Thông qua những bài viết, tờ báo đã trình bày có hệ thống một số vấn đề cơ bản về đường lối chiến lược và sách lược của cách mạng Việt Nam, về lý luận của Chủ nghĩa Mác-Lênin; kêu gọi đồng chí, đồng bào Việt Nam trong và ngoài nước ra sức đoàn kết chiến đấu chống chủ nghĩa thực dân và bè lũ tay sai, giành lại độc lập, tự do cho dân tộc. Với ý nghĩa to lớn và sâu sắc ấy, tờ báo Báo do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập, làm chủ bút và biên tập chính, đã đặt nền móng cho sự phát triển của báo chí cách mạng Việt Nam.

Quán triệt sâu sắc và vận dụng đúng đắn quan điểm của Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của báo chí cách mạng, trong quá trình lãnh đạo nhân dân ta đấu tranh giành độc lập dân tộc, tiến hành công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng ta luôn xác định báo chí là vũ khí tư tưởng sắc bén của Đảng, Nhà nước trong thực hiện chức năng thông tin, tuyên truyền, giáo dục; đồng thời, góp phần động viên, cổ vũ, định hướng chính trị, nâng cao trình độ nhận thức và hoạt động thực tiễn cho quân và dân ta trong các cuộc kháng chiến, kiến quốc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Mỗi bài báo “là tờ hịch cách mạng”(1); còn cán bộ báo chí cũng là “chiến sĩ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ”(2). Trước đây cũng như hiện nay, báo chí cách mạng Việt Nam luôn thể hiện rõ vai trò tiên phong, xung kích đi đầu trên mặt trận tư tưởng-văn hóa của Đảng; là phương tiện thông tin thiết yếu của đời sống chính trị-xã hội; cầu nối quan trọng giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân; đồng thời, cổ vũ, động viên toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, Pháp Luật của Nhà nước và nhiệm vụ của cách mạng.

Là một trong những lực lượng nòng cốt của “binh chủng” báo chí cách mạng, báo chí quân đội luôn bám sát thực tiễn cuộc sống, phản ánh kịp thời, trung thực mọi mặt đời sống xã hội, thực hiện có hiệu quả công tác giáo dục, tuyên truyền, động viên, cổ vũ quân và dân ta chung sức đồng lòng, đoàn kết chiến đấu và chiến thắng; góp phần hoàn thành thắng lợi sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, tiến hành công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

 Nhóm phóng viên Báo Quân đội nhân dân chuẩn bị trước khi vào tác nghiệp tại Khu cách ly đặc biệt bệnh viện Quân y 110 (Quân khu 1). 

Trong các giai đoạn, thời kỳ khác nhau của cách mạng, báo chí quân đội nói chung, đội ngũ phóng viên báo chí quân đội nói riêng luôn làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục cán bộ, chiến sĩ thực hiện tốt ba chức năng của quân đội: Là đội quân chiến đấu, đội quân công tác và đội quân lao động sản xuất. Đồng thời, chú trọng đẩy mạnh tuyên truyền kết quả học tập, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ Tổ quốc; xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với xây dựng, củng cố thế trận chiến tranh nhân dân; xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc; tuyên truyền kết quả công tác đối ngoại quốc phòng, góp phần khẳng định uy tín, vị thế và hình ảnh tốt đẹp của Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam trên trường quốc tế; tạo động lực thúc đẩy công cuộc đổi mới, xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc. Báo chí quân đội đã và đang đẩy mạnh công tác tuyên truyền các phong trào thi đua yêu nước, thi đua quyết thắng, phát hiện, cổ vũ, nhân rộng những tấm gương bình dị mà cao quý, những điển hình tiên tiến, người tốt-việc tốt, cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả, những đóng góp của lực lượng vũ trang nhân dân trong đối phó với an ninh phi truyền thống, giúp nhân dân phòng, chống dịch bệnh, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn... góp phần củng cố niềm tin của cán bộ, chiến sĩ và nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước và thành tựu của công cuộc đổi mới toàn diện đất nước; lan tỏa phẩm chất nhân cách và hình ảnh cao đẹp Bộ đội Cụ Hồ trong xã hội, trong lòng nhân dân và bạn bè quốc tế.

