Đó là một bình luận được 13.200 người đồng tình trên Twitter của một khán giả tên Annalee.

Cụ thể Annalee viết: "Hành động bản năng đầu tiên của là chế tạo tàu ngầm thay vì chi tiền để trả công và bù đắp thiệt hại cho những tình nguyện viên giải cứu đội bóng Thái, những người vốn đã và đang thành công trong nhiệm vụ của mình. Đó là ví dụ rõ ràng cho điều này: mục đích tốt phải đi kèm hành động lắng nghe người mình muốn giúp".

Công nghệ thật tuyệt vời nhưng không thể thay thế con người

Thực tế đã chứng minh, nhóm giải cứu không cần đến một sản phẩm công nghệ cao trông rất xịn và ngầu (nhưng chưa được thử nghiệm) để đưa được 13 cầu thủ nhí và huấn luyện viên ra khỏi hang. Thay vào đó, họ cần một nhóm người được tổ chức tốt với các phẩm chất: dũng cảm, can trường, nhẫn nại, sẵn sàng chịu khổ, mạo hiểm và có tính kỷ luật cao (nếu không thì sẽ có thêm người bỏ mạng).

Công nghệ thật tuyệt vời nhưng những phẩm chất đó là không gì thay thế được.

Elon Musk đã không tìm hiểu nhóm giải cứu cần gì (họ đang mạo hiểm tính mạng và rất cần hỗ trợ tiền bạc để nuôi người thân khi họ đi làm nhiệm vụ, cũng như chăm sóc y tế để hồi phục giữa và sau nhiệm vụ sống còn).

Vị tỷ phú kiêm kỹ sư sáng chế chỉ thích cung cấp thứ ông muốn: công nghệ, với đại diện là chiếc tàu ngầm mini hào nhoáng, thứ mà nhóm giải cứu đã khẳng định là "không phù hợp để sử dụng" trong điều kiện hang hiểm trở.

Đúng hơn, ông muốn nhiệm vụ cốt yếu nhất của công cuộc giải cứu phải do một nhân vật tầm cỡ như mình thực hiện. Các việc phụ lặt vặt là để cho những người kém tầm cỡ hơn.

Elon Musk có bao nhiêu tiền? Ông có khoảng 20,2 tỷ USD theo thống kê của Forbes năm 2018. Ông đứng thứ 25 trong danh sách Những người quyền lực nhất thế giới 2018. Ông có thể dễ dàng chu cấp ngắn hạn và hỗ trợ y tế cho hàng chục người đang làm nhiệm vụ giải cứu, hoặc vừa được cứu, để giúp họ nhanh chóng trở lại với cuộc sống.

Ông đáng ra đã có ích hơn nếu không quá khao khát tỏa sáng trong những tràng vỗ tay tán thưởng của thế giới như một Iron Man đời thực.

Khi "Iron Man" không phải là người hùng duy nhất

Nói về Iron Man, Elon Musk là hình mẫu Iron Man đời thực: tỷ phú, đẹp trai, hào nhoáng showbiz. Thỉnh thoảng, ông cũng được so sánh với cả Batman, người từng tuyên bố "Siêu năng lực của tôi là giàu". Nhưng trong vụ giải cứu đội bóng Thái Lan, một số tờ báo Mỹ nhìn nhận doanh nhân này, vốn không xa lạ gì với truyền thông và showbiz, đã hành xử có phần lố.

Nếu đời thực là vũ trụ của của Marvel, việc giải cứu các thành viên đội bóng Lợn hoang của Thái Lan sẽ là một nhiệm vụ mà Iron Man và biệt đội siêu anh hùng Avengers háo hức nhận lãnh.

Vừa ý nghĩa (cứu sống không ít mạng người), vừa được cả thế giới quan tâm (truyền thông toàn cầu luôn đưa lên trang nhất những ngày qua), vừa thể hiện vai trò mang bóng dáng "đấng cứu thế".

Hình ảnh không HD của vài trong số những người hùng thực sự của vụ việc. Ảnh: Reuters.

