1. Một chiều đầu năm học, đi học về, chàng - trai - chưa - dậy - thì học lớp 5 trịnh trọng thông báo:

- Mẹ, chừng hai ba năm nữa con sẽ dậ‌y th‌ì. Nếu dậ‌y th‌ì sớm là hai năm, còn dậ‌y th‌ì đúng thời gian thì phải lớp 7 lớp 8.

- Ủa, con bắt đầu học rồi hả?

- Dạ, hôm nay thầy dạy con. Con gái dậ‌y th‌ì là ngực lớn lên, có kinh nguyệt (chàng ta nghe vậy thôi chứ không biết nó là hiện tượng gì và là con trai nên không quan tâm lắm đến chuyện con gái). Còn con trai thì bể tiếng với xuấ‌ּt tin‌ּh.

(Mẹ thầm nghĩ, bắt đầu rồi đây).

- xuấ‌ּt tin‌ּh là gì mẹ?

- Ủa, thầy không giải thích cho con hả?

- Dạ chưa, thầy mới chiếu cho tụi con coi đoạn phim tin‌ּh trù‌ּng đánh lộn nhau để chạy đến trứng rồi hình thành em bé thôi. Chưa nói xuấ‌ּt tin‌ּh.

- Vậy để ba giải thích cho con...

2. Hôm sau, con tôi tiếp tục thông báo:

- Con hỏi thầy xuấ‌ּt tin‌ּh là gì nhưng thầy nói hôm nay không có tiết khoa học, thầy sẽ giải thích sau (hic hic, vẫn đeo đuổi xuấ‌ּt tin‌ּh là gì?).

- Ừ, vậy thôi con đợi thầy giải thích luôn đi.

- Mẹ, lớp con nhiều bạn gái dậ‌y th‌ì sớm dễ sợ.

- Hả, sao con biết?

- Mấy bạn có ngực rồi.

- Trời, con lịch sự chút đi, đừng có vô duyên như vậy chứ. Tự dưng nhìn ngực người ta.

- Con đâu có nhìn ngực mấy bạn đó đâu. Mấy bạn đi ngang qua con, nó cứ... đập vào mắt con mà...

3. Lại một chiều đi học về:

- Thầy giải thích cho tụi con xuấ‌ּt tin‌ּh là gì rồi.

- Vậy hả? Nó là sao con?

- Dạ, là... Khi đó là con trai dậ‌y th‌ì luôn.

(Vậy là gặp ai quen, bạn ấy cũng rất tự hào, hãnh diện tuyên bố: Hai ba năm nữa con dậ‌y th‌ì!).

4. Hôm nay đi học, tự dưng buột miệng hỏi mẹ:

- ba‌ּo ca‌ּo s‌ּu là gì mẹ (trời ơi, nỗi lo của tôi đã thành hiện thực!)?

- Sao tự dưng hỏi mẹ vậy?

- Kia kìa, con thấy có bảng hiệu ghi ba‌ּo ca‌ּo s‌ּu.

- À, con học xuấ‌ּt tin‌ּh rồi đúng không? Con cũng biết được vì sao hình thành em bé rồi đúng không? Đó là khi một bạn tin‌ּh trù‌ּng gặp một bạn trứng đúng không?

- Dạ, thành hợp tử. Hợp tử lớn lên rồi thành em bé.

- Đúng rồi. Khi xuấ‌ּt tin‌ּh, tin‌ּh trù‌ּng sẽ chạy lung tung. Để không có em bé, người ta sẽ tìm cách nhốt tin‌ּh trù‌ּng lại đúng không? ba‌ּo ca‌ּo s‌ּu là để nhốt tụi nó lại đó. Mà con cũng biết là tin‌ּh trù‌ּng chạy từ đâu ra rồi phải không? Cái ba‌ּo ca‌ּo s‌ּu trùm nó lại, bao nhiêu tin‌ּh trù‌ּng sẽ bị nhốt hết trong đó. Xong! Khỏi có em bé đó (trời ơi, khổ cho tôi quá).

- Nhưng con thắc mắc làm sao để tin‌ּh trù‌ּng và trứng gặp nhau? tin‌ּh trù‌ּng chui vào bằng đường nào? À, bằng đường miệng. Con nghĩ bằng đường này là hợp lý nhất.

Cậu con trai của tôi tự hỏi và tự trả lời, không căn vặn tôi nữa.

Tôi mừng quá, im lặng, tập trung lái xe, chở chàng - trai - chưa - dậy - thì đến trường.

Bạn bè khi nghe câu chuyện của tôi đã đưa ra nhiều phương cách để ứng phó với con khi đề cập đến vấn đề này. Có người bảo không cần bày vẽ gì, lớn lên con tự khắc sẽ biết. Có bạn thì nhờ cậy thầy cô, cứ cô thuyết minh cho trò nữ, thầy thuyết minh cho trò nam. Nhưng có phụ huynh lại ủng hộ phương án người lớn cứ rành mạch cho đám nhỏ để chúng khỏi thắc mắc. Mà hễ cứ thắc mắc là chúng tò mò... rồi tìm cách thực hành đấy nhá. Một anh khác bày vẽ: “Kinh nghiệm của tôi, đã giấu thì giấu luôn, còn đã mở thì phải mở cho con”.

Đưa cho con một ít sách minh họa có hình, giải thích một lần và nói rõ là cần biết. Những điều này sẽ giúp con không bị choáng váng, tò mò khi đối diện với tuổi dậ‌y th‌ì.