Tổng thống Poroshenko thất bại với chiêu trò luật pháp hoá chính trị nhằm loại bỏ Saakashvili

Reuters đưa tin, ngày 11/12 Tòa án quận Pechersky, Kiev đã từ chối yêu cầu của công tố viên quản thúc nhà chính trị đối lập - cựu Tổng thống Gruzia, cựu Thống Đốc Odessa Mikheil Saakashvili và tuyên bố trả tự do cho ông này.

Xin nhắc lại là ngày 05/12, ông Saakashvili đã bị lực lượng an ninh Ukraine bắt giữ, song được những người ủng hộ giải thoát, tuy nhiên đến ngày 8/12, ông Saakashvili đã bị lực lượng an ninh bắt giữ ở thủ đô Kiev.

Theo cáo buộc của Tổng công tố Ukraine Yuri Lutsenko, ông Saakashvili đã có âm mưu lật đổ chính quyền. Ông Saakashvili bị nghi ngờ nhận hàng trăm ngàn USD từ nhóm tội phạm liên quan đến nhà đầu cơ chính trị Serhiy Kurchenko.

Kurchenko bị cho có dính líu đến cựu Tổng thống bị phế truất Viktor Yanukovych, vì vậy Tổng công tố Lutsenko đã buộc tội Saakashvili nhận tài trợ từ nhóm tội phạm này để tổ chức biểu tình chống chính quyền và thực hiện âm mưu đảo chính.

Tuy nhiên, theo Thẩm phán Larysa Tsokol của Tòa án quận Pechersky ở Kiev thì những chứng cứ cáo buộc của công tố viên đối với ông Saakashivili rất yếu, không đủ cơ sở để xem xét nhà chính trị này phạm tội mưu phản.

Các luật sư của Saakashvili thì cho biết cả ba lần chính quyền Kiev tìm cách bắt và bắt giữ ông ta - vào các ngày 5/12, ngày 6/12 và ngày 8/12 - là hành động bất hợp pháp vì nó được tiến hành mà không có lệnh bắt giữ của tòa án.

Trong phiên điều trần, các công tố viên không thể giải thích tại sao Saakashvili bị bắt vào ngày 5/12 và ngày 6/12 mà không có lệnh tòa, còn với vụ bắt giữ vào ngày 8/12 thì không cần lệnh của tòa vì Saakashvili đang trong quá trình phạm tội.

Văn phòng Tổng công tố và Cơ quan An ninh Ukraine đã không thể giải trình cụ thể theo yêu cầu của toà án và cũng không thể khẳng định ông Saakashivili thực ra phạm tội gì. Vì vậy Thẩm phán Tsokol tuyên bố: "Yêu cầu của công tố viên đã bị bác bỏ”.

Những người ủng hộ ông Saakashvili chờ đợi ở bên ngoài tòa án trong suốt 8 giờ đồng hồ đã cổ vũ mạnh mẽ quyết định của thẩm phán. Đây là điều cực kỳ nguy hại với chính quyền của Tổng thống Poroshenko.

Bởi việc điều tra ông Saakashvili đã gây ra các cuộc đụng độ dữ dội giữa người biểu tình và cảnh sát chống bạo động. Ngày 10/12 hàng nghìn người đã tham dự cuộc biểu tình tại Kiev ủng hộ Saakashvili và kêu gọi luận tội Poroshenko.

Theo Công ty nghiên cứu thị trường Teneo Intelligence ở London thì các cuộc biểu tình ủng hộ ông Saakashvili sẽ thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư và các nhà tài trợ quốc tế đối với Ukraine.

Tổng công tố Ukraine Yuri Lutsenko

Điều đáng chú ý nữa là ngoài việc bị điều tra tại Ukraine, ông Saakashvili còn đối mặt với nguy cơ bị dẫn độ về Gruzia vì bị cáo buộc tham nhũng. Bộ trưởng Tư pháp Ukraine Pavlo Petrenko cho biết yêu cầu dẫn độ Saakashvili đang được xem xét.

