Ngày 21/8, VN-Index đã vượt đỉnh cũ 608 điểm thiết lập được hôm 24/3 năm nay, thanh khoản cũng tăng khá. Liệu cổ phiếu đã xác lập mặt bằng giá mới và cơ hội có còn cho các nhà đầu tư.
Giỏ sẵn tiền
Báo cáo tài chính bán niên của các CTCK đã công bố cho thấy, những công ty thu được phí môi giới lớn và có doanh thu từ khoản mục này tăng mạnh về dòng tiền và các sản phẩm tài chính cung cấp cho nhà đầu tư, đơn cử như SSI, HSC, ACBS, MBS, SHS, FPTS…
Ngoài nguồn vốn chủ sở hữu, ghi nhận từ các báo cáo cho thấy, một số CTCK có dòng tiền mạnh từ ngân hàng đứng sau, có đơn vị khoản mục phải thu thể hiện trong báo cáo bán niên lên tới cả nghìn tỷ đồng. CTCK cho biết, đây là số tiền ngân hàng hợp tác với CTCK cho NĐT vay theo dạng hợp đồng 3 bên. CTCK chỉ đứng giữa, ăn phí, quản lý tài khoản khách hàng, còn việc cho vay và thu nợ là nghĩa vụ của ngân hàng.
Một hình thức hút vốn nữa không được công khai nhưng tồn tại ở không ít CTCK, đó là huy động vốn từ cá nhân, tổ chức với lãi suất cao hơn lãi suất ngân hàng. Hiện nay, lãi suất tiền gửi một tháng ở các nhà băng dao động từ 5-6%/năm, gửi tại CTCK cùng kỳ hạn có thể hưởng tới 8,5-9%/năm. Biết là gửi tiền như vậy không đúng luật, song CTCK có quy mô lớn, từ lâu nay thanh toán gốc, lãi đều đúng hẹn nên phía gửi tiền cho hay "rất an tâm". Với lãi suất cho vay nhà đầu tư 12-12,5%/năm, CTCK huy động lãi suất như vậy vẫn có lời.
Ghi nhận từ nhiều nhà đầu tư cá nhân bám sàn cho thấy, dịch vụ tài chính là một trong những yếu tố thu hút và gắn bó NĐT với CTCK. Một CTCK ít tên tuổi song khá nổi tiếng về dịch vụ và các hoạt động gắn kết nhà đầu tư đã mất phần lớn khách hàng vốn rất trung thành do chính sách hạn chế margin. Trước đó, CTCK này ngã đau vì ôm một mớ nợ khó đòi từ cho vay, nay thị trường hồi phục nhưng "con chim sợ cành cây cong" nên mất khách.
Khác với trước đây, việc cho vay ký quỹ lộn xộn, mỗi CTCK thực hiện mỗi khác, nhiều công ty thiếu cơ chế quản lý rủi ro đã tạo ra những lỗ hổng lớn, để lại hậu quả nặng nề sau mỗi đợt bão giá. Nay, hoạt động margin, nếu như CTCK tuân thủ đúng quy định của cơ quan quản lý, hầu như đều kiểm soát được rủi ro. Bởi vậy, để có sức cạnh tranh trên thị trường, năng lực tài chính, đồng nghĩa với việc dư dả tiền mặt cho NĐT ký quỹ với chính sách lãi suất hợp lý hiện trở thành yêu cầu bắt buộc đối với các CTCK.
"Tay to" giao dịch mạnh
VN-Index kết thúc phiên giao dịch chiều 21/8 đạt 613,91 điểm, vượt đỉnh cũ 608 điểm thiết lập hồi cuối tháng 3 năm nay. Tuy nhiên, nếu xem kỹ sẽ thấy chuyển động này có sự dẫn dắt của những "tay to" trên thị trường, thể hiện ở việc giá những mã trụ cột tăng mạnh, trong khi nhiều cổ phiếu cơ bản tốt hiện có giá thấp hơn so với tháng 3.
Đơn cử, GAS hiện có thị giá 118.000 đồng/CP, tăng mạnh so với 83.000 đồng ở mức đỉnh cũ. PVD hiện có giá 105.000 đồng/CP, so với đỉnh cũ 78.000 đồng/CP. Trong khi đó, CTG, BVH hiện có thị giá lần lượt đạt 14.500 đồng/CP và 42.000 đồng/CP, thấp hơn hồi tháng 3, những mã thanh khoản lớn như PVX cũng chỉ có thị giá gần bằng một nửa so với khi VN-Index thiết lập đỉnh 608 điểm.
Thực tế này cho thấy, ngoại trừ một số mã có ảnh hưởng lớn đến hàn thử biểu thị trường, mặt bằng giá cổ phiếu không có hiện tượng tăng nóng, tỷ lệ thuận với đà tăng của chỉ số. Trên thị trường, liệu có bao nhiêu nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ dám mua vào GAS, PVD, VIC, VNM ở giá rất cao?
Vượt đỉnh cũ, liệu có phải cú đẩy VN-Index để xả hàng của "tay to"? Thanh khoản 20 phiên giao dịch gần nhất trên thị trường được thống kê ở mức chưa đầy 2.000 tỷ đồng và không ổn định. Trong đó, nhiều phiên có giao dịch thỏa thuận khủng, tác động từ chiến lược tái cơ cấu của nhiều DN niêm yết.
Nhà đầu tư nhỏ lẻ chưa tham gia thị trường một cách mạnh mẽ, bởi vậy nếu không có những diễn biến bất ngờ như sự kiện biển Đông hồi tháng 5, khả năng đảo chiều giảm mạnh của VN-Index khó xảy ra. Song để kéo các nhà đầu tư cá nhân tham gia mạnh vào thị trường, đổ thêm tiền mới vào tài khoản, dòng tiền tạo lập có lẽ phải chứng minh thêm sức mạnh bằng ít nhất 5-6 phiên tăng điểm bền vững.
