Thông tin trên được đại diện Kiểm toán nhà nước, ông Nguyễn Hồng Long - Kiểm toán trưởng chuyên ngành 6 của Kiểm toán nhà nước công bố tại cuộc họp báo của Kiểm toán nhà nước sáng qua 25/7.
Lãi nhờ tăng giá
Cụ thể, tờ VOV dẫn lời ông Nguyễn Hồng Long cho biết, kết quả kinh doanh năm 2012 của EVN đã bao gồm xử lý chênh lệch tỷ giá kết chuyển vào kết quả kinh doanh 2012 là 10.535 tỷ đồng. Lỗ những năm trước phân bổ vào năm 2012 là 10.482 tỷ đồng. Tổng cộng 2 khoản này làm tròn là 21.000 tỷ đồng.
Tuy nhiên, đến nay tổng số lỗ vẫn phải xử lý là 18.140 tỷ đồng, trog đó 15.114 tỷ đồng là chênh lệch tỷ giá, còn lại là lỗ do kinh doanh 3.026 tỷ đồng. Lỗ chênh lệch tỷ giá do các đơn vị của EVN vay để đầu tư kinh doanh trong suốt 10 năm nay, từ khi giá USD chỉ 13.000-14.000 đồng/USD, đến nay lên tới trên 21.000 đồng/USD. Lỗ do kinh doanh là do giá bán điện thấp hơn giá thành sản xuất.
Về các yếu tố ảnh hưởng đến tăng giá điện 2012, ông Long cho biết, yếu tố thứ nhất, trong cơ cấu giá thành sản xuất điện có bao gồm chi phí nhiên liệu khí trả thêm cho PVN. Bởi vì khi EVN mua khí của PVN thì có định mức nhất định nhưng trong quá trình thực hiện mua vượt định mức thì sẽ bị tính giá khác. Khoản này là 2.115 tỷ đồng. Khoản xử lý bù lỗ chênh lệch tỷ giá là hơn 10.500 tỷ đồng.
“Nếu không tính toán phát sinh từ năm trước của 2012 thì giá điện 2012 giảm 12.660 tỷ đồng, tương ứng giá thành giảm 120 đồng/KWh.” – ông Long cho biết.
Bên cạnh đó, tại 31/12/2012, EVN đã điều chỉnh bổ sung vốn 63.000 tỷ đồng từ nguồn chênh lệch do kiểm kê đánh giá tài sản. Điều này không ảnh hưởng đến năm 2012 nhưng nó tiềm ẩn đến 2013 trở đi thì làm giá điện sẽ tăng thêm 6.318 tỷ đồng/năm, đẩy giá thành điện cao hơn 2012 là 62 đồng/kwh.
Tại hội nghị tổng kết công tác năm 2013 và triển khai nhiệm vụ kế hoạch năm 2014 diễn ra hồi đầu năm 2014, đại diện EVN ông Đặng Hoàng An - Phó Tổng Giám đốc EVN cũng từng thừa nhận, nhờ giá tăng, doanh thu bán điện toàn EVN năm 2013 ước đạt 172.470 tỷ đồng, tăng 19,85% so với năm 2012. Các tổng công ty đã ký hợp đồng bán điện với 20,6 triệu hộ khách hàng, tăng 3,82% so với năm 2013.
Trong năm 2014 này, EVN đặt mục tiêu "toàn tập đoàn sản xuất và kinh doanh điện năng có lợi nhuận". Trước đó, nhiều quyết định có tính "mở đường" cho việc tăng giá điện đã liên tiếp được ban hành.
Cụ thể là ngày 11/11, Thủ tướng phê duyệt khung giá bán lẻ điện năm 2013-2015, với giá từ 1.347 đồng/kWh đến 1.835 đồng/kWh. Điều này có nghĩa, tới năm 2015, giá điện có thể tăng tới 21,6%, trung bình mỗi năm sẽ tăng hơn 10% giá điện.
Kế đến, ngày 19/11, chỉ sau 1 tuần, Thủ tướng đã ban hành tiếp Quyết định 69/2013 về nguyên tắc điều chỉnh giá điện bán lẻ điện bình quân. Theo đó, từ 10/1/2014, EVN được phép tự quyết tăng giá điện bán lẻ bình quân tới 7%, cao hơn so với biên độ 5%.
EVN mua điện công ty con giá cao
Cũng tại cuộc họp báo, đại diện Kiểm toán nhà nước cũng chỉ ra EVN đã nâng giá mua điện cho công ty TNHH MTV Nhiệt điện Uông Bí và Nhiệt điện Cần Thơ với số tiền hơn 865 tỷ đồng. Trong khi đó, EVN lại đi giảm giá bán điện cho 5 tổng công ty điện lực với tổng tiền trên 1700 tỷ đồng.
Theo đó, vị này khẳng định: "quan hệ mua bán giữa công ty mẹ và các công ty thành viên tập đoàn không đúng quy định. Cách đánh giá về mua – bán điện của EVN chưa đảm bảo khách quan. Bởi vì có sự bù lỗ giữa các đơn vị thành viên với nhau".
Tuy nhiên, trước lo ngại của dư luận về tình trạng chuyển giá giữa công ty mẹ cho các doanh nghiệp thành viên, ông Nguyễn Hồng Long nói rằng, dù nhiệt điện Uống Bí và Cần Thơ là hai doanh nghiệp cổ phần, nhưng cũng thực hiện việc bán điện bình ổn và phục vụ sự cố nên điều này là hoàn toàn chấp nhận được.
Tương tự, do 5 tổng công ty điện đều 100% vốn nhà nước, trước năm 2012 việc bán điện cũng dưới giá thành để kiềm chế lạm phát nên hạch toán như trên cũng là phù hợp với chế độ kế toán.
