Các bên tăng cường quảng bá và đòn bẩy áp lực để chứng minh chủ quyền đối với vùng lãnh hải giàu dầu mỏ và khí đốt này.

Các nhà hoạt động tích cực Philippines tổ chức hàng loạt hành động chống Trung Quốc trước cơ quan đại diện ngoại giao Trung Quốc ở nước mình và nước ngoài. Đáp lại, Trung Quốc đã cảnh báo công dân của mình ở Philippine không ra khỏi nhà nếu không cần thiết, không đáp lại hành động khiêu khích, và thực hiện theo các biện pháp tăng cường an ninh.

Do quan hệ căng thẳng, Trung Quốc đã chấm dứt hoạt động du lịch đến Philippine, do đó nguồn thu nhập chính của đất nước giảm đáng kể. Tình hình trở nên tồi tệ hơn vào hôm 10/5 khi Trung Quốc áp đặt lệnh cấm nhập khẩu trái cây từ Philippines.

Trung Quốc đã nói rằng ở đây không có vấn đề chính trị, đơn giản là sản phẩm Philippines không đáp ứng các yêu cầu của kiểm tra dịch tễ.

Trong khu vực lãnh hải gây tranh cãi nhất không còn cuộc đối đầu mới giữa các tàu chiến hai nước. Trong khi đó, Bắc Kinh đã cảnh báo rằng quân đội Trung Quốc sẽ không cho phép bất cứ ai xâm phạm chủ quyền của Trung Quốc trên đảo Hoàng Nham.

‘Không ai có thể lấy một tấc đất Trung Quốc, cho dù có thực hiện tất cả các loại thủ thuật, các nỗ lực để có được những người bảo trợ, hoặc những kẻ đồng lõa’ – tờ báo của quân đội Trung Quốc cảnh báo.

Bài báo này xuất hiện ngay sau khi Bộ trưởng Ngoại giao Philippines Albert del Rosario tuyên bố rằng Hoa Kỳ sẵn sàng để bảo vệ Philippines trong trường hợp xung đột ở biển biển Đông. Chuyên gia Học viện các vấn đề địa chính trị Konstantin Sivkov cho biết rằng Washington sẽ không bỏ lỡ cơ hội bắt con cá của họ ở đó:

‘Tất nhiên, Hoa Kỳ không có lợi nếu Trung Quố tích cực mở rộng sự hiện diện tại đó. Vì vậy, một mặt, người Mỹ cần phải chứng minh với Philippines tầm quan trọng sự hiện diện của họ trong khu vực. Mặt khác, người Mỹ có rất nhiều vấn đề cần đối phó nếu tham gia vào vấn đề  Philippines.

Thay vào đó, họ cần phải đánh dấu và nhắc nhở về sự tham gia của mình trong cuộc xung đột, điều quan trọng là thiết lập sự hiện diện của Mỹ trong khu vực Đông Nam Á. Một trong những mục tiêu chính của Hoa Kỳ là kiềm chế Trung Quốc, nếu không thì tình hình sẽ trở nên tồi tệ đối với họ’.

Sự leo thang căng thẳng giữa Bắc Kinh và Manila trùng hợp với chuyến thăm Mỹ của Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lương Quang Liệt. Tình hình ở Biển Đông là một trong những chủ đề chính của cuộc hội đàm với người đứng đầu Lầu Năm Góc Leon Panetta. Xét theo mọi chuyện, vị khách Trung Hoa thất bại trong việc thuyết phục các đối tác Mỹ ngăn cản cuộc tranh đấu của Philippines.

Washington có thể đưa ra tín hiệu đó, có tính đến mối quan hệ liên minh với Manila, nhưng họ đã không làm điều đó. Mỹ tiến hành luật chơi của mình: Philippines cần cho họ để tạo điều kiện kiểm soát các tuyến đường biển trong khu vực.

Chính bởi mục đích đó mà các căn cứ quân sự Mỹ được lập ra ở Philippines, và mở rộng sự hiện diện quân sự của mình tại Úc, và nỗ lực đứng đằng sau hậu trường để tiến hành điều khiển cuộc xung đột giữa Philippines và Trung Quốc ở biển Đông.