Đội ngũ nhà báo quân đội, nhà báo chiến sĩ luôn phát huy tinh thần quyết chiến quyết thắng, không quản ngại khó khăn, gian khổ và nguy hiểm, hy sinh; luôn bám sát thực tiễn, các "điểm nóng” của cuộc sống, kịp thời phản ánh trung thực ý chí quyết tâm, tinh thần tận tụy với công việc, nhiệm vụ; đức tính hy sinh lặng thầm, cống hiến cao cả của cán bộ, chiến sĩ quân đội và nhân dân. Nhiều bài báo, bức ảnh, khuôn hình, thước phim của các nhà báo chiến sĩ cung cấp đã thấm máu đào, phản ánh sống động tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”; “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” trong kháng chiến chống quân xâ‌m lượ‌c và ý chí quyết tâm “chống dịch như chống giặc” của quân và dân ta. Đội ngũ nhà báo chiến sĩ trong toàn quân, đặc biệt là các phóng viên của Báo QĐND, Trung tâm Phát thanh-Truyền hình Quân đội, Báo Biên phòng, báo các quân khu... đã mang đến cho công chúng cả nước những thông tin, hình ảnh kịp thời, truyền cảm, sinh động, tin cậy, có tác dụng giáo dục, động viên, cổ vũ ý chí, tinh thần dân tộc sâu sắc. Nhiều câu chuyện cảm động về tình quân dân nơi tuyến đầu Tổ quốc-những nơi chống “giặc-dịch”; những tấm gương bình dị mà cao quý của cán bộ, chiến sĩ tự nguyện gác lại việc riêng để chăm lo việc chung, vì nhân dân phục vụ... đã được các nhà báo chiến sĩ quân đội ghi lại, kịp thời phản ánh đã góp phần tiếp thêm sức mạnh, ý chí, nghị lực và động lực tinh thần to lớn cho quân và dân cả nước chung tay góp sức thực hiện thắng lợi “mục tiêu kép”, vừa chống dịch vừa đẩy mạnh phát triển kinh tế-xã hội.

Với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, hấp dẫn như phát động các cuộc thi viết, mở các chuyên trang, chuyên mục mới, các cơ quan báo chí quân đội đã chủ động xung kích, đi đầu trong cuộc đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn, hoạt động “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, cơ hội chính trị, phản động; nhận diện và kiên quyết đấu tranh phản bác các luận điệu sai trái, thù địch đòi “phi chính trị hóa” quân đội; thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, góp phần xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị và giữ vững trận địa tư tưởng-văn hóa của Đảng trong quân đội. Thực tiễn đã khẳng định rõ vị thế, vai trò tiên phong và những cống hiến to lớn của báo chí quân đội trong cuộc đấu tranh bảo vệ sự thật, lẽ phải, chân lý và những giá trị tốt đẹp của đất nước, dân tộc và của chế độ xã hội chủ nghĩa.

Bằng ngòi bút sắc bén và trái tim tâm huyết, tinh thần đầy trách nhiệm; thông qua những tác phẩm báo chí của mình, đội ngũ nhà báo chiến sĩ đã góp phần quan trọng trong xây dựng, phát triển nhân tố chính trị tinh thần, nâng cao chất lượng tổng hợp, khả năng và trình độ sẵn sàng chiến đấu của quân đội; tiếp thêm sức mạnh cho toàn quân vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, hiểm nguy; làm nên những chiến công vang dội, tô đẹp thêm hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ-bộ đội của dân và màu đỏ tươi của lá cờ Tổ quốc. Những cống hiến của báo chí quân đội, của đội ngũ phóng viên, nhà báo chiến sĩ đối với sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng, của nhân dân ta thật đáng trân trọng, thật đáng tự hào; được Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao.

II. Nhận thức sâu sắc giá trị và ý nghĩa to lớn của nhân tố chính trị tinh thần và báo chí quân đội trong sự nghiệp cách mạng, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị luôn quan tâm chăm lo xây dựng, tạo điều kiện thuận lợi để các cơ quan báo chí quân đội và đội ngũ nhà báo chiến sĩ phát huy tốt vai trò xung kích trên mặt trận tư tưởng-văn hóa và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Những năm qua, Tổng cục Chính trị đã tham mưu cho Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của báo chí quân đội như: Chỉ thị số 03-CT/QUTW ngày 2-1-2019 “Về tăng cường lãnh đạo, quản lý công tác báo chí, xuất bản trong Quân đội nhân dân Việt Nam”; Thông tư số 206/2016/TT-BQP ngày 15-12-2016 “Quy định chế độ nhuận bút lĩnh vực báo chí, xuất bản trong QĐND Việt Nam”; Thông tư số 03/2019/TT-BQP ngày 10-1-2019 “Quy định công tác quản lý báo chí trong Bộ Quốc phòng”. Trực tiếp chỉ đạo, hướng dẫn triển khai thực hiện Đề án “Hiện đại hóa các cơ quan báo chí quân đội giai đoạn 2014-2018” và Đề án “Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025” trong QĐND Việt Nam; tạo hành lang pháp lý quan trọng và điều kiện thuận lợi, thúc đẩy báo chí quân đội phát triển, đóng góp nhiều hơn cho sự nghiệp xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc và xây dựng đất nước giàu đẹp, văn minh. Nhờ đó, báo chí quân đội phát triển cả về quy mô, lực lượng, loại hình báo chí và phương tiện làm báo, từng bước tiếp cận với công nghệ và xu hướng làm báo hiện đại, đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng đa dạng, phong phú của công chúng.

