Kết quả này của Hiếu đã góp phần vào thành tích chung của Đội tuyển Việt Nam với tất cả 5 học sinh đều giành huy chương, xếp thứ 4 toàn đoàn sau Trung Quốc, Hàn Quốc và Nga. Đây cũng là năm thứ 2 liên tiếp Hiếu tham dự Cuộc thi Olympic Vật lý quốc tế và cả hai lần đều giành Huy chương Bạc.
Gặp Hiếu sau khi em trở về từ cuộc thi ở căn phòng nhỏ chưa đầy 10m2 trong ngôi nhà trên đường Đào Sư Tích, thành phố Bắc Giang, đây cũng là nơi em học tập, nghỉ ngơi, nuôi dưỡng ước mơ của em. Bố em làm nghề lái xe, mẹ bán văn phòng phẩm tại nhà.
Thương bố mẹ vất vả, từ nhỏ, Hiếu luôn chăm ngoan, siêng năng học tập. Ngoài thời gian học ở trường, buổi tối, Hiếu thường học bài đến khuya. Với những nỗ lực không ngừng, từ năm học cấp 2 đến nay, em liên tục giành giải cao trong các cuộc thi chọn học sinh giỏi môn Vật lý và Toán học cấp thành phố, cấp tỉnh, quốc gia.
Chia sẻ về con đường đến với môn Vật lý, Hiếu cho biết, em từng theo đuổi môn Toán. Năm lớp 7, em dự thi học sinh giỏi Toán nhưng không giành giải và nhận ra môn học này không phải là thế mạnh. Lên lớp 8, em bắt đầu chú trọng tập trung vào môn Vật lý. Càng đi sâu vào môn học này, em càng thích thú vì thấy đây là môn học khoa học thực nghiệm, có nhiều ứng dụng trong cuộc sống. Từ đó, khi tham gia các cuộc thi về môn Vật lý em đều đoạt giải. Trong kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh lớp 8, Hiếu giành giải Nhất môn Vật lý, giải Ba môn Toán; tiếp đó lớp 9 em giành giải Nhì môn Vật lý. Nhận thấy bản thân có thế mạnh hơn về môn Vật lý, vì vậy lên lớp 10 Hiếu quyết định thi vào lớp chuyên Vật lý, Trường Trung học Phổ thông Chuyên Bắc Giang và là học sinh có số điểm cao thứ hai lúc ấy.
Trong quá trình học, phát hiện Hiếu có tố chất về môn Vật lý, thầy cô trong trường chọn em vào đội tuyển học sinh giỏi môn Vật lý để bồi dưỡng tham gia các cuộc thi. Không để mọi người thất vọng, cuối năm học lớp 10, Trịnh Duy Hiếu giành Huy chương Vàng kỳ thi chọn học sinh giỏi các trường Trung học Phổ thông chuyên khu vực duyên hải và đồng bằng Bắc Bộ. Tiếp đó, lớp 11 em giành giải Nhất môn Vật lý trong kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia. Với thành tích này, Hiếu là một trong 8 thí sinh lọt vào đội tuyển quốc gia tham dự Cuộc thi Olympic Vật lý khu vực châu Á - Thái Bình Dương lần thứ 19 tổ chức tại Hà Nội. Là một trong những thí sinh nhỏ tuổi nhất của đoàn Việt Nam tham dự Cuộc thi, Hiếu đã xuất sắc giành Huy chương Vàng và trở thành một trong 5 thành viên của Đội tuyển quốc gia Việt Nam dự thi quốc tế.
Tháng 7/2018, Hiếu tiếp tục tham dự cuộc thi Olympic Vật lý quốc tế lần thứ 49 tổ chức tại Bồ Đào Nha và xuất sắc giành Huy chương Bạc.