Tuy nhiên việc điều tra ông Saakashvili tại Ukraine hay dẫn độ về Gruzia đều bị cho là xuất phát từ động cơ chính trị, song ông Petrenko cho rằng: “Mọi người sống ở Ukraina phải tôn trọng hiến pháp, Saakashvili cũng không là ngoại lệ”.

Và ngày 15/12 truyền thông Ukraine đã loan tin lãnh đạo Cơ quan An ninh Quốc gia Ukraine Vakhtang Gomelauri đang tiến hành các cuộc đàm phán bí mật với Gruzia về việc dẫn độ ông Saakashvili.

Vậy nhưng Bộ Ngoại giao Ukraine lại tuyên bố chính quyền Kiev không tiến hành bất kỳ cuộc đàm phán nào với Gruzia về vấn đề dẫn độ cựu Tổng thống Gruzia Mikhail Saakashvili, lãnh đạo đảng Phong trào Các lực lượng mới ở Ukraine.

Trong khi đó, trao đổi với các đồng minh chính trị đối lập, ông Saakashvili khẳng định sẽ tiếp tục các hoạt động chính trị và cho hay đang chuẩn bị cho một sự thay đổi hòa bình nhưng cần thiết với lãnh đạo ở Ukraine, theo Reuters.

Như vậy, với phán quyết của toà án, chiêu trò luật pháp hoá chính trị nhằm gạt bỏ Saakashvili của Poroshenko đã thất bại, ngay cả việc điều tra nhà chính trị đối lập gốc Gruzia này vẫn tiếp tục và khả năng dẫn độ theo yêu cầu của Tbilisi vẫn bỏ ngỏ.

Phương Tây đã chọn Saakashvili để gạt bỏ Poroshenko?

Có thể thấy rằng, bằng tuyên bố trả tự do cho Saakashvili, toà án đã cấp cho nhà chính trị “ngoại lai” này một bảo bối giúp ông ta có điều kiện tốt nhất thực hiện các nước đi nhằm loại bỏ các đối thủ chính trị, trong đó có Tổng thống Poroshenko.

Theo giới phân tích, lợi thế chính trị hiện nay đang nghiêng về Saakashvili và giờ là lúc vị thế của Poroshenko bị đe doạ. Với những gì đã thể hiện thì có thể Saakashvivi sẽ thúc đẩy ngay tiến trình luật pháp hoá chính trị để tấn công cựu đồng minh.

Dù là chính trị gia ngoại lai nhưng ông Saakashvili lại đang nắm giữ át chủ bài quyết định quyền lực tại Ukraine

Dù là chính trị gia “ngoại lai”, song Saakashvili hoàn toàn có khả năng hạ gục đối thủ, bởi ông ta đang nắm trong tay con át chủ bài liên quan đến quyền và lực trên chính trường Ukraine, đó là sự ủng hộ của phương Tây. Tại sao lại nhận định như vậy?

Washington và đồng minh vốn rất dị ứng với những chính trị gia dính dáng tới tham nhũng và sẵn sàng cắt cầu hay gạt bỏ, song với Saakashvili thì dù bị Gruzia cáo buộc tham nhũng, bị Tbilisi yêu cầu dẫn độ, song ông ta vẫn xuất hiện dễ dàng tại Mỹ.

Saakashvili tự do ra vào Mỹ và các nước phương Tây khác cho thấy Washington không quan tâm đến “nghi phạm tham nhũng” này, tuy nhiên Mỹ và đồng minh lại yêu cầu chính quyền Poroshenko thành lập toà án độc lập chống tham nhũng.

Dấu hiệu bất thường ấy như một sự chứng minh rằng Saakashvili đã được xem là quân cờ chủ chốt của Mỹ và phương Tây trong ván cờ chính trị mới tại Ukraine, song dường như chính quyền Poroshenko đã không nhận ra điều đó.