Dự thảo BLHS (sửa đổi) đã bổ sung một tội danh mới là tội khi‌ּêu dâ‌ּm trẻ em (Điều 146). Theo đó, người nào đã thành niên mà sử dụng trẻ em tham gia hoặc thực hiện các hành vi khiêu dâ‌m dưới mọi hình thức thì bị phạt tù từ ba tháng đến hai năm. Phạm tội có tổ chức, phạm tội từ hai lần trở lên, phạm tội với từ hai trẻ em trở lên, phạm tội với trẻ em mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh… là những tình tiết tăng nặng định khung. Hình phạt cao nhất của tội này là năm năm tù. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một đến năm năm.

Chỉ xử hành vi dâ‌m ô là chưa đủ

Theo ban soạn thảo, Điều 117 BLHS hiện hành có quy định về tội dâ‌m ô đối với trẻ em. Tuy nhiên, thực tiễn đã cho thấy không chỉ bị xâ‌ּm hạ‌ּi bởi hành vi dâ‌m ô, trẻ em còn bị xâ‌ּm hạ‌ּi bởi nhiều dạng hành vi khác trong thời gian qua.

Theo cách hiểu hiện nay, hành vi dâ‌m ô đối với trẻ em được coi là hành vi đụng chạm vào những bộ phận c‌ơ th‌ể nhạ‌y cả‌m của trẻ em hoặc buộc trẻ em phải đụng chạm vào những bộ phận cơ thể nhạ‌y cả‌m của người phạm tội (đã thành niên). Người phạm tội thực hiện hành vi dâ‌m ô để thỏ‌a mã‌n dụ‌ּc vọn‌ּg nhưng không có ý định gia‌ּo cấ‌ּu với nạn nhân (nếu có ý định này thì tùy trường hợp mà người phạm tội có thể bị xử lý về các tội hiế‌ּp dâ‌ּm trẻ em, cưỡ‌ּng dâ‌ּm trẻ em hoặc gia‌ּo cấ‌ּu với trẻ em).

Trong thực tiễn vẫn có những trường hợp người đã thành niên ép buộc trẻ em phải biểu diễn các hành vi khi‌ּêu dâ‌ּm, đóng phim, chụp ảnh khi‌ּêu dâ‌ּm hoặc buộc trẻ em phải xem phim,  ảnh khi‌ּêu dâ‌ּm... Những hành vi này không tác động trực tiếp trên c‌ơ th‌ể trẻ nhưng ảnh hưởng đến sự phát triển nhân cách, gây ra nhận thức lệch lạc về tìn‌ּh dụ‌ּc, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sự phát triển bình thường, lành mạnh của trẻ nhưng nếu xử lý thủ phạm về các tội xâ‌ּm hạ‌ּi tìn‌ּh dụ‌ּc trẻ em có sẵn trong BLHS hiện hành thì không phù hợp. Do đó, cần bổ sung tội danh mới này nhằm đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm trong tình hình mới, đồng thời thực hiện các cam kết quốc tế về bảo vệ trẻ em mà Việt Nam là thành viên.

Cần thiết bổ sung tội mới

Trao đổi với PV, luật sư Nguyễn Đức Chánh (Đoàn Luật sư TP.HCM) nhận xét hiện nay Internet, mạng xã hội đang là công cụ truyền bá thông tin nhanh chóng nên các hành vi khi‌ּêu dâ‌ּm trẻ em như ép buộc trẻ em chụp ảnh, đóng phim khi‌ּêu dâ‌ּm… lại càng thêm nguy hiểm. Việc bổ sung vào BLHS tội khi‌ּêu dâ‌ּm trẻ em phù hợp với xu hướng chung của thế giới bởi rất nhiều quốc gia đã quy định về tội danh này.

“Các hành vi khi‌ּêu dâ‌ּm rõ ràng đã làm ảnh hưởng đến lứa tuổi, tâm hồn trong sáng của trẻ em, làm xói mòn những giá trị tốt đẹp. Trẻ em là nhóm yếu thế trong xã hội, là tương lai của đất nước, cần được bảo vệ và chăm sóc đặc biệt. Do đó, tôi ủng hộ việc Hình Sự hóa hành vi khi‌ּêu dâ‌ּm trẻ em” - luật sư Trần Cao Đại Kỳ Quân (Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai) nói.

Trong khi đó, giảng viên Lưu Đức Quang (Trường ĐH Luật TP.HCM) và một số chuyên gia khác thì băn khoăn: “Dự thảo cần phải định nghĩa cụ thể chứ cứ chung chung là “thực hiện các hành vi khi‌ּêu dâ‌ּm dưới mọi hình thức” thì quá rộng, các cơ quan bảo vệ Pháp Luật sẽ khó đánh giá, áp dụng”.

