Hồi đầu tuần trước, theo đề xuất của Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko và được sự chấp thuận của lực lượng ly khai miền đông, ngày Yên lặng chính thức được áp dụng ở vùng chiến sự với mục tiêu dần tiến tới một lệnh ngừng bắn lâu dài, vĩnh viễn.
Ngày Yên lặng đem đến hy vọng về một dấu chấm hết cho cuộc xung đột đẫm máu và tàn khốc kéo dài suốt 8 tháng qua bởi trong những ngày qua, người ta chứng kiến tình trạng B.L, giao tranh ở miền đông Ukraine đã giảm rõ rệt. Dù chưa hoàn toàn dứt hẳn những đã không còn xảy ra những vụ đụng độ ác liệt, gây thương vong nhiều ở các khu vực chiến sự nóng bỏng trước đó. Ngày Yên lặng là lệnh ngừng bắn thứ 4 được thực hiện ở miền đông Ukraine và người ta hy vọng nó sẽ là lệnh ngừng bắn cuối cùng trước khi đi đến một thỏa thuận giúp khôi phục lại hòa bình cho quốc gia Đông Âu.
Người ta tin rằng, cả Kiev và lực lượng ly khai miền đông Ukraine lần này đều có vẻ quyết tâm duy trì lệnh ngừng bắn. Mới đây, nước cộng hòa nhân dân tự xưng Luhansk đã tuyên bố rút vũ khí hạng nặng ra khỏi tiền tuyến như một cử chỉ đầy thiện chí nhằm chứng minh cho cam kết tôn trọng lệnh ngừng bắn mới nhất của khu vực này. Tiếp sau đó đến lượt nước cộng hòa nhân dân tự xưng Donetsk cũng tuyên bố rút vũ khí hạng nặng ra khỏi vùng chiến sự. Giới phân tích tin rằng giữa mùa đông băng giá, trong tình trạng nền kinh tế kiệt quệ với đủ mọi thứ thiếu thốn, thực sự lực lượng hai bên đều đã chán ngán với chiến tranh.
Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko hôm thứ Sáu (12/12) đã vui mừng thông báo, “Tôi có một tin tích cực. Hôm nay là ngày đầu tiên trong 7 tháng trở lại đây, Ukraine có được một lệnh ngừng bắn thực sự”. Trong khi đó, Hội đồng An ninh và Quốc phòng Ukraine đưa lên mạng một thông tin hôm 10/12 trong đó nói rằng, quân đội không chịu bất kỳ thương vong gì.
Rõ ràng, những diễn biến trong mấy ngày qua, kể từ khi Ngày Yên lặng được áp dụng hôm 9/12, là một dấu hiệu tích cực cho cuộc khủng hoảng ở Ukraine. Người ta có quyền hy vọng rằng, cuộc chiến tàn khốc đã cướp đi sinh mạng của ít nhất 4.300 người và đẩy hàng triệu triệu người vào cuộc sống đau khổ, khốn cùng rồi cũng đến lúc phải kết thúc và hòa bình cần phải được lặp lại, người dân cần phải có được một cuộc sống cho ra cuộc sống.
Dự kiến, trong vài ngày tới, Nhóm Tiếp xúc về tình hình khungrhoangr Ukraine sẽ có cuộc họp với đại diện đến từ Ukraine, Donetsk, Luhansk, Nga và Tổ chức An ninh và Hợp tác Châu Âu (OSCE) để bàn về những bước đi tiếp theo giữa tình hình đang có màu sắc của sự lạc quan này.
Tuy nhiên, giữa lúc ngọn lửa hy vọng đang được thắp lên thì Quốc hội Mỹ đột ngột thông qua một dự luật trong đó cho phép Washington cung cấp vũ khí gây sát thương cho chính quyền Kiev đồng thời tung ra thêm các biện pháp trừng phạt nhằm vào Nga. Nhiều người không khỏi ngỡ ngàng trước hành động của Mỹ và tự đặt câu hỏi liệu Mỹ có ý gì cũng như muốn gì khi quyết định cung cấp vũ khí vào thời điểm Ukraine đang muốn và đang có khả năng tái lập hòa bình. Phải chăng đang có sự mâu thuẫn giữa Kiev với đồng minh Mỹ.
Đang có một sự lo ngại nhất định về việc Kiev có thể coi lệnh ngừng bắn là một màn ngụy trang cho kế hoạch chuẩn bị cho một chiến dịch nhằm tiêu diệt hoàn toàn hai nước cộng hòa tự xưng Donetsk và Luhansk. Kiev vẫn đang chính thức theo đuổi kế hoạch bóp nghẹt về tài chính và kinh tế đối với miền đông Ukraine.
Một nhà phân tích thuộc viện Các Vấn đề Toàn cầu hóa có tên là Mikhail Delyagin nhận định: “Trên thực tế, không có sự mâu thuẫn giữa lệnh ngừng bắn ở miền đông Ukraine với ý định của Mỹ trong việc cung cấp vũ khí hạng nặng cho Kiev. Giới chức Kiev cần thiết lập một lệnh ngừng bắn để củng cố lại sức mạnh và tập hợp nguồn lực. Quân đội Ukraine đang kiệt sức và chỉ có thể bắn phá những thành phố hòa bình chứ không thể tham gia vào các cuộc chiến đấu. Mùa đông ở Donetsk và Luhansk - nơi hạ tầng bị phá hủy, sẽ rất khó khăn. Washington và Kiev đang đợi các chiến binh ly khai suy yếu hoàn toàn vào mùa xuân và sau đó quân đội Ukraine sẽ bất ngờ ra tay để tiêu diệt lực lượng ly khai”.
Không rõ lời phân tích trên của ông Delyagin có đúng hay không nhưng rõ ràng các khu vực miền đông Ukraine không tránh khỏi những nghi ngại.
Moscow tin rằng việc Mỹ thông qua dự luật cung cấp vũ khí gây sát thương cho Ukraine rõ ràng là nhằm mục đích củng cố sức mạnh cho quân đội Ukraine và biến quốc gia Đông Âu này thành một đồng minh đáng tin cậy của họ. Washington được cho là đang tìm mọi cách giành giật Ukraine để kìm kẹp, bao vây và cuối cùng là tiến tới việc làm suy yếu nước Nga.
