Nguyên nhân và triệu chứng

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra ngứa dươ‌ּng vậ‌ּt như:

- Do ẩm ướt, vệ sinh kém.

- Dị ứng hoặc kích ứng với các thành phần của xà phòng, chất tẩy rửa, chất liệu của quầ‌n ló‌t hay mặc quầ‌n ló‌t quá chật…

- Các bệnh lý gây ra do virút (mụn rộp sin‌ּh dụ‌ּc), vi khuẩn (viêm bao quy đầu, bệnh lậu…), ký sinh trùng (bệnh ghẻ, rận mu, nhiễm trichomonas…) hay do nhiễm nấm (nấm bẹn).

Ngoài những nguyên nhân đã xác định trên, còn có dạng không xác định được nguyên nhân, được gọi là vô căn.

Triệu chứng: ngứa; đỏ da; sưng; đau; bỏng rát; nổi mụn nước.

nhiễm khuẩn: tiết dịch, có mùi hôi.

Các triệu chứng có thể biểu hiện với mức độ nặng nhẹ khác nhau và xảy ra trong một thời ngắn hay kéo dài tùy theo nguyên nhân gây bệnh.

Thuốc điều trị ngứa dươ‌ּng vậ‌ּt

Thuốc được sử dụng trong điều trị ngứa dươ‌ּng vậ‌ּt tùy theo nguyên nhân gây ra bệnh. Sau đây là các nhóm thuốc thường được sử dụng:

Nhóm thuốc kháng histamin H1:

Nhóm thuốc kháng histamin H1 thường được dùng ở dạng thuốc viên, có tác dụng ngăn chặn sự hoạt động của histamin gây ngứa, nên thường được sử dụng trong điều trị ngứa dươ‌ּng vậ‌ּt.

Thuốc kháng histamin H1 được chia làm 2 loại:

Loại thế hệ cũ (chlorpheniramin, dexchlorpheniramin…) tác động ức chế lên hệ thần kinh trung ương nên gây buồn ngủ (cần tránh sử dụng khi lái xe, vận hành máy móc..). Các thuốc này sử dụng thích hợp khi NAD gây mất ngủ.

Loại thế hệ mới (Loratadin, cetirizin…) do không tác động lên hệ thần kinh trung ương nên không gây buồn ngủ.

Nhóm thuốc corticosteroid:

Nhóm thuốc corticosteroid (hydrocortison, betamethason, prednisolon..) thường được dùng ở dạng thuốc viên, thuốc mỡ, kem…, có tác dụng kháng viêm, kháng dị ứng chống ngứa, nên được sử dụng trong điều trị ngứa dươ‌ּng vậ‌ּt.

Hai nhóm thuốc trên thường được sử dụng trong điều trị ngứa dươ‌ּng vậ‌ּt do dị ứng.

Nhóm thuốc bảo vệ da:

Nhóm thuốc bảo vệ da (glycerin, bơ ca cao, mỡ cừu…) được dùng ở dạng thuốc dùng ngoài như: thuốc mỡ, kem… tạo thành một lớp bảo vệ da ngăn chặn các mô bị khô, giúp giảm ngứa, bỏng rát… do ngứa dươ‌ּng vậ‌ּt gây ra.

Nhóm thuốc làm se da:

Nhóm thuốc làm se da (calamin, oxid kẽm…) được dùng ở dạng thuốc dùng ngoài như: thuốc mỡ, kem… có tác dụng làm đông tụ protein tại chỗ nên làm se da, bảo vệ da khỏi bị ngứa, bỏng rát… do ngứa dươ‌ּng vậ‌ּt gây ra.

Hai nhóm thuốc trên thường được sử dụng trong điều trị ngứa dươ‌ּng vậ‌ּt do kích ứng.

Nhóm thuốc kháng virút:

Nhóm thuốc kháng virút thường dùng ở dạng thuốc dùng ngoài, thuốc viên có chứa hoạt chất kháng virút như: acyclovir, famciclovir, valacyclovir… được sử dụng trong điều trị ngứa dươ‌ּng vậ‌ּt do bệnh mụn rộp sin‌ּh dụ‌ּc (còn gọi herpes sin‌ּh dụ‌ּc). bệnh mụn rộp sin‌ּh dụ‌ּc do virút HSV2 (Herpes simplex virút 2) gây ra.

Nhóm thuốc kháng nấm:

Nhóm thuốc kháng nấm thường dùng ở dạng thuốc dùng ngoài, thuốc viên có chứa hoạt chất kháng nấm như: nystatin, clotrimazol, miconazol… được sử dụng trong điều trị ngứa dươ‌ּng vậ‌ּt do nấm bẹn. Nấm bẹn (tinea cruris) do một loại nấm da gây ra, xuất hiện ở bẹn và quanh cơ quan sin‌ּh dụ‌ּc, với những mảng đỏ nâu, có vảy và bờ viền, gây ngứa.

Nhóm thuốc kháng Trichomonas:

Nhóm thuốc kháng Trichomonas thường dùng ở dạng thuốc viên, thuốc dùng ngoài có chứa hoạt chất như: metronidazol, ternidazol… được sử dụng trong điều trị do nhiễm Trichomonas.

Nhóm thuốc kháng sinh:

Nhóm thuốc kháng sinh thường dùng ở dạng thuốc viên, thuốc dùng ngoài có chứa kháng sinh phổ rộng như neomycin, polymycin, chloramphenicol… được sử dụng trong điều trị do vi khuẩn.

Nhóm thuốc trị rận mu:

Rận mu (pubic lice) là một loại ký sinh trùng nhỏ sống ký sinh và đẻ trứng ở lông mu của bộ phận sin‌ּh dụ‌ּc nam gây ra ngứa dươ‌ּng vậ‌ּt. Rận mu được lây truyền khi tiếp xúc khăn tắm, áo quần… hay quan hệ tìn‌ּh dụ‌ּc với người bị nhiễm rận mu.

Nhóm thuốc trị rận mu thường ở dạng thuốc dùng ngoài (dầu gội đầu, kem) có chứa hoạt chất pyrethrins hay permethrin 1%... được sử dụng trong điều trị ngứa dươ‌ּng vậ‌ּt do rận mu.

Nhóm thuốc trị bệnh ghẻ:

bệnh ghẻ do một loại ký sinh trùng rất nhỏ gọi là con mạt (mite) sống ký sinh ở quanh bộ phận sin‌ּh dụ‌ּc nam gây ra ngứa dươ‌ּng vậ‌ּt. bệnh ghẻ lây truyền nhanh khi giữ vệ sinh kém hay có sự tiếp xúc với áo quần, khăn tắm… hay quan hệ tìn‌ּh dụ‌ּc với người bị nhiễm bệnh ghẻ.

Nhóm thuốc trị bệnh ghẻ thường ở dạng thuốc dùng ngoài (kem, lotion) có chứa hoạt chất Permethrin 5% hay Crotamiton 10% được sử dụng trong điều trị ngứa dươ‌ּng vậ‌ּt do bệnh ghẻ.

Bên cạnh việc sử dụng thuốc, việc phòng tránh là rất quan trọng như: thường xuyên tắm rửa vệ sinh thân thể, giữ khô vùng sin‌ּh dụ‌ּc, tránh sử dụng các chất gây kích ứng hay dị ứng, không dùng chung khăn tắm, áo quần hay quan hệ tìn‌ּh dụ‌ּc với người nhiễm bệnh, khô‌ּng mặ‌ּc quầ‌n ló‌t bó sát…