Các bác sĩ phụ sản kể rằng bệnh viện thường quá tải nhiều tuần sau đó. Với các bậc phụ huynh, dường như ngày tình yêu giờ đã trở thành một thời điểm tiềm ẩn lắm nguy cơ.

Chỉ vài năm nữa thôi, con tôi sẽ tương tư ai đó. Con sẽ băn khoăn về món quà cho ngày Tình yêu. Có lẽ tôi phải chuẩn bị từ hôm nay là vừa. Nhưng tôi sẽ nói gì với con về tình yêu đây?

Từ bé đến lớn, chẳng có người lớn nào nói với tôi về tình yêu cả. Tôi phải học từ sách vở, và từ những cảm xúc của chính mình. Tôi đã phải đi qua một chặng đường dài, đến khi trở thành một người mẹ, mới hiểu ra nhiều điều mà tôi ước mình hiểu ra sớm hơn - về tình yêu.

Trong ngôn ngữ của người Hy Lạp xưa, có bốn từ để phân biệt các loại tình yêu khác nhau. Agape để nói về tình đồng loại, thứ tình yêu quảng đại với tha nhân. Storge chính là tình yêu giữa những người thân thuộc trong gia đình. Phileo là thứ tình bạn thân thiết, tri âm tri kỷ. Và cuối cùng, Eros để diễn tả tình yêu lứa đôi, lãng mạn và đi kèm với ham muốn thể xác.

Tất cả chúng ta đều trải qua cả bốn loại tình yêu ấy, nhưng dường như chúng ta luôn phân biệt rõ ràng đối với tình yêu Eros. Bởi vì Eros là thứ tình khó hiểu nhất, mê đắm nhất và dễ đổi thay nhất, hay bởi vì nó gắn liền với khao khát thể xác, mà trong giáo dục gia đình, nhất là ở phương Đông, tình yêu Eros thường bị xếp vào vị trí “trần tục” nhất, ít “cao cả” nhất.

Phải chăng, chính quan niệm đó đã tạo nên không ít sai lầm và bi kịch?

13 tuổi, bao nhiêu cô gái nhỏ có cảm giác tương tư một chàng trai là phạm lỗi với mẹ cha. 24 tuổi, bao nhiêu cô gái bị ngăn cản khi muốn kết hôn với một người mà cha mẹ không ưng lòng? Bao nhiêu bà mẹ chồng xem con dâu là tạm bợ? Bao nhiêu thiếu nữ nghĩ rằng “đã lỡ trao thân cho ai thì phải lấy người ấy làm chồng”? Bao nhiêu người xem quan hệ trước hôn nhân là tội lỗi?

Tôi từng nghe rất nhiều người so sánh tình yêu lứa đôi với tình gia đình, những bà mẹ bắt con phải lựa chọn “hoặc cha mẹ, hoặc người yêu” hay những người ràng buộc nhau bằng lý lẽ “cha mẹ chỉ có một, còn vợ chồng thì… thiếu chi”.

Chính bản thân tôi cũng từng đinh ninh như vậy, cho tới khi tôi trở thành một người mẹ. Một ngày nọ ôm con trong tay, tôi chợt nhận ra sự khác nhau giữa tình mẫu tử và tình vợ chồng, giữa tình yêu Storge và tình yêu Eros - một tình yêu được nuôi dưỡng chăm bón và bắt rễ sâu đến tận cùng sự sống, một tình yêu đột ngột rơi xuống đời.

Tôi nhận ra rằng tình yêu Storge là hiển nhiên. Sao có thể không yêu cha mẹ, người đã sinh thành, dưỡng dục ta qua bao ngày tháng? Sao có thể không yêu anh chị em, những người đã cùng ta gắn bó, chia sẻ bao kỷ niệm thời ấu thơ? Sao có thể không yêu đứa con bé bỏng mà ta đã hoài thai, nuôi nấng, ôm ấp trong vòng tay, chứng kiến chúng lớn lên từng ngày? Có gì lạ đâu nếu tình yêu đó tràn ngập trái tim ta?

Nhưng chính tình yêu giữa hai con người xa lạ, mới làm tôi kinh ngạc. Tình mẫu tử, một khi đã xuất hiện, thì không bao giờ tan biến. Còn tình yêu lãng mạn với một người, một khi đã tan biến, thì không bao giờ lấy lại được. Tình bạn Phileo không thể hình thành khi chưa có những cuộc chuyện trò. Nhưng tình yêu Eros có thể bắt đầu chỉ với một ánh nhìn. Một giây chạm mắt đã thấy xác thân rã rời. Và tình yêu Eros bùng lên mãnh liệt, từ hư vô.

Rốt cuộc thì, yêu một người lạ, với tôi, mới là điều kỳ diệu nhất.

Thế nên, tôi sẽ nói với con tôi về tình yêu, mà đặc biệt là tình yêu Eros, không phải như một tình cảm gắn liền với “tội lỗi”, không phải như một hiểm họa phá hủy tương lai. Mà như yếu tố quan trọng nhất để kiến tạo tương lai.

Rằng, con biết không, bên cạnh tình gia đình, tình bạn, tình đồng loại, còn có một tình yêu tuyệt vời đến thế - thứ tình yêu Eros lạ lùng khó hiểu và có rất nhiều bộ mặt. Nó có thể bắt đầu bằng sự tương tư một phía. Rồi những phút giây rung động trong sáng vô tư. Và sẽ đến lúc con đối mặt với khát khao chiếm hữu, cũng như nỗi ghen tuông của nó. Nhưng dù sao, tình yêu đó là một thứ quà tặng đáng để con mong đợi, đáng để tự hào, đáng để chia sẻ và thừa nhận nó một cách công khai.

Trong 7 tỷ người, con có thể gặp tình yêu đích thực không chỉ một lần. Và không phải bất cứ người yêu nào cũng phù hợp để cùng con thiết lập một gia đình. Bởi gia đình là nơi phải chứa đựng cả bốn loại tình yêu. Nếu chỉ có tình yêu Eros thôi, thì chưa đủ. Cảm xúc Eros có thể nảy sinh với nhiều người, nhưng chọn ai đồng hành cùng cuộc đời mình, thì con phải dùng thêm lý trí.

Phải, tôi sẽ nói với con như thế, trước khi mũi tên Eros bắn trúng tim con. Có lẽ, để giúp con có được một tình yêu xứng đáng, phải bắt đầu bằng việc thừa nhận sự hiện hữu chính đáng của tình yêu.