Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson đã bị sa thải trên Twitter sau khi trở về từ một chuyến công du châu Phi. Điều này cũng đồng nghĩa với việc ông đã bị loại khỏi thành phần góp mặt trong Hội nghị Thượng đỉnh của ông Donald Trump và ông Kim Jong-un dự kiến tổ chức tháng 5 tới đây.

Trong khoảng thời gian 14 tháng làm việc dưới tư cách nhà ngoại giao hàng đầu của đất nước, ông Tillerson chưa mang lại điều gì nổi bật ngoài những chính sách ngoại giao luôn bất đồng với Tổng thống Trump trong rất nhiều vấn đề.

Ông trấn an các đồng minh NATO rằng Mỹ sẽ vẫn cam kết thực hiện nghĩa vụ trong liên minh, bất chấp việc Tổng thống đe dọa sẽ rút khỏi khối quân sự này với lý do các nước không đóng góp đủ ngân sách.

Cựu CEO của ExxonMobil đã cố gắng cứu vãn thỏa thuận hạt nhân Iran, trong khi ông Trump muốn bỏ hoàn toàn.

Các chuyên gia về chính sách đối ngoại có thể rất bực tức khi Tổng thống Trump tuyên bố ông sa thải ông Tillerson và thay thế bằng Giám đốc CIA Mike Pompeo, nhưng rõ ràng, mối quan hệ giữa Tổng thống và cựu Ngoại trưởng chưa bao giờ hòa hợp ngay từ đầu.

Nhà lãnh đạo Mỹ thừa nhận hôm 13/3, ông và Tillerson thường không đi cùng một đường: "Tôi thực sự có quan hệ tốt với Rex, nhưng tư tưởng và suy nghĩ của cả hai lại khác nhau".

Hiện tại, Tổng thống Trump đang chuẩn bị bước vào cuộc gặp trực tiếp chưa từng có trong lịch sử với lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un để thảo luận chương trình hạt nhân của nước này.

Với dự kiến Hội nghị Thượng đỉnh sẽ diễn ra vào tháng 5, một quan chức Nhà Trắng giấu tên nói 2 tháng sẽ là khoảng thời gian không dài để ông Trump chọn ra đội ngũ đàm phán mới.

Trên thực tế, theo nguồn tin của Fox News, Tổng thống Trump đã quyết định sa thải Ngoại trưởng trước cả khi công tác chuẩn bị cho Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ-Triều diễn ra.

Mặc dù có thể gây xáo trộn trong tình hình bận rộn hiện tại, nhưng giới phân tích nhận định, động thái này cũng mang đến ý nghĩa nhất định. Nếu quan điểm của ông Tillerson không đồng nhất với Tổng thống Trump về các vấn đề liên quan đến cuộc gặp với lãnh đạo Kim Jong-un sắp tới, một lời chia tay lúc này là cần thiết.

Ông Mike Pompeo sẽ cần thời gian bắt nhịp với công việc mới.

Tờ USA Today đánh giá, Tổng thống Trump cần bước vào hội nghị thượng đỉnh và chuẩn bị nhân sự gồm những người ông có thể tin tưởng và có sự tương đồng về lập trường.

Trong vài tuần tới, chính quyền của Trump sẽ tham gia vào một ván cược khó đoán với Triều Tiên. Cuộc gặp này khiến người ta nhớ lại những hội nghị mà Mỹ từng có với các cường quốc trong thời kỳ căng thẳng chiến tranh Lạnh.

Do đó, sẽ có nhiều câu hỏi quan trọng cần được giải quyết.

Hội nghị Thượng đỉnh với Triều Tiên sẽ diễn ra ở đâu? Ai sẽ đi cùng Tổng thống trong chuyến đi? Điều gì sẽ xảy ra nếu Triều Tiên có những yêu cầu như hủy bỏ các biện pháp trừng phạt trước khi Hội nghị Thượng đỉnh diễn ra? Liệu chính quyền Trump có yêu cầu một lộ trình về việc Triều Tiên sẽ làm gì để phi hạt nhân hóa?

Những câu hỏi trên có thể giải thích lý do vì sao ông Tillerson phải rời đi. Không lúc nào hơn lúc này, Tổng thống Trump cần một Ngoại trưởng cho ông đủ sự tin tưởng, thay vì bất đồng quá nhiều lần trong 14 tháng qua.

Bên cạnh đó, có một số quan điểm cho rằng, nếu như nhà lãnh đạo Mỹ không thể tìm ra được một người đáng tin tưởng, rất có thể Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ-Triều sẽ cần phải hoãn lại để Washington đủ thời gian hoàn thành công tác chuẩn bị về mặt nhân sự.

Bill Richardson, một quan chức ngoại giao từng tham gia vào các cuộc thảo luận về Triều Tiên cho rằng, một cuộc gặp mang tính chất lịch sử như Hội nghị Thượng đỉnh Trum-Kim sẽ cần có sự điều phối của một Ngoại trưởng, điều khiến cho quyết định sa thải ông Rex Tillerson lúc này sẽ đặt ra nhiều câu hỏi.

Cựu Đại sứ tại Liên Hiệp Quốc và là Bộ trưởng Năng lượng dưới thời cựu Tổng thống Bill Clinton lo ngại cuộc gặp Mỹ-Triều có thể sẽ bị hoãn lại một tháng vì sự ra đi của cựu CEO của ExxonMobil.

Một mặt, ông Mike Pompeo sẽ cần mất ít nhất một tháng để Thượng viện thông qua chức danh Ngoại trưởng, mặt khác, chính bản thân cựu Giám đốc CIA phải bắt kịp công việc mới.

“Pompeo vốn là một quan chức tình báo, ông ấy cần tích lũy thêm nhiều kiến thức về ngoại giao, châu Á và những vấn đề liên quan đến công việc của bộ Ngoại giao”, Richardson nói.