Syria nên các cuộc tấn công khủng bố của liên quân Nga-Syria đồng thời tấn công luôn đồng minh của Ankara. Đây cũng được xem là cơ sở để Moscow đề xuất tách biệt đối lập-đối lập ôn hoà.
Với thực tế như vậy, lực lượng đối lập tách khỏi đối lập ôn hoà tại Idlib là hoàn toàn có thể thực hiện được và cũng kiểm chứng được. Mỹ-Thổ đều không muốn đối lập Syria phải ôm đầu máu nên Mỹ-Thổ có trách nhiệm tách đối lập khỏi đối lập ôn hoà.
Khi đối lập tách khỏi đối lập ôn hoà thì cuộc tấn công của quân đội Syria vào Idlib sẽ dễ dàng hơn, thậm chí không không cần phải tấn công, mà lúc đó Mỹ-Thổ phải lo diệt khủng bố, còn Nga-Syria thì tập trung vào thúc đẩy giải pháp chính trị.
Như vậy, khi yêu cầu đối lập phải tách biệt đối lập ôn hoà thì mấu chốt của vấn đề Idlib đã được tháo gỡ tháo gỡ theo chủ ý của Moscow, bởi với đề xuất này Nga đã đá quả bóng tại Idlib sang phần sân của Mỹ-Thổ.
Idlib sẽ không phải đau thương, hoang tàn thêm nữa
Nếu yêu cầu của Moscow không được thực hiện thì chính Ankara và Washington - hai thực thể bảo trợ phe đối lập Syria - đã tự chứng minh mình bảo trợ khủng bố và khi đó thì cuộc tổng tấn công của quân đội Syria vào Idlib là lẽ đương nhiên.
Quả thực khi đề xuất tách đối lập khỏi đối lập ôn hoà tại Idlib, Tổng thống Putin đã đi một nước cờ quá sắc sảo và đã có hiệu ứng gần như ngay tức khắc khi bộ đôi Putin-Erdogan thống nhất thiết lập khu phi quân sự xung quanh Idlib.
Bởi "Tổng thống Erdogan khẳng định Ankara sẽ làm mọi cách để loại bỏ các nhóm nổi dậy cực đoan tại Idlib và thống nhất lực lượng Nga cùng với lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ phối hợp tuần tra tại khu phi quân sự này", theo Sputnik.
Còn Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu thì cho biết quân đội Syria và đồng minh không cần tiến hành thêm chiến dịch quân sự nào tại tỉnh Idlib. Vậy là nước cờ của Nga định hình cho ván cờ Syria thời hậu chống khủng bố hoàn tất chóng vánh.
Tách biệt đố lập-đối lập ôn hoá, nước cờ mang hiệu quả kép của Tổng thống Putin
Khi đề xuất của Nga về tách đối lập khỏi đối lập ôn hoà chưa có kết quả thì tại Idlib người dân đã xuống đường biểu tình hò hét chống Tổng thống assad và giương cao cờ 3 màu xanh lục-trắng-đen của quân nổi dậy, theo AP.
Người dân Idlib muốn chứng minh cho chính phủ biết rằng họ chứ không phải khủng bố đang kiểm soát cứ điểm Idlib. Do vậy, nếu quân đội Syria mở chiến dịch tấn công Idlib là giết hại dân thường nhiều hơn là tiêu diệt khủng bố.
“Không có giải pháp nào ở Syria ngoại trừ sự sụp đổ của assad”, “Lực lượng nổi dậy là hy vọng của chúng ta, Thổ Nhĩ Kỳ là anh em của chúng ta, khủng bố là Bashar, Hezbollah và Nga”, đó là những dòng biểu ngữ trong cuộc biểu tình ở Idlib.
Việc người dân ở Idlib biểu tình chống chính phủ Syria trong bối cảnh quân đội Syria chuẩn bị mở chiến dịch tổng công kích cứ điểm Idlib là một sự kiện bất lợi không chỉ với Damascus, mà với cả Moscow.
Yêu cầu tách biệt đối lập-đối lập ôn hoà là một nước cờ quá sắc sảo của Putin
Bởi chưa cần biết số lượng người biểu tình là bao nhiêu, họ tự nguyện biểu tình hay bị lôi kéo, xúi giục, mà chỉ cần có người dân xuống đường là có thể khiến Nga-Syria phải thay đổi chiến dịch tổng tấn công Idlib trong thế bị động.
Điều đó cũng đồng nghĩa nước đi quyết định cuối cùng của Moscow trong ván cờ Syria thời đánh khủng bố, định hình cho những nước cờ trong thời hậu khủng bố sẽ phải hiệu chỉnh.
Tổng thống Putin được giới phân tích nhìn nhận là hoàn toàn không bất ngờ trước việc người dân Idlib xuống đường biểu tình thách thức chính phủ Syria giải phóng Idlib bằng vũ lực. Bởi :
Thứ nhất, cuộc nội chiến Syria khởi phát bằng biểu tình chống chính phủ, ngay cả khi Tổng thống assad bãi bỏ Thiết quân luật mà lực lượng nổi dậy vẫn không chấp nhận hoà giải, thì khi thất thế, phe đối lập hoàn toàn có thể sử dụng kế sách cũ là biểu tình.
Thứ hai, trong cuộc nội chiến Syria, sau những chiến thắng của quân đội chính phủ lại diễn ra những đợt di cư-di tản, khi lực lượng nổi dậy và thân nhân kéo về Idlib, đây là sự báo trước Idlib sẽ chống chính phủ mạnh nhất.
Thứ ba, trong cuộc chiến Syria, Mỹ có 3 lựa chọn để "chặn Putin-lật assad", là sử dụng kịch bản vũ khí hoá học, bi thảm hoá tình trạng nhân đạo và khai thác tâm lý chống chính phủ. Tại Idlib, Mỹ đã có 2 lựa chọn đầu, nên biểu tình là lựa chọn thứ 3.
Tuy nhiên, vấn đề đặt ra với Moscow là xử lý thế nào với việc người dân Idlib xuống đường thách thức tại Idlib? Rõ ràng, Tổng thống Putin đoán biết trước tình huống này nên đã yêu cầu đối lập tách biệt đối lập ôn hoà và sự việc được hoá giải.
Bởi khi Mỹ đã khẳng định có khoảng 30.000 tay súng khủng bố tại Idlib mà người dân biểu tình chống lại việc tấn công khủng bố thì rõ ràng họ đã là làm lá chắn cho khủng bố, nên đây chính là đồng loã với khủng bố hay đối lập ôn hoà.
Mỹ-Thổ bảo trợ đối lập nên phải giải quyết việc người dân biểu tình tại Idlib và đề giải quyết thì chỉ còn cách tách đối lập khỏi đối lập ôn hoà. Không phải ngẫu nhiên Tổng thống Erdogan lên tiếng sẽ tìm cách loại bỏ các nhóm nổi dậy cực đoan ở Idlib.
Có thể thấy nước cờ của Tổng thống Putin không những "khoá tay" Thổ-Mỹ mà còn buộc Washington và Ankara phải hợp sức hoàn tất nước cơ dở dang giúp Moscow, đó là thiết lập vùng giảm căng thẳng, biến nước cờ không hoàn hảo thành hoàn hảo.
Rõ ràng nước cờ "tách biệt đối lập-đối lập ôn hoà" của Putin đã mang hiệu quả kép - vừa ngăn chặn được sự phản đòn của đối phương, vừa tạo thế buộc đối phương phải giúp mình hoá giải những bế tắc, bất lợi trong ván cờ chính trị quá phức tạp tại Syria.