Và vì đời thực không phải là vũ trụ của Marvel, Elon Musk muốn mình đứng vào vị trí đó. Nói đúng hơn, theo khán giả Annalee, ông "tự tuyển mình vào vai nhân vật kỹ sư anh hùng", trong một bộ phim thảm họa giữa đời thực. Nhưng trong khi đó, những anh hùng thực sự là nhóm giải cứu và tình nguyện đã làm tốt nhiệm vụ của họ rồi.

Trang Gizmodo đặt tít là một câu hỏi: "Elon Musk nghiêm túc đó hả?". Sau tất cả những ồn ào truyền thông: tuyên bố sẽ chế tạo tàu ngầm cho 22 triệu người theo dõi trên Twitter, video tàu ngầm, bức ảnh sang Thái Lan... để rồi nhận được câu "Không, cảm ơn" to tướng từ nhóm giải cứu, câu trả lời cho câu hỏi trên tít bài cũng là "Không".

Trang này viết: "Musk có một lịch sử lâu bền là luôn hứa sẽ giải quyết những vấn đề lớn của thế giới nhưng trượt deadline hoặc ngừng giữa chừng. Trong quá trình đó, ông ta xây dựng nên hình tượng khiến người hâm mộ so sánh mình với các siêu anh hùng trong truyện tranh. Vậy nên dù chưa rõ những lời hứa của Musk dẫn đến kết quả gì, người hâm mộ vẫn tin ông ta là siêu anh hùng".

"Chúng ta cần ngừng cơn ảo tưởng đó", tác giả Adam Clark Estes kêu gọi.

"Đừng dạy người giàu cách tiêu tiền" - Đúng, nhưng họ phải tự học

Sau tất cả, Musk vẫn là một người rất rất giàu và quyền lực, và có thể làm mọi thứ ông muốn với tiền của mình. Với khả năng của mình, ông đã có thể chỉ cần viết một tấm séc và thế là toàn bộ đôi giải cứu cũng như các cầu thủ nhí có thể yên tâm nghỉ dưỡng và hồi phục.

Ông cũng có thể, chẳng hạn, tặng cho mỗi người một chiếc Tesla.

Nhưng bên cạnh đó, ông cũng còn nhiều lời hứa khác. Chúng giúp ông xuất hiện hoành tráng trên các tít báo nhưng cũng nặng gánh. Chẳng hạn, tháng 6/2017, ông đã tuyên bố trên truyền thông rằng sẽ giúp xây dựng lưới điện cho cả một quốc gia, Puerto Rico, sau khi mạng lưới điện của đất nước này chịu thiệt hại do cơn bão Maria. Dự án được cho là sẽ cung cấp điện cho 1,2 triệu hộ gia đình.

Đẹp trai, ăn hình như một tài tử Hollywood, Elon Musk muốn đóng vai siêu anh hùng trong bộ phim cuộc đời? Ảnh: Big Planet.

Nhưng đừng quên rằng, vào tháng 3/2017, ông cũng có lời hứa với chính phủ Nam Phi rằng sẽ giúp xây dựng một trang trại gió để cung cấp pin lưu trữ điện. Ý tưởng này đến từ một lời kêu cứu trên Twitter về tình trạng thiếu điện năng của Nam Phi. Musk hứa sẽ xây dựng trang trại nói trên trong vòng 100 ngày, miễn phí. Dự án này cấp điện cho 30.000 hộ gia đình.

Musk có vẻ thích thú với hình ảnh ông bay đến một quốc gia đang gặp thảm họa "trăm năm có một" và giúp giải quyết mọi thứ chỉ trong một ngày. Nhưng ông lại không có, hoặc chưa chế tạo xong, bộ giáp của Iron Man. Thành thử khoảng cách từ lời hứa đến hành động của ông xa hơn so với Iron Man.

Cũng không có gì sai nếu ông thực sự trở thành Iron Man như mong muốn. Chỉ có điều, vẫn còn rất nhiều anh hùng ngoài kia, họ vẫn đang cứu người mà không cần bộ giáp đỏ và những tuyên ngôn to lớn.