“Con tôi đã tiêm 2 mũi văcxin dịch vụ, giờ chuyển sang văcxin khác e rằng sẽ không tương thích. Cố chờ thêm một thời gian nữa xem sao vậy”, chị Huyền chia sẻ.
May mắn chích đủ 3 mũi văcxin cho con trước 6 tháng tuổi, chị Bích (quận 7, TP HCM) được yêu cầu tiêm mũi nhắc lại sau đó một năm. Sau mấy lần chờ đợi không có văcxin, bé gái đã 24 tháng vẫn chưa được tiêm bổ sung. “Tôi đã gọi điện cho một phòng khám đa khoa, nhân viên yêu cầu để lại thông tin khi nào có văcxin sẽ gọi”, chị Bích cho biết thêm.
Theo thống kê, 72% trẻ dưới 6 tháng tuổi mắc bệnh ho gà phải nhập viện điều trị; 84% trường hợp tử vong do ho gà là ở trẻ dưới 6 tháng tuổi. Khoảng 90% trẻ dưới một tuổi mắc viêm gan sẽ chuyển sang mãn tính, trong đó có 25% chuyển sang xơ gan, ung thư gan. 60% ca mắc bệnh viêm màng não do Hib ở trẻ dưới một tuổi, đặc biệt từ tháng thứ 6 đến thứ 11 là trẻ thường bị rất nặng. Do đó trẻ cần phải được tiêm ngừa sớm, đúng quy định để phòng bệnh.
Theo Cục Y tế Dự phòng, từ đầu năm đến nay, cả nước trong đó có TP HCM đã ghi nhận một số ca mắc ho gà ở trẻ em. Đặc biệt có nhiều trẻ mắc bệnh sớm như bệnh ho gà ở 2-3 tháng tuổi. Đây là độ tuổi trẻ cần được đưa đi tiêm phòּng thּeo lịch đầy đủ song nhiều gia đình chưa cho bé đi chích.
Hiện văcxin dịch vụ không còn hàng, nhiều phụ huynh vẫn chấp nhận chờ do chưa ý thức hết hậu quả của việc không tiêm đủ liều văcxin và không tin tưởng vào văcxin Quinvaxem của chương trình tiêm chủng mở rộng. Phó giáo sư, tiến sĩ Phan Trọng Lân, viện trưởng viện Pasteur TP HCM cho biết, tâm lý lo ngại văcxin miễn phí chất lượng không tốt bằng văcxin dịch vụ là chưa có cơ sở. Văcxin Quinvaxem của chương trình tiêm chủng mở rộng miễn phí là vì nhà nước chi trả hết mọi khoản phí để bảo vệ sức khỏe toàn dân và luôn đảm bảo trong tình trạng cung ứng đủ. Đây là văcxin do Liên minh toàn cầu về văcxin và tiêm chủng viện trợ, đã được Tổ chức Y tế thế giới WHO kiểm định về chất lượng.
Nhiều phụ huynh băn khoăn nếu mũi thứ nhất đã tiêm văcxin dịch vụ thì mũi thứ hai chuyển sang tiêm Quinvaxem của tiêm chủng mở rộng, có thể gây tai biến cho con. Phó giáo sư Lân cho biết, về mặt tiêm ngừa tốt nhất là dùng cùng chủng loại văcxin và hướng dẫn của nhà sản xuất đã được Bộ Y tế phê duyệt. Tuy nhiên trong trường hợp không có cùng loại văcxin, cân đối với nguy cơ mắc bệnh thì phải tính đến loại văcxin khác. Hiện chưa có nghiên cứu cụ thể về lịch tiêm và chuyển đổi giữa văcxin Quinvaxem, “5 trong 1”, “6 trong 1”, nhưng kết quả nghiên cứu chuyển đổi tiêm văcxin ho gà vô bào chưa đủ mũi cơ bản sang văcxin ho gà toàn tế bào cho thấy có hiệu quả bảo vệ bệnh. Với các văcxin trên, nếu tiêm một mũi thì hầu như chưa có khả năng phòng bệnh mà phải tiêm ít nhất hai mũi, thậm chí đến bốn mũi mới đủ miễn dịch lâu bền.
“Việc chờ đợi làm trễ lịch tiêm và khoảng cách giữa các mũi tiêm sẽ không đảm bảo khả năng phòng bệnh cho trẻ và người xung quanh, gây ảnh hưởng sức khỏe cộng đồng”, phó giáo sư Lân nói.
Trước tình hình văcxin dịch vụ khan hiếm, Bộ Y tế đã có công văn yêu cầu các điểm tiêm văcxin dịch vụ thuộc các đơn vị công phải tổ chức song song tiêm văcxin miễn phí trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Tại các điểm này, khi phụ huynh đưa con đến tiêm văcxin dịch vụ, nhân viên tiêm chủng sẽ hướng dẫn tiêm văcxin miễn phí có công dụng tương đương thay vì để bố mẹ đưa con về như trước đây.
Trên thế giới, hơn 400 triệu liều văcxin Quinvaxem đã được sử dụng ở hơn 40 nước. Ở Việt Nam, 22,5 triệu liều đã được sử dụng cho trẻ em từ 2-4 tháng tuổi. Trong năm 2014 TP HCM đã sử dụng 280.000 nghìn liều Quinvaxem. tiêm văcxin cũng như sử dụng các thủ thuật y tế khác, không thể gọi là an toàn tuyệt đối, phản ứng sau tiêm của văcxin Quivaxem nói riêng và văcxin nói chung là có. Phản ứng có thể toàn thân hoặc tại nơi chích và đặc hiệu cho từng loại văcxin. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới, các phản ứng nặng thường rất hiếm gặp.
