Thú vị với cảnh dỡ chà ăn Tết ở miền Tây

Dỡ chà ăn Tết là một hoạt động khá quen thuộc của người miền Tây, đặc biệt là những nhà nằm cặp sông, rạch. Những người sống ở phố thị lâu năm được thấy cảnh này đều cảm thấy rất thú vị. Một kiểu bắt cá, tôm đơn giản nhưng cũng không kém phần ly kỳ khi mà thấy cá quẩn vào chân, cá cầm trên tay lại để tuột xuống nước.

Về huyện Mang Thít (Vĩnh Long), vào một nhà vườn nằm gần nhánh con sông Tiền để xem người dân nơi đây dỡ chà trên một con rạch nhỏ ăn Tết ra sao. Chị Năm (ngụ xã Chánh An) cho biết, người dân nơi đây dỡ chà trước hoặc sau Tết vài ngày.

“Nhà nào dỡ trước Tết thì coi như khỏi cần mua đồ ăn. Còn nhà nào dỡ sau Tết mà trúng nhiều tôm lớn thì bán có giá lắm vì sau Tết người ta ngán thịt thà, thích làm lẩu cá, tôm mà mua được tôm dỡ chà thì còn gì bằng”- chị Năm kể.

Chà được thả trên một đoạn rạch chừng 100m mà có đến ba nhà. Mỗi nhà chia ra một đoạn và họ dỡ cùng một ngày. Buổi sáng khi ánh nắng còn trốn đâu đó, gió nồm se se, các thợ vườn đã í ới gọi nhau mang đồ nghề là lưới, thau, nồi, rổ, rá để chuẩn bị bắt cá, tôm…

Lưới được giăng kín xung quanh đám chà (cây, bó) và cắm sào chặt xuống bùn để cá, tôm không lọt ra. Sau đó, lần lượt từng bó cây, khúc cây được vác dần ra ngoài. Cùng với công đoạn này, nhiều người sát cá, tôm đã bắt đầu “sờ” được những con đầu tiên. Mỗi bó chà dỡ ra, người ta không quên rũ vào một cái rổ lớn để nếu có tôm thì sẽ được lấy lại. Khi nước đục ngầu lên thì cũng là lúc tôm bị sốn mắt bắt đầu nổi lên để… bị bắt!

Sung sướng khi bắt được một con tôm càng xanh khủng trong lúc dỡ chà.

Chà dỡ dần ra thì tấm lưới thu gọn lại. Cá, tôm lần lượt được xúc lên. Những con cá to nhất sẽ ở lại đến phút cuối cùng mới chịu rơi vào tay người. Những người sống ở phố thị lâu năm được thấy cảnh này đều cảm thấy rất thú vị. Một kiểu bắt cá, tôm đơn giản nhưng cũng không kém phần ly kỳ khi mà thấy cá quẩn vào chân, cá cầm trên tay lại để tuột xuống nước.

Cá lớn, tôm lớn được rộng (thả cho sống) trong lu hoặc rạch. Cá nhỏ như lòng tong thì băm nhỏ nhồi khổ qua. Cá bống kho tiêu. Tôm trong (tôm nhỏ, tép) thì kho, luộc cuốn báng tráng. Cá lớn và tôm lớn thì nướng mọi hoặc nấu lẩu đều ngon!

Vùng này, người dân một năm dỡ chà hai lần. Như nhà bà Mười dỡ chà dịp Tết này phải huy động thêm ba, bốn người giúp. Bà cho biết, năm nay tôm ít và nhỏ chứ năm trước bà dỡ được khá nhiều tôm lớn. Bà bảo, mỗi người giúp bà đều chia cho một ít cá, tôm ăn lấy thảo chứ bà không bán bao giờ. Ai chịu khó lội xuống xúc thì bà cũng cho luôn mà không lấy lại dù nhiều hay ít bởi họ đều là xóm giềng cả!

Cắm lưới sát bùn để cá, tôm không chui ra.