nạn nhân không tố cáo, ngại kiện tụng

Mới đây, việc một công ty lớn vừa bị Quản lí thị trường Hà Nội thu giữ lô hàng mĩ phẩm và thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc có giá trị lên đến hơn 11 tỷ đồng đã khiến cho nhiều tín đồ mua hàng online giật mình.

Tuy nhiên, còn nhiều chuyện nực cười quanh việc đặt mua hàng online, cụ thể có một nhóm nam thanh niên đặt mua online những bộ quần áo thể thao hợp thời, đúng mốt, tôn dáng để tập gym, chạy bộ. Nhưng khi nhận hàng toàn đồ ngủ phụ nữ đủ màu, xanh đỏ tím vàng, cài nơ thắt bím chất vải phi bóng, lụa là mát mẻ.

Hỏi thì shop online bảo "Gói nhầm", nhưng mãi không đổi trả. Sau đó trang page bán hàng khóa luôn, điện thoại, tin nhắn cũng không liên hệ được.

Vụ việc vỡ lở, hàng loạt người đồng tố cũng “dính công thức lừa” - đặt mua áo quần thể thao - bị nhận đồ ngủ phụ nữ - đều bị “gói nhầm” - hứa hẹn đổi trả và… lặn mất.

Vụ lừa đảo nổi tiếng xôn xao mạng xã hội gần đây là đối tượng dùng chiêu “đánh” vào tình thương của cộng đồng, lợi dụng hoàn cảnh khó khăn, con cái tàn tật để lừa đảo. Chị này lên Facebook rao bán lô hàng thùng xịn đánh từ nước ngoài về, chất lượng tốt.

Ai mua chị cũng bảo chuyển khoản trước và cam kết cung đủ cầu, giao hàng nhanh và đủ. Chị ta đã lừa gần 200 người, chiếm đoạt mỗi người từ vài triệu đến vài chục triệu đồng tiền hàng. Nhưng nhận được tiền là chị “lặn mất”, chặn số điện thoại hoặc trả hàng không đủ số lượng.

Các nạn nhân đã dày công tìm được thủ phạm, nhưng không nỡ siết nợ vì thương hai đứa trẻ tàn tật, đành chấp nhận lấy dần lại số tiền nhỏ trong tổng nợ lớn và để chị này “làm ăn” hoàn lại tiền.

Theo các chuyên gia, chuyển tiền trước, nhận hàng sau-là chiêu nhiều người dính phải trên các diễn đàn mua bán, nhất là hàng xách tay từ nước ngoài về.

Kẻ lừa đảo lợi dụng thành viên mới, người ít kinh nghiệm với các sản phẩm hàng tiêu dùng, đồ công nghệ giá trị, nhưng rao giá rẻ hơn nhiều so với thị trường, dụ người mua chuyển tiền vào tài khoản mới chuyển hàng. Sau một thời gian thu được số tiền kha khá họ biến mất hoặc chuyển hàng kém chất lượng, hàng không đúng như mẫu, hay sản phẩm tái chế, đóng mới giao trả khách.

Anh Phúc Đạt (trang muaban Mocthanhquan) chia sẻ, một số ít người mua hàng online của bạn bè, người quen nên ngậm ngùi... bỏ qua, với suy nghĩ là “tiền không đáng là bao, ầm ĩ lên vừa mất tình cảm, vừa ảnh hưởng đến công việc buôn bán của họ...

Hình thức lừa đảo với khách mua hàng bằng công nghệ (điện thoại, máy tính...) đang có xu hướng lan rộng. Các đối tượng lập các tài khoản trên các diễn đàn rao vặt, đăng nội dung nhận đặt hàng gửi về từ nước ngoài, giá rẻ hơn nhiều so với hàng hãng và yêu cầu người mua đóng trước tiền đặt cọc và chờ hàng về… rồi xóa tài khoản, thông tin cá nhân và không trả hàng như đã cam kết.

Sở dĩ người mua bị lừa chủ yếu là do quá tin tưởng thông tin tài khoản của người bán. Họ cho là chuyển khoản trước-nhận hàng chuyển phát nhanh là an toàn vì có thông tin tài khoản bên mua. Nhưng kẻ gian dùng tài khoản của đơn vị bán hàng khác (bên thứ 3) để giao dịch.