Theo các ý kiến này, nếu không quy định cụ thể thì việc chứng minh hành vi khi‌ּêu dâ‌ּm trẻ em theo quy định ở Điều 146 dự thảo còn khó hơn chứng minh hành vi dâ‌m ô đối với trẻ em, dễ dẫn đến sự tùy tiện, suy diễn, áp đặt từ phía cơ quan tố tụng. Ngoài ra, cũng cần làm rõ cấu thành tội phạm của tội khi‌ּêu dâ‌ּm trẻ em để tránh bị trùng với cấu thành của tội truyền bá văn hóa phẩm đồ‌ּi trụ‌ּy…

Nhức nhối vấn nạn khi‌ּêu dâ‌ּm trẻ em

khi‌ּêu dâ‌ּm trẻ em đang là vấn đề nhức nhối mà các nước trên thế giới phải đối mặt.

Gần đây nhất, đầu tháng 8-2015, tại Pakistan, Cục Bảo vệ trẻ em Punjab đã tiết lộ băng nhóm mua B.hoa trẻ em lớn nhất nước này. Nhóm này đã tấn công tìn‌ּh dụ‌ּc hàng trăm trẻ em trong ba làng, tống tiền gia đình các em và bán các video quay lại cho người nước ngoài. Một số đối tượng bị bắt đã bị kết án tù.

Ở Mỹ, năm 2014 giới chức Mỹ thông báo đã triệt phá một đường dây ấu dâ‌m quy mô lớn với 251 nạn nhân ở nhiều quốc gia. 14 nghi can đã bị bắt. Trước đó, hồi đầu năm 2001, Mỹ đã “kết liễu” ổ mạ‌ּi dâ‌ּm trẻ em qua mạng lớn nhất sau hai năm điều tra, bắt 100 người dính líu đến khi‌ּêu dâ‌ּm trẻ em đa quốc gia qua mạng Internet.

Ở Nga, từ đầu năm 2013 đến nay đã có hơn 90 trang web bị đóng cửa do có chứa hình ảnh khi‌ּêu dâ‌ּm trẻ em. Tại Úc, tháng 12-2011, một người đàn ông được cho là có liên quan với cảnh sát Liên bang Úc đã bị bắt khi đang tàng trữ 35.000 hình ảnh khi‌ּêu dâ‌ּm trẻ em cùng 800 đoạn video tại nhà riêng ở Sydney.

Nhiều nước đã ban hành luật đối với vấn nạn này, điển hình là Nhật. Giữa năm 2014, Nhật đã trở thành quốc gia cuối cùng trong nhóm 34 nước thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) cấm sở hữu các hình ảnh lạ‌m dụn‌g tìn‌ּh dụ‌ּc trẻ em. Bộ luật mới ra đời quy định phạt tù tối đa một năm hoặc phạt tối đa 10.000 USD cho những ai sở hữu các hình ảnh khi‌ּêu dâ‌ּm trẻ em (quy định này không áp dụng cho phim hoạt hình hoặc truyện tranh, còn gọi là manga). Bộ luật mới cho phép những người còn sở hữu các hình ảnh khiêu dâ‌m trẻ em thời gian một năm để tiêu hủy. Trước đó, Nhật đã cấm việc sản xuất, phân phối các sản phẩm khi‌ּêu dâ‌ּm trẻ em từ năm 1999 (hiện có trên 70 nước cấm phim khi‌ּêu dâ‌ּm trẻ em).

Hàng ngàn vụ xâ‌ּm hạ‌ּi trẻ mỗi năm

Tại một hội thảo bàn về việc sửa đổi, bổ sung quy định của BLHS và BLTTHS về xâ‌ּm hạ‌ּi tìn‌ּh dụ‌ּc trẻ em do Bộ Tư pháp tổ chức, đại diện Cục Cảnh sát Hình Sự (Bộ Công an) cho biết bình quân mỗi năm cả nước có khoảng 1.500 vụ xâ‌ּm hạ‌ּi trẻ em với hơn 1.500 em bị xâ‌ּm hạ‌ּi, 2/3 trong số này (1.000 em) bị xâ‌ּm hạ‌ּi tìn‌ּh dụ‌ּc. Trong khi đó, theo đại diện viện Khoa học xét xử TAND Tối cao, nếu cộng cơ học thì mỗi năm ngành tòa án xét xử khoảng 2.000 vụ xâ‌ּm hạ‌ּi tìn‌ּh dụ‌ּc trẻ em.

Theo đại diện Cục Cảnh sát Hình Sự, những năm gần đây đã xuất hiện nạn “du lịch tìn‌ּh dụ‌ּc trẻ em”, thể hiện dưới một số hình thức: Khách du lịch tự tìm kiếm hoặc thông qua môi giới để mu‌ּa dâ‌ּm, mua trinh, gia‌ּo cấ‌ּu, dâ‌m ô với trẻ em nơi họ đến du lịch. Có một số cá nhân, tổ chức mua bán trẻ em để phục vụ dịch vụ se‌ּxtour hoặc cung cấp các dịch vụ tìn‌ּh dụ‌ּc cho khách du lịch trong, ngoài nước. Hoặc khách du lịch dùng tiền để quay phim, chụp ảnh các hình ảnh khỏ‌ּa thâ‌ּn, khi‌ּêu dâ‌ּm trẻ em nhằm tàng trữ, phát tán văn hóa phẩm khi‌ּêu dâ‌ּm trẻ em…