Hành động Trung Quốc xua tàu chiến thách thức Nhật Bản tại Senkaku được Bắc Kinh đưa ra có thể xem là một hành động thị uy trước việc Nhật Bản vừa mới thông qua dự luật an ninh mới, qua đó cởi trói cho quân đội Nhật có thể tác chiến tại nước ngoài cùng đồng minh.

Ba tàu tuần tra Haijing 2401, Haijing 2101 và Haijing 2112 của Trung Quốc đã được triển khai tới Senkaku vào ngày 3.10, như là một phản ứng chính thức trước thông tin Nhật Bản sẽ thành lập một Trung đoàn đổ bộ hàng hải vào năm tới để bảo vệ Senkaku.

Trung đoàn đổ bộ hàng hải mới của Nhật Bản có nhiệm vụ là đối phó với việc Quân đội Trung Quốc đổ bộ lên đảo Senkaku trong tương lai hoặc đề phòng quân đội Trung Quốc cải trang thành ngư dân lén đổ bộ lên đảo.

Trung đoàn mới của Nhật Bản còn có nhiệm vụ ứng phó chống lại các tàu tuần tra của Trung Quốc hoạt động trong khu vực gần sát với quần đảo Senkaku.

Được biết, Nhật Bản sẽ chọn chín mươi sĩ quan và binh sĩ trong số 700 thành viên thuộc trung đoàn WaiR (JGSDF Western Army Infantry Regiment) của Lực lượng Phòng vệ Mặt đất (phụ trách phòng thủ quần đảo của Nhật Bản), có trụ sở tại Sasebo, để hình thành Trung đoàn đổ bộ hàng hải vào cuối năm 2016.

Dự kiến, trung đoàn mới này sẽ mở rộng thành một đơn vị chiến đấu với 2.000 binh lính vào cuối năm 2017, cuối cùng sẽ phát triển lên 3.000 sĩ quan và binh lính. Ngoài nhân viên quân sự, Bộ Quốc phòng Nhật Bản đã quyết định mua 52 loại xe chiến đấu đổ bộ khác nhau cho trung đoàn mới được thành lập.

Hồi tháng 9.2011, chính phủ Nhật Bản đã quốc hữu hóa quần đảo Senkaku (vốn trước kia thuộc sở hữu của tư nhân và không có quân đồn trú trên đảo) đã dấy lên những cuộc biểu tình dữ dội chống Nhật tại Trung Quốc và kể từ đó Bắc Kinh thường xuyên đưa các tàu tuần tra của mình đến Senkaku để thách thức Nhật Bản.

Cả ba tàu Trung Quốc đều treo cờ nhằm kỷ niệm 66 năm thành lập đất nước, theo trang web chính thức của Cục Quản lý Đại dương Trung Quốc cho biết.

Dự luật an ninh mới của Nhật Bản khiến Trung Quốc rất bực tức, dự luật mang tính "cởi trói" quân đội này cho phép quân đội Nhật Bản có thể tham chiến tại nước ngoài cùng các đồng minh của mình mà không cần phải tuyên chiến chính thức.