Trang Học giả ngoại giao có trụ sở tại Tokyo ngày 10/10/2014 đăng bài phân tích của tác giả Zachary Keck – chuyên gia chính trị, phó chủ biên của tờ báo này với tiêu đề “Vì sao Hoa Kỳ đang cố gắng phá vỡ Ngân hàng Phát triển mới của Trung Quốc”.
Tác giả Zachary Keck đã đưa ra nhận định rằng thực tế Hoa Kỳ đang vận động hành lang các nước châu Á từ chối, không tham gia vào mạng lưới nhà băng với tên gọi Ngân hàng Đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng châu Á do Trung Quốc là chủ đầu tư.
Báo New York Times của Mỹ cũng đã đưa ra bình luận tương tự khi nói rằng Hoa Kỳ là nước đang đứng sau các kịch bản nhằm bóp chết manh nha hình thành hệ thống ngân hàng thống trị các định chế tài chính ở châu Á của Trung Quốc.
Trước đó, trang Học giả ngoại giao cũng đã thông tin rằng chính quyền Trung Quốc nhiều năm nay đang âm thầm vận động hành lang để thuyết phục các quốc gia trong khu vực châu Á tham gia mạng lướng ngân hàng cơ sở hạ tầng do Trung Quốc làm chủ đầu tư bởi Bắc Kinh đang có ý đồ cạnh tranh với hệ thống ngân hàng thế giới, nơi mà Trung Quốc không có nhiều tiếng nói so với các đối thủ như Mỹ, Nhật Bản và các nước EU.
Nhà chức trách Trung Quốc đã thông qua nhiều kênh để thuyết phục các quốc gia trong khu vực ủng hộ ý tưởng của mình bằng việc ký kết để thành lập hệ thống ngân hàng mà Bắc Kinh sử dụng cụm từ “phát triển cơ sở hạ tầng châu Á” để kêu gọi ủng hộ, thiết lập ảnh hưởng thống trị của mình.
Định chế tài chính mà Trung Quốc đang câu kéo các quốc gia châu Á có tên gọi là “Ngân hàng phát triển cơ sở hạ tầng châu Á” – viết tắt bằng cụm từ AIIB.
TQ muốn cạnh tranh ảnh hưởng với Ngân hàng Thế giới
Giới phân tích chính trị, tài chính quốc tế cũng đã đưa ra các nhận định có điểm chung là: Mục đích Bắc Kinh trong việc thành lập ra AIIB là để cạnh tranh, sô đổ ảnh hưởng của hệ thống Ngân hàng thế giới/World Bank và Ngân hàng phát triển châu Á/ADB nhưng nô mà Mỹ và Nhật Bản mới là những quốc gia thống trị thực sự.
Bằng việc tuyên bố sẽ đầu tư đến 50 tỷ USD lượng ngoại tệ khởi điểm, Trung Quốc trông đợi sẽ hấp dẫn được các quốc gia vừa và nhỏ ở châu Á tham gia ký kết thành lập ngân hàng, nơi Bắc Kinh đang chèo kéo sẽ giành cho họ những quyền lợi và tiếng nói nhất định.
Tuy nhiên, theo tác giả Zachary Keck, báo New York Times của Mỹ cũng đã thông tin rằng, Hoa Kỳ không khoanh tay ngồi nhìn Trung Quốc thực hiện kế hoạch của mình. Washington thực sự cũng đang vận động hành lang để các quốc gia khu vực không tham gia đại đề án tài chính của Trung Quốc.
Hoa Kỳ không thể không làm điều này, đặc biệt trong bối cảnh chính quyền của Tổng thống Mỹ Barack Obama đang ra sức thực hiện chiến lược xoay trục sang Thái Bình Dương của mình.
New York Times trích dẫn phát ngôn của các quan chức cao cấp Mỹ cũng như một số đại diện từ các quốc gia châu Á nói rằng: “Trong các cuộc đối thoại với các đối tác tiềm năng mà Trung Quốc đang chèo kéo, các quan chức của Mỹ đều đề cập vấn đề mà Trung Quốc đang manh nha và vận động các quốc gia này, đặc biệt là các đồng minh thân cận của Washington tránh xa dự án của Trung Quốc”.
Báo cáo của New York Times cũng chỉ đích danh 1 số nước như Hàn Quốc, Australia – hai trong số nhưng quốc gia đồng minh quan trọng nhất của Hoa Kỳ đang được Trung Quốc chèo kéo.
Báo của Mỹ nhận định rằng Trung Quốc đang rất muốn Canberra và Seoul tham gia dự án với tư các thành viên đồng sáng lập ngân hàng AIIB. Đáng chú ý, Bắc Kinh sẽ tuyên bố ý định này với các đối tác đang chèo kéo của mình tại Hội nghị thượng đỉnh APEC – sự kiện sẽ diễn ra trong tháng tới tại Bắc Kinh. Điều có thể dễ đoán là đích thân Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ đưa ra những đề nghị với mục đích này đối với Australia và Hàn Quốc.
New York Times nói rằng chính quyền Hoa Kỳ cũng không ngồi yên, họ cũng đang tìm cách thuyết phục các đồng minh của mình không tham gia dự án của Trung Quốc.
TQ muốn cạnh tranh ảnh hưởng với Ngân hàng phát triển châu Á
“Nếu Washington thuyết phục được Hàn Quốc và Australia không tham gia đề án của Trung Quốc thì Hoa Kỳ sẽ tìm cách đảm bảo quyền lợi, ảnh hưởng của các nước này trong khuôn khổ Ngân hàng Thế giới vốn có giới hạn nhất định với cac quốc gia “nhỏ” hơn. Nếu làm được điều đó uy tín và sự tự tin của Trung Quốc đã bị đáng sập”. – báo uy tín của Mỹ bình luận.
Tuy nhiên, báo New York Times cũng có một bình luận khá mỉa mai rằng trong khi Hoa Kỳ đang cố gắng bóp chết manh nha của Trung Quốc thì nước này đồng thời cũng kêu gọi Bắc Kinh đóng góp mạnh hơn nữa để giải quyết các vấn đề toàn cầu.
Trong lĩnh vực tài chính ngân hàng ở châu Á hiện nay thực tế đang diễn ra một cuộc cạnh tranh hết sức khốc liệt giữa Mỹ và Trung Quốc. Bắc Kinh muốn hành động để chứng tỏ mình là cường quốc với các sáng kiến tạo ảnh hưởng thống trị như AIIB nhưng Hoa Kỳ không muốn vậy, Washington đang muốn chặt đứt tất cả các nỗ lực của TQ.
