Mối quan hệ song phương Nhật, Trung suốt nhiều thập niên qua bị phủ bóng bởi ba vấn đề lớn chưa được giải quyết thỏa đáng là bất đồng quan điểm về thời kỳ thực dân và phát xít Nhật xâm chiếm Trung Quốc, vấn đề tranh chấp chủ quyền và quan hệ đồng minh chiến lược của Nhật Bản với Mỹ.
Kể từ khi có lãnh đạo mới là ông Shinzo Abe ở Nhật Bản và ông Tập Cận Bình ở Trung Quốc, giữa hai nước chưa hề có cuộc gặp cấp cao nào. Lý do là cả ba vấn đề nói trên đều trở nên sâu sắc, nan giải và nhạy cảm thêm chứ không hé lộ triển vọng được giải quyết.
Trung Quốc có lợi ích và lý do để nhất thời giảm căng thẳng với Nhật Bản. Mấy ngày nữa, Trung Quốc sẽ tổ chức Hội nghị cấp cao APEC và ban lãnh đạo Trung Quốc không thể không đón tiếp ông Abe. Trung Quốc không muốn thế giới bên ngoài chú ý đến quan hệ Trung - Nhật nhiều hơn hội nghị mà Bắc Kinh không tiếc công của để gây dựng dấu ấn đặc biệt riêng.
Trung Quốc có lợi ích to lớn ở thành công của hội nghị này trong khi Nhật Bản lại là một trong những thành viên có ảnh hưởng và quan trọng của APEC. Hơn nữa, ba vấn đề nói trên mới mang tính cơ bản và quyết định, mà nhất thời thì không ảnh hưởng gì đến cơ bản.
