Sau các nghi lễ truy điệu và quốc tang với sự tham dự đông đảo của các lãnh đạo khắp thế giới và người dân Singapore, thi hài ông Lý Quang Diệu được đưa tới nhà hỏa táng Mandai. Đó là một nghi lễ riêng chỉ dành cho gia đình, bạn bè, những nhân viên thận cận và đội ngũ y tế đã chăm sóc ông trong những ngày cuối đời.
Tại đây, con trai ông, Thủ tướng Lý Hiển Long nói lời từ biệt cuối cùng với người cha thân yêu. Dưới đây là một trích đoạn trong bài phát biểu đầy cảm xúc của ông Lý Hiển Long. Trong đoạn đầu bài phát biểu, ông đã nhắc lại các kỷ niệm tuổi thơ với cha và cảm ơn những người đã chăm sóc, giúp đỡ ông Lý Quang Diệu."Khi chúng tôi còn nhỏ, chúng tôi tưởng rằng cha mẹ sẽ bên cạnh chúng tôi suốt đời. Lớn lên, nhìn thấy cha mẹ già yếu, lý trí cho chúng tôi biết rằng một ngày nào đó, chúng tôi sẽ phải chia tay cha mẹ nhưng trong trái tim, chúng tôi vẫn thấy thật khó để chấp nhận. Rồi cũng tới ngày cha mẹ thực sự ra đi, để lại sự mất mát và đau đớn cho chúng tôi. Đó là phận người. Cha đã tính toán kỹ càng, nghiêm túc về điều này, như vốn dĩ cha vẫn luôn như thế trong những chuyện khác. Khi chuẩn bị cho bài điếu văn ngày hôm nay, tôi sực nhớ đã có lần cha phát biểu về tuổi già và cái chết với một nhóm bác sĩ. Tôi hỏi mọi người về điều đó. Không ai nhớ, trừ một người duy nhất là Janadas, nhờ đó mà tôi tự tin rằng điều đó là có thật chứ không phải do tôi tưởng tượng ra. Chúng tôi tìm lại bài diễn văn đó. May thay, sau rất nhiều nỗ lực, YY (thư ký báo chí của ông Lý Quang Diệu - PV) đã tìm ra. Cha đã nói điều này trước một nhóm bác sĩ tim mạch, cách đây đã rất lâu, vào năm 1972, tức 43 năm trước! Có thể lúc đó tôi đã đọc qua bài phát biểu này, nó gây ấn tượng mạnh với tôi đến độ tôi không thể quên sau 4 thập niên, hoặc cũng có thể là khi tôi già đi, tôi nhớ lại điều đã xảy ra từ rất lâu.
Hãy yên nghỉ, cha ơi... - Ảnh: Reuters
Tôi đã đọc lại bài phát biểu trong vui mừng. Đó là một Lý Quang Diệu không lẫn vào đâu được: cẩn trọng, uyên bác, tao nhã, dí dỏm nhưng sâu sắc. Tiếc thay, không ai còn đọc các bài diễn văn sau bữa ăn kiểu như vậy nữa. Cha đã đặt tựa cho bài diễn văn là “Cuộc sống sẽ tốt đẹp hơn khi nó ngắn, khỏe và trọn trịa”. Cha đã nói về sức khỏe tim mạch, về sự già yếu, về quyền được chết, về các hướng dẫn y khoa tiên tiến (mặc dù thuật ngữ này trước đó còn chưa được nghĩ ra) và nhiều điều khác nữa. Quý vị nên tự đọc bài diễn văn đó, vì tôi không thể tóm tắt hết các ý ở đây và vì nó rất đáng để đọc. Nhưng tôi chỉ muốn chia sẻ một câu nói của cha: “Cuộc đời ngắn ngủi và khỏe mạnh thì tốt hơn sống thọ nhưng đau ốm và buồn thảm. Tất cả chúng ta đều phải chết. Tôi hy vọng cái chết của tôi sẽ không đau đớn. Như de Gaulle đã nói: "Đừng sợ, ngay cả de Gaulle rồi cũng phải chết" và cha cũng đã ra đi”.Cha đã sống thọ và sống tròn trịa. Cha khỏe mạnh, năng động, đầy sinh lực cho tới tận tuổi già. Cha từng nói cuộc đời là cuộc đua marathon, không phải đua nước rút. Cuộc marathon của cha đã hoàn tất. Cha đã ra đi thanh thản. Cha để lại nỗi trống trải mênh mang trong cuộc đời chúng con, trong trái tim chúng con. Nhưng giá trị của cha, tình yêu của cha và những lời cha nói…, tất cả sẽ ở lại trong chúng con, truyền cảm hứng cho chúng con và sẽ sống cùng chúng con mãi mãi.Vĩnh biệt và hãy yên nghỉ, cha ơi…”.