Các cơ quan báo chí của Quân ủy Trung ương đã chủ động, tích cực triển khai thực hiện nghiêm túc và hiệu quả Quyết định số 362/QĐ-TTg ngày 3-4-2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025”. Báo QĐND được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, giao nhiệm vụ là một trong 6 cơ quan báo chí của quốc gia phát triển theo mô hình cơ quan truyền thông đa phương tiện, định hướng dư luận. Các báo, tạp chí của quân khu, quân chủng, tổng cục, học viện, nhà trường... đã được đầu tư nguồn lực để phát triển ngang tầm yêu cầu, nhiệm vụ. Đây là cơ sở, nền tảng quan trọng để báo chí quân đội và đội ngũ nhà báo-chiến sĩ phát huy tốt nhất vai trò nòng cốt, xung kích đi đầu trong công tác thông tin, tuyên truyền, phục vụ và đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

III. Trước sự tác động mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, sự bùng nổ thông tin và thời đại truyền thông số, báo chí ngày càng có sức lan tỏa, ảnh hưởng tích cực đối với xã hội và công chúng. Cùng với những cơ hội, điều kiện thuận lợi, báo chí nước nhà đang đứng trước những khó khăn, thách thức không nhỏ; phương thức làm báo và thị hiếu tiếp cận, nhu cầu hưởng thụ thông tin của công chúng. Điều đó đặt ra cho báo chí cách mạng nói chung, báo chí quân đội nói riêng phải nhận thức đầy đủ, sâu sắc hơn thời cơ, thuận lợi, những khó khăn, thách thức để vươn lên làm tròn trọng trách được Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị và nhân dân tin tưởng, giao phó.

Phát huy những kết quả, thành tựu đạt được, phấn đấu thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ chính trị của mình, trong thời gian tới, báo chí quân đội và đội ngũ nhà báo chiến sĩ cần thực hiện tốt một số nội dung cơ bản sau:

Một là, các cơ quan báo chí quân đội tiếp tục quán triệt sâu sắc chủ trương, đường lối của Đảng; chính sách, Pháp Luật của Nhà nước; các nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị về nhiệm vụ của báo chí quân đội trong tình hình mới; đồng thời, gương mẫu thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích; tuân thủ nghiêm túc Luật Báo chí năm 2016; triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 12/CT-TTg ngày 12-5-2021 của Thủ tướng Chính phủ “Về tăng cường công tác tuyên truyền, định hướng hoạt động truyền thông, báo chí phục vụ nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc; kịp thời chấn chỉnh và xử lý các vi phạm trong hoạt động báo chí, truyền thông”. Chỉ thị nêu rõ: “Các Báo: Nhân Dân, Quân đội nhân dân, Công an nhân dân, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam là cơ quan chủ lực, có nhiệm vụ xây dựng các hình thức tuyên truyền chuyên sâu về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc”. Theo đó, Báo QĐND phải phát huy tốt hơn nữa vai trò nòng cốt, đi đầu, triển khai đồng bộ, toàn diện, thực hiện hiệu quả công tác tuyên truyền, góp phần định hướng, dẫn dắt, lan tỏa những thông tin tích cực về thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược của cách mạng Việt Nam.

Hai là, chăm lo xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh tiêu biểu về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ gắn với xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”. Thường xuyên quan tâm chăm lo xây dựng, củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ, phóng viên ở các cơ quan báo chí quân đội “vừa hồng, vừa chuyên” theo chuẩn mực các tiêu chí: Có bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng; giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ; có phẩm chất đạo đức nghề nghiệp trong sáng, lành mạnh; luôn phát huy phẩm chất nhân cách tốt đẹp của nhà báo chiến sĩ, lòng trung thành, niềm tin son sắt với Đảng, tận trung với nước, tận hiếu với dân; kỷ luật tự giác, nghiêm minh; luôn chặt chẽ, tuân thủ nghiêm ngặt quy trình làm báo để có những thông tin trung thực, kịp thời, chính xác, phục vụ tốt nhất nhu cầu cung cấp thông tin của cán bộ, chiến sĩ và công chúng.

Muốn vậy, đội ngũ nhà báo chiến sĩ cần giữ tâm trong, trí sáng, ra sức rèn đức, luyện tài, thể hiện rõ phẩm chất nhân cách Bộ đội Cụ Hồ trong từng tác phẩm báo chí với tác phong, phong cách nhà báo cách mạng, luôn bám sát cơ sở, sâu sát bộ đội, sẵn sàng xông pha, có mặt ở những nơi khó khăn, gian khổ để đưa tin sớm nhất, chính xác nhất, kịp thời tuyên truyền, phản ánh trung thực, sinh động mọi mặt của đời sống xã hội và hoạt động thực tiễn quân sự: Học tập, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu, công tác, lao động sản xuất của cán bộ, chiến sĩ toàn quân và các tầng lớp nhân dân.

