Dương Quý Phi là 1 trong tứ đại mỹ nhân trong lịch sử Trung Quốc. Nếu Tây Thi có nét đẹp Trầm Ngư (cá lặn), Vương Chiêu Quân khiến chim sa (Lạc Nhạn), Điêu Thuyền đẹp đến nỗi trăng cũng phải núp vào mây (Bế Nguyệt), thì Dương Quý Phi mỗi khi ngắm hoa, hoa đều rũ héo vì hổ thẹn (Tu Hoa).

Theo sử sách Trung Quốc ghi chép, Dương Quý Phi tên thật là Dương Ngọc Hoàn, sinh ngày 1-6-719, chết năm 756, tại Thục Quận ( nay là Thành Đô – tỉnh Tứ Xuyên), nguyên quán Bồ Châu ( nay là ngoại ô thành phố Tây An- tỉnh Thiểm Tây). Xuất thân trong gia đình quan lại, cùng bố mẹ sống ở Tứ Xuyên, từ nhỏ học hát, múa…đến năm 10 tuổi, bố mẹ mất, mới đến Lạc Dương (xưa là Đông Đô của nhà Đường, nay thuộc tỉnh Hà Nam), sống với nhà bác ruột. 

Năm 17 tuổi, Võ Huệ Phi (phi tần của Đường Minh Hoàng) chọn cô làm vợ của hoàng tử thứ 18 của Đường Minh Hoàng là Thọ Vương Lý Mão, Dương Ngọc Hoàn trở thành Thọ Vương phi (không như trong phim của TVB năm 1999 do Hoa hậu Hongkong 1998 Hướng Hải Lam thủ vai cho rằng Dương Quý Phi được tuyển chọn vào cung làm phi tần của Đường Minh Hoàng).

Nói cách khác, theo sử sách, thì Đường Minh Hoàng lúc đó đã trên 50 tuổi, là cha chồng của Dương Ngọc Hoàn, còn mẹ chồng là Võ Huệ Phi. Mãi đến khi Võ Huệ Phi chết, Đường Minh Hoàng mới lấy cớ để con dâu xuất gia làm đạo sĩ để chịu tang cho mẹ chồng, xem như xuất gia là thay đổi đời người, không còn là vợ của vương tử Lý Mão nữa.

Ảnh minh họa Đường Huyền Tông và Dương Quý Phi

Chính vì vậy, sau thời gian chịu tang 1 năm hay vài tháng, Đường Minh Hoàng đã rước Dương Ngọc Hoàn vào cung, sắc phong làm Quý Phi, chính thức trở thành chồng của nàng, còn đứa con bị mất vợ đẹp cũng không dám hó hé. Trong lịch sử Trung Quốc, vào thời Đường, cũng từng xảy ra chuyện loạ‌ּn luâ‌ּn như vậy, đó là Võ Tắc Thiên, vừa làm vợ cho cha là Đường Thái Tông, vừa làm vợ cho con là Đường Cao Tông.

Sự thật của chuyện này chính là Đường Huyền Tông đã chiếm đoạt vợ của con trai. Nhưng cuối cùng, người phụ nữ gánh chịu hết hậu quả, là nạn nhân của những cuộc tình đầy quyền thế này lại là Dương Quý Phi.

Tượng Dương quý phi tại Hoa Thanh Trì

Một vài chi tiết ghi chép trong sách sử đã cho thấy Huyền Tông sủng ái Quý Phi đến mức nào. Nhà vua đã cho xây cung Hoa Thanh Trì, là nơi dành riêng cho Quý Phi tắm và cho dẫn vào bên trong cung một suối nước nóng. Mỗi lần Quý Phi tắm xong, không vội mặc quần áo mà đứng ra bên ngoài hóng gió. Lúc đó, những người hầu biết ý đều lui xuống cả, chỉ có một mình Huyền Tông đứng lại nhìn ngắm vẻ đẹp như thần tiên của mỹ nhân họ Dương. Người đẹp lại đặc biệt thích ăn quả vải của miền Nam. Để Quý Phi hàng ngày đều có thể ăn quả vải tươi, Huyền Tông bèn cử người cưỡi ngựa chạy suốt ngày đêm, vận chuyển quả vải từ miền Lĩnh Nam đến thủ đô Tràng An trong thời gian ngắn nhất. Thời đó, nhà thơ nổi tiếng Đỗ Mục từng viết thơ châm biếm: “Nhất kỵ hồng trần phi tử tiếu, vô nhân tri thị lệ chi lai.” (Lính cưỡi ngựa chạy như bay, phi tử cười, nhưng không ai biết lính đi ngựa nhanh như vậy là để vận chuyển quả vải tươi đến kinh thành).

Ảnh vẽ Dương Quý Phi 

Ở thời xưa, những người phụ nữ xinh đẹp vào cung thường không có số phận tốt đẹp. Họ một là bị ghen ghét đố kị từ những người phụ nữ khác trong cung, hai là bị tranh giành chiếm đọat từ những người đàn ông quyền chức trong cung. Thế nên, chuyện mang tội loạ‌ּn luâ‌ּn không phải tự họ muốn thế mà do hoàn cảnh, do xã hội, do những người đàn ông háo sắc mà thành.

Ở xã hội hiện tại, những chuyện như thế này đã là điều cấm kỵ, nếu ai làm thế chắc chắn sẽ bị người đời phỉ báng, xa lánh.