Nhắc đến tác phẩm kinh điển "Hoàn Châu Cách Cách" bên cạnh tuyến nhân vật chính Tiểu Yến Tử, Hạ Tử Vy, Ngũ A Ca, Nhĩ Khang khán giả cũng không thể quên hình ảnh “thần tiên” thoát tục, trong sáng và tinh khôi của nàng Hương Phi Hàm Hương do nữ diễn viên Lưu Đan thủ vai. Tuy nhiên giữa lúc sự nghiệp đang thăng hoa nữ diễn viên bất ngờ gặp tai nạn giao thông và ra đi ở độ tuổi xuân sắc nhất của cuộc đời.
Lưu Đan (SN 1975), sinh ra trong một gia đình có điều kiện tại Cáp Nhĩ Tân, Trung Quốc. Cha cô - Lưu Trị Quốc là cán bộ cao cấp ngành công an, mẹ cô làm việc tại phòng kinh tế thành phố Lạc Dương. Ngay từ bé, Lưu Đan đã bộc lộ niềm đam mê với nghệ thuật và mơ ước trở thành diễn viên.
Năm 1993, người đẹp Hoàn Châu Cách Cách rời môi trường quân ngũ và trúng tuyển vào Học viện Hí kịch Trung ương. Với nhan sắc nổi bật cùng đôi mắt “ẩn chứa linh khí” nên ngay từ khi vừa bước vào trường, cô đã có cơ hội góp mặt trong một số tác phẩm như Hỏa Bá Trấn, Tể tướng Lưu gù, Tân Long Môn khách sạn, Tây du ký 2... Tuy nhiên thời gian này mỹ nhân sinh năm 1975 chỉ được giao đảm nhận những nhân vật không tên, không tuổi, chỉ có vài câu thoại.
Bước ngoặt trong nghiệp diễn của Lưu Đan đến khi cô lọt vào mắt xanh của nữ sĩ Quỳnh Dao và được chọn vào vai Hàm Hương, ái phi của vua Càn Long trong Hoàn Châu Cách Cách. Vai diễn này ban đầu được nhắm cho Tưởng Cần Cần song nữ diễn viên đã từ chối và Quỳnh Dao phải tìm người thay thế. Khi biết nhận được vai, Lưu Đan không giấu được hạnh phúc: "Thật vậy sao? Tôi được đóng phim của Quỳnh Dao ư? Tôi có đang nằm mơ không?".
Lý Bình, đạo diễn của Hoàn Châu cách cách cũng từng nhận xét: "Lưu Đan là một sự lựa chọn hoàn hảo cho vai Hương Phi. Cô ấy không phải là người sở hữu nhan sắc nổi bật nhất trong số hơn 300 người tham gia casting, tuy nhiên ở cô lại có vẻ đẹp dịu dàng nhưng rất quyến rũ. Còn một lý do quan trọng nữa là Lưu Đan từng học múa, rất phù hợp với nhân vật công chúa Hàm Hương”.
Tuy chỉ xuất hiện trong vài tập phim nhưng hình ảnh Hàm Hương múa cùng đàn bướm trong khung cảnh thần tiên đã kịp ghi dấu ấn sâu đậm trong tâm trí khán giả nhiều thế hệ.
Nhờ hiệu ứng của Hoàn Châu cách cách 1998, Lưu Đan lần đầu có cơ hội đóng vai chính trong bộ phim Khách sạn tình nhân đóng cặp với Chu Hoành Gia (nam diễn viên thể hiện vai Tiêu Kiếm, anh trai Tiểu Yến Tử).
Khi tài năng đang vào độ chín, Lưu Đan bất ngờ qua đời vì tai nạn. Trên đường đến biểu diễn tại một chương trình từ thiện, chiếc xe chở Lưu Đan và một số nghệ sĩ khác va mạnh vào dải phân cách. Nữ diễn viên bị văng ra khỏi xe, đầu đập xuống đất và qua đời.
Sau khi Lưu Đan ra đi, vì quá yêu mến cô mà người hâm mộ dệt nên rất nhiều câu chuyện ly kỳ. Họ cho rằng diễn viên Chu Hoành Gia - người đảm nhận vai Tiêu Kiếm trong Hoàn Châu Cách Cách - vì quá yêu thương Lưu Đan mà gần 50 tuổi vẫn không lập gia đình, nguyện bảo vệ mộ Lưu Đan cho tới khi chết.
Niềm tin này tồn tại suốt nhiều năm. Mãi cho tới sự kiện kỷ niệm 20 năm phát sóng phim Hoàn Châu cách cách, Chu Hoành Gia mới tiết lộ sự thật: "Tôi và Lưu Đan chỉ là những người bạn thân thiết. Tôi cũng đã kết hôn và có con. Trên mạng chia sẻ thông tin rằng suốt nhiều năm qua tôi vẫn si tình nhưng thực sự không phải như vậy".
Rất nhiều năm sau, truyền thông Trung Quốc vẫn ngậm ngùi viết về sự ra đi của Lưu Đan như sau: “Phận số của Lưu Đan đã như hòa vào nhân vật truyền thuyết Hàm Hương, Lưu Đan cũng hóa thành bướm và bay lên trời”.