Ba là, để công tác thông tin, tuyên truyền đúng định hướng chính trị của Đảng, Nhà nước, các cơ quan báo chí quân đội và đội ngũ nhà báo chiến sĩ phải gương mẫu đi đầu, làm tốt hơn nữa công tác tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, Pháp Luật của Nhà nước; chỉ thị, nghị quyết của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, chỉ đạo, hướng dẫn của Tổng cục Chính trị, trọng tâm là đẩy mạnh công tác giáo dục, tuyên truyền cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân nhận thức đầy đủ, sâu sắc và triển khai thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI. Cùng với đó, đẩy mạnh tuyên truyền về nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng; tăng cường đối ngoại quốc phòng, bảo vệ chủ quyền biên giới, biển, đảo; tuyên truyền gương người tốt-việc tốt, mô hình hay, cách làm mới, sáng tạo và những điển hình tiên tiến trong thực hiện Phong trào Thi đua yêu nước, Phong trào Thi đua Quyết thắng của quân đội, nhất là trong đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới gắn với việc thực hiện Kết luận số 01-KL/TW ngày 18-5-2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, góp phần tạo động lực tinh thần mới thúc đẩy các cơ quan, đơn vị hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị.

Các cơ quan báo chí quân đội tiếp tục phát huy vai trò là lực lượng nòng cốt, xung kích trên mặt trận tư tưởng-văn hóa của Đảng; kịp thời nhận diện âm mưu, thủ đoạn, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch; kiên quyết đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, cơ hội chính trị; làm thất bại âm mưu, thủ đoạn “phi chính trị hóa” quân đội; ngăn chặn có hiệu quả các thông tin xấu độc, phản động lan tràn trên internet và các trang mạng xã hội; bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới. Cùng với đó, báo chí quân đội cần tiếp tục tuyên truyền, làm tốt hơn nữa nhiệm vụ quán triệt, triển khai thực hiện thắng lợi Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) và Nghị quyết Đại hội XIII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, góp phần xây dựng Đảng bộ Quân đội trong sạch, vững mạnh tiêu biểu, gương mẫu về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ.

Bốn là, tăng cường đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền của báo chí quân đội, nhất là các cơ quan báo chí do Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng trực tiếp quản lý theo hướng kết hợp chặt chẽ, hài hòa và giải quyết thấu đáo, nhuần nhuyễn các mối quan hệ giữa đúng và hay; giữa tính kịp thời và tính chính xác; giữa yêu cầu định hướng dư luận xã hội và đáp ứng nhu cầu thông tin đa dạng, phong phú của công chúng và bảo mật thông tin; giữa “xây” và “chống”; giữa tính chính trị và tính văn hóa; giữa kế thừa, phát huy truyền thống bản sắc của báo chí quân đội với tiếp thu cái mới của phương thức làm báo hiện đại. Đổi mới là cần thiết, song phải kiên định, vững vàng về bản lĩnh chính trị, thực hiện tốt vai trò định hướng dư luận xã hội, phấn đấu trở thành bộ phận báo chí chuẩn mực, tiêu biểu của nền báo chí cách mạng Việt Nam do Đảng lãnh đạo, góp phần “xây dựng nền báo chí, truyền thông chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại”(3) như Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã khẳng định.

Năm là, các cơ quan báo chí quân đội không chỉ chủ động, tích cực làm tốt công tác giáo dục, tuyên truyền mà còn chủ động, tích cực mở rộng các mối quan hệ hợp tác, tăng cường phối hợp, kết hợp chặt chẽ với các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương để nâng cao sức mạnh, hiệu quả sự lan tỏa của công tác thông tin, tuyên truyền về hoạt động quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc; kịp thời động viên, cổ vũ cán bộ, chiến sĩ và các tầng lớp nhân dân nhận thức đầy đủ, sâu sắc và tích cực ủng hộ quân đội thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình, làm cho ý Đảng lòng dân thành một khối thống nhất, quân dân chung sức đồng lòng thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc, tạo nền tảng để xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới.         

Để xứng đáng với lời khen ngợi của Bác Hồ kính yêu, sự quan tâm chăm lo của Đảng, Nhà nước, của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, sự cưu mang, đùm bọc, giúp đỡ tận tình, chu đáo và hiệu quả của nhân dân và luôn xứng danh Bộ đội Cụ Hồ-bộ đội của dân, báo chí quân đội cần tiếp tục phát huy bản chất truyền thống tốt đẹp của báo chí cách mạng Việt Nam, tôn vinh phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ và truyền thống vẻ vang của QĐND anh hùng; chủ động, tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục, tuyên truyền, phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân tin tưởng giao phó, góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.