NHTW Trung Quốc (PBOC) vừa gây bất ngờ khi tuyên bố hạ lãi suất lần đầu tiên kể từ năm 2012. PBOC cũng công bố trên website những lời giải thích cho quyết định này. Dưới đây là bản lược dịch từ thông báo của PBOC:

Câu hỏi 1: Đâu là trọng tâm của động thái điều chỉnh lãi suất lần này?

Ở thời điểm hiện tại, nền kinh tế Trung Quốc tiếp tục tăng trưởng với tốc độ vừa phải, cho thấy cấu trúc kinh tế của Trung Quốc đã có những thay đổi tích cực. Tuy nhiên, như được phản ánh trong nền kinh tế thực, “tài trợ vốn khá khó khăn và đắt đỏ” là vấn đề khá nghiêm trọng.

Kể từ khi Hội đồng nhà nước Trung Quốc triển khai một loạt chính sách hồi tháng 7, các cơ quan chức năng đã nỗ lực rất nhiều và một số vấn đề trong một số ngành đã được giải quyết phần nào. Đối mặt với áp lực giảm phát và những biến đổi về cơ cấu, đồng thời môi trường ngày càng xuất hiện nhiều khó khăn, khả năng chịu đựng chi phí tài chính của một số doanh nghiệp (đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ) đã bị yếu đi.

Đợt điều chỉnh này là một bước quan trọng để duy trì tăng trưởng, giảm thất nghiệp và cải thiện chất lượng cuộc sống của nhân dân bằng cách giải quyết vấn đề chi phí đi vay của doanh nghiệp.

Vấn đề mấu chốt là sử dụng lãi suất cơ bản để làm giảm lãi suất thị trường và giảm chi phí đi vay. Đồng thời PBOC cũng muốn từ từ hạ lãi suất xuống mức hợp lý, giúp giải quyết vấn đề chi phí đi vay quá cao đối với doanh nghiệp, tạo môi trường tiền tệ hợp lý để kinh tế phát triển khỏe mạnh.

Câu hỏi 2: Lần cắt giảm này báo hiệu chính sách tiền tệ của Trung Quốc chuyển hướng?

Không. Đây là hành động mang tính trung lập và không thể hiện bất cứ sự chuyển hướng nào trong chính sách tiền tệ. Trong bối cảnh kinh tế Trung Quốc khá ổn định và lạm phát có xu hướng giảm, NHTW Trung Quốc cần sử dụng công cụ lãi suất một cách linh hoạt để giữ lãi suất thực ở mức hợp lý.

Hiện tại bối cảnh kinh tế toàn cầu khá phức tạp. Mặc dù nền kinh tế đối mặt nguy cơ suy giảm, Trung Quốc vẫn còn nhiều khả năng để đạt được tiến bộ trong quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa và hiện đại hóa nông nghiệp. Khả năng chống chọi với rủi ro của Trung Quốc cũng khá tốt.

Nhìn chung, kinh tế Trung Quốc vẫn tăng trưởng ở mức độ trung bình đến cao, lạm phát đã giảm, cấu trúc kinh tế đang được cải thiện và động cơ tăng trưởng cũng chuyển từ đầu tư và sản xuất sang sáng tạo. Bởi vậy Trung Quốc không cần phải áp dụng những biện pháp mạnh và chính sách tiền tệ vẫn sẽ theo hướng thận trọng.

Câu hỏi 3: Cùng với điều chỉnh lãi suất, biện pháp mới là gì xét trong bối cảnh Trung Quốc đang hướng tới tự do hóa lãi suất?

Kinh nghiệm cho thấy Trung Quốc phải lấy lại đà từ cải cách và thúc đẩy tăng trưởng thông qua cải cách. Điều tối quan trọng là Trung Quốc phải đối mặt với môi trường nội địa cũng như quốc tế phức tạp và phải thúc đẩy tăng trưởng ổn định và bền vững.

Mấy năm gần đây, Trung Quốc đã đạt nhiều thành tựu trong tự do hóa lãi suất. Động thái điều chỉnh lãi suất đi kèm với nỗ lực cải cách mang tầm vĩ mô với một số bước như cắt giảm lãi suất cho vay và huy động, nâng trần lãi suất huy động ...

Câu hỏi 4: Bước tiếp theo của chương trình cải cách lãi suất theo hướng thị trường là gì?

Sau hơn một thập kỷ triển khai, cải cách lãi suất ở Trung Quốc đã có được nhiều bước tiến đáng kể. Đặc biệt kể từ ĐH Đảng cộn‌g sả‌n Trung Quốc lần thứ 18, nước này đã thực hiện những bước đi mới trong việc nới lỏng kiểm soát lãi suất và cải thiện cơ chế thị trường.

Mức trần lãi suất huy động được mở rộng là động thái không chỉ có lợi cho việc đẩy mạnh vai trò của thị trường trong quá trình hình thành lãi suất mà còn tạo nền tảng vững chắc cho việc tự do hóa hoàn toàn trong tương lai.

Các định chế tài chính của Trung Quốc cũng sẽ dễ dàng thích nghi với lãi suất điều chỉnh bởi thị trường và cải thiện được khả năng thiết lập giá. Điều này giúp củng cố vai trò của thị trường trong phân bổ các nguồn lực.

Bước tiếp theo, NHTW Trung Quốc sẽ quản lý, theo dõi và đánh giá quá trình cải cách lãi suất, thận trọng xem xét điều kiện kinh tế tài chính trong nước cũng như nước ngoài để đưa ra những bước đi hợp lý nhất. Cải cách lãi suất theo hướng thị trường là nhiệm vụ mang tính hệ thống và cần kết hợp với các cải cách khác.