Năm 2019, là học sinh lớp 12 Trịnh Duy Hiếu tiếp tục xuất sắc giành giải Nhất kỳ thi chọn học sinh giỏi văn hóa cấp quốc gia, và là học sinh duy nhất của tỉnh Bắc Giang được Bộ Giáo dục và Đào tạo lựa chọn để tiếp tục ôn tập tham dự cuộc thi Olympic Vật lý châu Á. Trong kỳ thi này, Hiếu tiếp tục xuất sắc giành Huy chương Bạc, trở thành một trong 5 thành viên chính thức của Đội tuyển quốc gia Việt Nam dự thi Olympic Vật lý quốc tế lần thứ 50 năm 2019. Sau hơn 2 tháng ôn luyện, tham dự cuộc thi Olympic Vật lý quốc tế lần thứ 50 năm 2019, Hiếu đã đoạt Huy chương Bạc, góp phần vào thành tích chung của Đoàn Việt Nam. Như vậy, 2 năm liền 2018 và 2019, Trịnh Duy Hiếu đều tham dự cuộc thi Olympic Vật lý quốc tế và cả hai lần đều giành Huy chương Bạc.
Với bảng thành tích dày đặc tại các cuộc thi, khi hỏi về bí quyết học tập, Hiếu cho biết: “Cũng giống như nhiều bạn bè khác, em không có bí quyết gì đặc biệt. Quan trọng là trên lớp tập trung nghe giảng, ghi nhớ kiến thức ngay, sau đó làm bài tập, tìm hiểu thêm nhiều dạng bài khác nhau tự giải để bổ sung kiến thức”.
Kinh nghiệm để làm bài tốt của Hiếu đó là nắm chắc kiến thức lý thuyết, đọc nhiều sách, tài liệu và làm nhiều bài tập. Thêm nữa, do được rèn luyện qua nhiều cuộc thi nên bước vào đấu trường quốc tế, tâm lý của em khá thoải mái, bình tĩnh, tự tin.
Thầy giáo Nguyễn Văn Đóa, giáo viên chủ nhiệm, đồng thời trực tiếp hướng dẫn Hiếu ở trong nước cho hay: “Ngay từ lúc mới vào lớp 10, buổi dạy đầu tiên, tôi phát hiện Hiếu có tố chất về môn Vật lý, em cũng học rất tốt môn Toán nên giúp ích rất nhiều cho việc học môn Vật lý. Bên cạnh đó, Hiếu có khả năng phát hiện một hiện tượng vật lý mới, khả năng tính toán với độ chính xác cao. Trong những ngày ôn luyện, do áp lực lớn, đôi lúc Hiếu rất mệt mỏi, nhưng em luôn cố gắng, nỗ lực hết mình”.
Thành tích này có được còn phải kể đến sự động viên và tạo mọi điều kiện thuận lợi từ gia đình. Bởi theo Hiếu chia sẻ, gia đình luôn là chỗ dựa tinh thần vững chắc, là động lực để em phấn đấu học tập. Chính việc không tạo áp lực cho Hiếu trong học tập từ gia đình lại là một cách giúp Hiếu tự lập, vươn lên trong học tập. "Thành tích của Hiếu khiến cả gia đình rất tự hào. Từ nhỏ, cháu đã rất tự lập và ý thức trong học tập, bố mẹ không bao giờ phải nhắc nhở hay đốc thúc việc học. Có những lúc học bài đến khuya không hết, cháu lăn ra ngủ, sáng sớm lại dạy học tiếp. Gia đình không hề tạo một áp lực hay kỳ vọng gì về thành tích của cháu, nhưng luôn tạo điều kiện hết mức trong khả năng để cho cháu học tập", anh Trịnh Quốc Chung, bố Hiếu chia sẻ.
Cuộc thi Olympic Vật lý quốc tế lần thứ 50 năm 2019 diễn ra từ ngày 7-15/7 tại Israel, với 360 học sinh của 78 quốc gia và vùng lãnh thổ tham dự. Trải qua hai nội dung thi cá nhân về lý thuyết chuyên sâu và thực hành vật lý, Trịnh Duy Hiếu đã giành Huy chương Bạc. Kết quả này đóng góp vào thành tích chung của đội tuyển Việt Nam với cả 5 học sinh đều giành huy chương. Trước khi tham dự kỳ thi, Hiếu đã đặt mục tiêu sẽ đoạt giải cao hơn năm ngoái, tuy nhiên kết quả không như kỳ vọng cũng là điều đáng tiếc đối với em.
Với những thành tích đạt được, Trịnh Duy Hiếu được tuyển thẳng vào các trường đại học theo nguyện vọng. Tuy nhiên, Hiếu cho biết em sẽ lựa chọn một trường đại học trong nước và tập trung nâng cao Tiếng Anh để tìm kiếm cơ hội du học ở những quốc gia phát triển về khoa học Vật lý.
