Không nặng nề như thời điểm năm 2016, nhưng mùi hôi vẫn âm ỉ và bùng lên dữ dội theo những cơn gió thốc mạnh về khu Nam Sài Gòn.
Đóng kín cửa trốn mùi hôi
Một tối cuối tháng 6, chúng tôi đến khu vực đường Nguyễn Lương Bằng (khu đô thị Phú Mỹ Hưng), trời đang đứng gió nhưng vẫn cảm nhận được mùi chua của rác hòa lẫn trong không khí.
Chị Nguyễn Thị Huyền, một hộ dân ở đây, cho biết trước đó mùi hôi rất đậm đặc theo hướng gió từ khu xử lý rác Đa Phước thốc mạnh về.
Cùng lúc này, người dân tại chung cư Belleza trên đường Phạm Hữu Lầu, P.Phú Mỹ (Q.7) gọi báo mùi hôi đang nồng nặc tại đây.
Khoảng 21h cùng ngày, có mặt tại khu vực này, chúng tôi thấy xung quanh chung cư khá thoáng đãng và tĩnh lặng nhưng mùi hôi đậm hơn khu vực đường Nguyễn Lương Bằng.
Chị Phạm Hoài Thùy Dương, một cư dân ở chung cư Belleza, cho biết nhiều hộ dân ở đây phải đóng cửa cố thủ trong nhà để trốn mùi hôi.
Cũng theo chị Dương, càng lên cao thì mùi hôi càng nặng hơn. Để chứng minh điều này, chị Dương dẫn chúng tôi lên căn hộ chị ở tầng 18.
Căn hộ này có ba phòng đều có cửa sổ hướng ra sông. Khi chị Dương vừa mở cửa sổ lấy gió khu vực phòng khách, một luồng gió thốc mạnh vào kèm theo mùi hôi khiến chúng tôi muốn nghẹt thở.
Chị Dương cho hay liên tục mấy năm nay, cứ vào mùa mưa từ khoảng tháng 5 trở đi, mùi hôi của rác lại xuất hiện và kéo dài tận tháng 10, tháng 11.
"Trước đây ở quận 4, mỗi tháng gia đình tôi chỉ tốn 500.000-600.000 đồng tiền điện, nhưng khi về chung cư Belleza, tiền điện tăng gấp 3 lần do phải liên tục đóng cửa phòng, mở máy lạnh để trốn mùi hôi, mặc dù ở đây rất thoáng gió" - chị Dương cho biết.
Tôi có thói quen hay tập thể dục buổi sáng, nhưng sáng sớm mở cửa ra mùi hôi bốc lên giống như mình sống cạnh chuồng heo hay bãi rác khiến tôi không còn động lực để làm gì nữa
Chị Hồng (một người dân ở khu đô thị Phú Mỹ Hưng)
Sai lầm về quy hoạch, công nghệ
Thạc sĩ Lê Thị Xuân Lan - nguyên phó phòng dự báo Đài khí tượng thủy văn khu vực Nam Bộ - cho hay khu bãi rác Đa Phước đầu hướng gió tây nam so với khu Nam Sài Gòn.
Theo cách đo từ Google map, khoảng cách từ bãi rác này đến khu Phú Mỹ Hưng từ 6-10km.
Thời điểm xuất hiện gió tây nam, theo bà Lan, thường vào mùa mưa (từ tháng 5 đến khoảng tháng 11). Điều này phần nào lý giải vì sao khu Nam Sài Gòn xuất hiện mùi hôi nồng nặc vào mùa mưa.
PGS.TS Lê Văn Khoa - trưởng bộ môn quản lý môi trường, khoa môi trường và tài nguyên Trường ĐH Bách khoa TP.HCM - cho rằng việc đầu tư khu xử lý rác gần khu đô thị là một sai lầm về quy hoạch.
Ông Khoa đề nghị cần xem lại khả năng xử lý rác của khu Đa Phước vì mùi hôi ở khu Nam Sài Gòn xuất hiện sau khi khu xử lý rác này tăng khả năng tiếp nhận rác từ khu xử lý Phước Hiệp (H.Củ Chi).
"Nếu công suất tiếp nhận rác quá khả năng xử lý và quản lý không tốt thì việc phát sinh mùi hôi là chuyện dễ hiểu" - ông Khoa nhận định.
Theo ông Khoa, để giải quyết mùi hôi cần phải giảm lượng rác chôn lấp ở khu xử lý rác Đa Phước và công tác giám sát việc vận hành đúng quy trình kỹ thuật phải được thực hiện chặt chẽ hơn.
Còn TS Phạm Viết Thuận, viện Kinh tế tài nguyên và môi trường, cho rằng bản thân công nghệ chôn lấp, quá trình vận hành chôn lấp dễ phát sinh các khí metan, H2S, CO2... gây mùi hôi, ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
Giải pháp, theo ông Thuận, là phải dời bãi rác ra xa khu đô thị hoặc chuyển đổi sang công nghệ "đốt rác phát điện theo mô hình khép kín".
Về nguyên nhân gây mùi hôi, giải pháp khắc phục, chúng tôi đã gửi câu hỏi đến các đơn vị liên quan như Sở Tài nguyên - môi trường TP, Công ty TNHH Xử lý chất thải rắn VN (VWS - chủ đầu tư khu xử lý rác Đa Phước) và đang chờ được trả lời.