Nghĩa là khi người mua chuyển tiền vào tài khoản được cung cấp, chụp ảnh phiếu chuyển tiền gửi cho người bán - người bán mang ảnh đó tới đơn vị bán hàng để lấy hàng và không trả hàng lại cho người mua. Và không thể kiện đơn vị bán hàng, vì họ bán hàng - nhận tiền - có thông báo chuyển tiền mua hàng là họ xuất hàng.

Thường thì nạn nhân bị lừa đảo tự giải quyết, thuyết phục người bán xoay tiền trả nợ. Nhiều nạn nhân thấy giá trị tiền mất ít tặc lưỡi cho qua và không kiện cáo. Do đó kẻ lừa đảo vẫn bán hàng và số người bị lừa gia tăng.

Để tránh bị lừa khi mua bán qua mạng

Trên diễn đàn Chodientu, ông Nguyễn Hòa Bình, Giám đốc Chợ điện tử chia sẻ: Khi giao dịch, người mua cần cẩn trọng chú ý đến các tính năng mà web cung cấp như đánh giá độ uy tín của cửa hàng. Nếu thấy họ chưa có điểm uy tín nào thì không nên trao tiền trực tiếp.

Theo các chuyên gia, quan trọng là người mua luôn phải có ý thức tự bảo vệ mình: Chỉ nên giao dịch trên các trang web đã được mã hóa an toàn (bắt đầu bằng https://... trên thanh Địa chỉ (không phải http).

Hãy nhìn vào thanh địa chỉ của trình duyệt, sẽ thấy giao thức https ở đầu trang web và biểu tượng ổ khóa trên trình duyệt, bấm đúp vào biểu tượng cái khóa trên thanh trạng thái của trình duyệt để hiển thị chứng chỉ điện tử cho website đó. Hoặc xác nhận thông tin bên bán bằng cách gọi đến doanh nghiệp theo số điện thoại trong bản sao kê.

Mua bán online chỉ sử dụng máy tính và Internet tại nhà để giao dịch. Không nên ghi các thông tin tài khoản ra giấy hoặc lưu trên máy tính (đặc biệt là mã PIN hay security code) vì máy tính dễ bị xâm nhập). Cũng không giao thông tin của mình cho một số dịch vụ trực tuyến, cho phép lưu trữ thông tin tài khoản… Cũng không trả lời các email, điện thoại đòi cung cấp thông tin cá nhân của mình.

Các chuyên gia khuyên người mua dùng Lệnh ghi nợ trực tiếp từ tài khoản ngân hàng, hoặc dùng thẻ ghi nợ vì được lưu giữ một thời gian để an toàn cho người mua. Tất cả các thông tin trao đổi với người bán (chat, email, PM, đơn đặt hàng, biên lai, hóa đơn…) cần phải lưu lại để làm cơ sở khiếu nại, giải quyết tranh chấp.

- Để hạn chế rủi ro khi mua hàng online với người bán mới, web lạ thì lần đầu tiên nên mua ít, mặt hàng ít giá trị. Tránh mua đơn hàng có giá trị cao ngay.

- Nên dùng một thẻ tín dụng cho các giao dịch mua hàng trực tuyến để dễ theo dõi các giao dịch. Thẻ tín dụng đó cũng chỉ để hạn mức tín dụng nhỏ để dễ giới hạn số tiền mà kẻ trộm có thể lấy. Luôn theo dõi các giao dịch khi mua hàng, từ xác nhận đặt hàng, sao kê ngân hàng và thẻ tín dụng khi nhận được… đảm bảo chỉ bị thu số tiền đúng theo giao dịch.

- Nhận hàng hãy kiểm tra lại sản phẩm ngay, nếu không đúng hãy liên hệ ngay với người bán để được đổi trả hàng sớm nhất. Nếu hình thức là nhận hàng trả tiền thì nên chờ đến khi nhận được hàng như ý mới thanh toán hết.

- Nên chọn chế độ thanh toán tạm giữ để đảm bảo được bồi hoàn tiền khi có sự cố.

- Nếu chẳng may bị lừa đảo, cần thông tin cho các cơ quan chức năng và các diễn đàn thương mại điện tử để cảnh báo cho mọi người.