Dmitry rít một hơi thuốc lá rồi móc trong túi hộp thuốc. "Thuốc giảm đau của tôi đấy", Dmitry nói rồi gõ nhẹ vào gói thuốc màu xanh, trắng. "Lúc nào yên ắng như bây giờ thì mọi chuyện vẫn ổn, nhưng khi nào bom nổ, tim tôi lại bắt đầu loạn nhịp, tôi sợ và không biết phải làm gì".
Tại thành phố Donetsk, hiện dưới quyền kiểm soát của lực lượng ly khai, người đàn ông 40 tuổi này mưu sinh bằng nghề bán hàng rong. Kể từ khi xung đột nổ ra, Dmitry luôn sống trong sợ hãi bởi những màn tấn công đáp trả chết người, giữa các tay súng ly khai ủng hộ Nga và lực lượng của chính phủ Ukraine, gần nơi anh ở.
Hồi giữa tháng 9, khu chợ, nơi anh bán xúc xích, lạp xường, tan tành dưới loạt đạn súng cối. Đó là một trải nghiệm gây chấn thương cho Dmitry.
"Tôi không thể ngủ bởi quá lo lắng", Dmitry chia sẻ.
Kể từ sau đó trở đi, bất cứ âm thanh nhỏ nào cũng khiến anh bồn chồn, bực dọc. Chỉ có công việc và những viên thuốc mới giúp Dmitry vượt qua tâm trạng này. "Bạn cần phải nói, phải tương tác, nếu không bạn sẽ mất trí", Dmitry tâm sự với báo.
Tại một bệnh viện lớn chuyên điều trị tâm lý của Donetsk, bác sĩ Mikhail Bero từng chứng kiến hàng trăm bệnh nhân nhập viện khi thành phố này chìm trong 7 tháng giao tranh.
"Chúng tôi tiếp nhận bệnh nhân bị ảnh hưởng nặng, đôi khi họ còn bị liệt và không thể cử động nổi tay hay chân", bác sĩ tâm lý trên cho hay. "Số khác tìm đến cái chết hoặc có suy nghĩ chấm dứt cuộc sống. Đó là hậu quả tất yếu của sự căng thẳng hậu chấn thương".
"Trẻ em là những chuyên gia đạn dược"
Một tay cầm chổi, một tay cầm hót rác, Larisa Zinkovskaya cố gắng chống lại cơn gió khi cô đang quét những chiếc lá rơi bên ngoài tòa nhà ọp ẹp ở ngoại ô Donetsk.
11 ngày trước, cô cũng đứng quét ở đây mặc cho tiếng pháo nổ long trời lở đất ở tiền tuyến cách đó không xa. Larisa kể hồi tháng 7, cô đã trải qua điều kinh hoàng nhất cuộc đời.
"Tôi ở đây, tại khu vực này. Lúc đầu, tôi không thể nhúc nhích. Tôi điếng người và rồi sau đó có ai đó hét lên bảo chạy đi", Larisa hồi tưởng. "Tôi trốn trong lối vào của một tòa nhà cho tới khi mọi thứ trở nên yên tĩnh hơn và chồng tôi đi tìm".
Sạp hàng rong bán hoa quả và rau củ tại khu chợ trong thành phố Donetsk, một trong những địa điểm bị pháo kích dữ đội nhất ở miền Đông Ukraine, hôm 22/11.
Lúc đầu nghe tiếng bom, nhân viên vệ sinh 41 tuổi ấy cũng chạy đi tìm chỗ trú ẩn, nhưng dần dần, cô học cách quen với nó. "Khi nào tình hình trở nên yên ắng, bạn sẽ lo lắng", Larisa cảnh báo.
Người dân sống ở thành phố một thời yên bình giờ phải cố gắng phân biệt những âm thanh khác nhau để xác định được loạt đạn pháo phát ra từ đâu và cách đó bao xa.
"Thậm chí các con tôi còn là những chuyên gia về đạn dược. Bạn có thấy điều này bình thường không?", tay súng ly khai, được biết đến với cái tên Groz, đứng gác tại một trong những chốt nguy hiểm nhất trong thành phố, nói.
"Chỉ có là một thằng đần mới không biết sợ. Xét về tâm lý học mà nói, đó là một sức ép khổng lồ", Groz thừa nhận, tay vẫn đặt lên khẩu súng trường.
Groz, từng là phu mỏ, cho biết anh không phải tay súng chuyên nghiệp hay "một kẻ khủng bố", như chính quyền ở Kiev gọi. Khi pháo rơi, Groz không hoảng sợ nhưng chắc chắn sẽ tìm chỗ ẩn nấp càng nhanh càng tốt.
"Không đáng để đóng vai anh hùng", Groz mỉa mai.
