Tuyên bố trong một cuộc họp báo hôm qua (30/7) tại Lầu Năm Góc, Đô đốc Locklear, nhắc lại việc Trung Quốc đã điều một tàu do thám đến giám sát cuộc tập trận RIMPAC, do Mỹ chỉ huy, ở ngoài khơi Hawai. Bản thân Hải quân Trung Quốc lần đầu tiên tham gia cuộc tập trận đa quốc gia trên biển lớn nhất thế giới này với 4 chiếm hạm và 1.100 quân.

Ông Locklear khẳng định, cuộc tập trận là “một cơ hội để xây dựng lòng tin và sự tự tin” và sự có mặt của một tàu do thám Trung Quốc là hơi “kỳ quặc”. Đây cũng là lần đầu tiên có chuyện một nước vừa tham gia tập trận, vừa gửi chiến hạm đi theo dõi.

Hành động này của Trung Quốc cũng đã gây xôn xao trên báo giới quốc tế thời gian qua. Tờ Thời báo phố Wall (Mỹ) gọi vụ tàu Trung Quốc theo dõi tập trận RIMPAC là thứ “khách không mời vẫn lao vào tiệc” để “dự bữa ăn thu thập tin tình báo” tại cuộc diễn tập hải quân lớn nhất thế giới. Còn hãng tin Bloomberg thì trích ý kiến giới quan sát nói cách làm của Trung Quốc "gửi đi tín hiệu xấu".

Tuy vậy, Tư lệnh lực lượng Mỹ ở Thái Bình Dương cho biết, sự hiện diện của tàu do thám Trung Quốc không gây khó khăn gì cho cuộc tập trận RIMPAC.

Theo ông Locklear, hành động này của Trung Quốc là một sự công nhận của Bắc Kinh với quan niệm của Mỹ: “Các hoạt động quân sự và khảo sát trong khu vực hàng hải của một quốc gia khác là không trái với luật pháp quốc tế và có thể chấp nhận được. Đây là một quyền cơ bản mà các quốc gia có”.

Tư lệnh lực lượng Mỹ ở Thái Bình Dương cũng tiết lộ khả năng Mỹ sẽ do thám các cuộc tập trận đơn phương của Trung Quốc tại vùng Biển Đông trong tuần này, với sự tham gia của 20 chiến hạm.

“Chúng ta đều để mắt đến nhau”, ông Locklear kết luận.

Bắc Kinh lâu nay vẫn tỏ ra khó chịu với các hoạt động khảo sát, do thám của Mỹ ở các khu vực biển mà Bắc Kinh cho là thuộc khu vực hàng hải của mình. Năm 2013, ở Biển Đông đã suýt xảy ra vụ va chạm giữa Mỹ và Trung Quốc, khi tàu mang hỏa tiễn USS co‌wpens của Mỹ phải tránh hàng không mẫu hạm Liêu Ninh.