Nhằm thực hiện phương án SXKD hàng hóa xuất khẩu qua cửa khẩu biên giới Việt Nam tiếp tục được vay vốn bằng ngoại tệ đến hết năm 2015.Để thực hiện Đề án chống đô la hóa nền kinh tế, NHNN đã thu hẹp dần khách hàng là người cư trú vay vốn bằng ngoại tệ.
Khi ban hành Thông tư số 37 năm 2012, NHNN đã quy định đến hết ngày 31/12/2013 phải chấm dứt cho vay ngắn hạn đối với: (i) DN đầu mối nhập khẩu (NK) xăng dầu có nhu cầu vay vốn bằng ngoại tệ để thanh toán ra nước ngoài tiền NK xăng dầu khi khách hàng vay không có hoặc không có đủ nguồn thu ngoại tệ từ hoạt động sản xuất - kinh doanh để trả nợ vay; (ii) Để đáp ứng các nhu cầu vốn ở trong nước nhằm thực hiện phương án sản xuất - kinh doanh hàng hóa xuất khẩu (XK) qua cửa khẩu biên giới Việt Nam mà khách hàng vay có đủ ngoại tệ từ nguồn thu XK để trả nợ vay.
Tuy nhiên, cuối năm 2013, NHNN đã ban hành Thông tư 29 cho phép các đối tượng trên vay vốn ngoại tệ đến hết ngày 31/2/2014.
Trước sự quan tâm của dư luận về thời hạn chấm dứt cho vay ngoại tệ với hai đối tượng trên, 16h chiều nay (18.12.2014) bà Nguyễn Thị Hồng, phó Thống đốc đã thông báo Thống đốc NHNN chủ trương tiếp tục cho phép thực hiện cho vay hai đối tượng trên đến hết năm 2015.
Đây là lần hoãn thứ hai của NHNN trong việc thu hẹp đối tượng cho vay bằng ngoại tệ.
Lý do theo bà Nguyễn Thị Hồng là NHNN đã đánh giá tình hình cho vay ngoại tệ trong thời gian qua, trên cơ sở chỉ tiêu nền kinh tế vĩ mô Quốc hội đã phê chuẩn (ví dụ GDP tăng trưởng 6.2% năm 2015), để tiếp tục hỗ trợ cho doanh nghiệp nói chung và các doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu nói riêng, các doanh nghiệp thực hiện dự án xuất khẩu, Thống đốc NHNN đã chủ trương tiếp tục cho phép thực hiện đến hết năm 2015
Cũng theo bà Hồng, dư nợ cho vay ngoại tệ của 2 nhu cầu vay vốn ngoại tệ kể trên hiện chiếm khoảng 30% trong tổng dư nợ cho vay ngoại tệ của toàn hệ thống. Theo đó, dư nợ cho vay đối với các doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu đầu mối chiếm khoảng 6%, còn nhu cầu cho vay đối với dự án xuất khẩu 24% .
Trước câu hỏi việc NHNN tiếp tục kéo dài cho vay ngoại tệ với 2 nhu cầu vốn này sẽ tác động như thế nào đối với doanh nghiệp và các tổ chức tín dụng (TCTD), bà Hồng trả lời về góc độ của doanh nghiệp khi vay ngoại tệ với mặt bằng tỷ giá ổn định như hiện nay và lãi suất cho vay VND tương đối cao so với lãi suất cho vay ngoại tệ, việc cho phép tiếp tục cho vay ngoại tệ với 2 nhu cầu vốn sẽ giúp cho doanh nghiệp giảm chi phí vay vốn .
Với các TCTD, khi NHNN cho phép các TCTD được tự quyết định cho vay ngoại tệ đối với 2 nhu cầu vốn này thì hệ thống các TCTD có điều kiện để mở rộng tín dụng để đáp ứng chỉ tiêu tín dụng NHNN đề ra. Khi các doanh nghiệp xuất khẩu, nhập khẩu được hỗ trợ về chi phí vay vốn thì sẽ góp phần thúc đẩy hoạt động xuất khẩu cũng như góp phần thúc đẩy hoạt động sản xuất trong nước, qua đó cũng giúp cho nền kinh tế có điều kiện đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế 6.2% của Chính phủ đề ra trong năm 2015.
Nhận định về thị trường ngoại hối dưới tác động của việc về việc các TCTD tiếp tục cho vay ngoại tệ với 2 nhu cầu vốn , bà Hồng nói thị trường ngoại hối chịu tác động của nhiều yếu tố. Yếu tố căn bản quan trọng nhất là cung-cầu ngoại tệ và cung-cầu ngoại tệ phải được đánh giá trên góc độ tổng thể và toàn diện. Việc cho phép các TCTD tiếp tục cho vay ngoại tệ với 2 nhu cầu vay vốn trên có thể sẽ giúp giảm nhu cầu mua ngoại tệ đến thời điểm các doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn.
Tuy nhiên nhu cầu vay vốn trong tương lai khi các khoản nợ đến hạn có tăng hay không hoàn toàn phụ thuộc vào các TCTD đó có nguồn thu ngoại tệ hay không. Đối với những nhu cầu vốn vay để thực hiện dự án sản xuất hàng xuất khẩu thì các dự án này sẽ có nguồn thu ngoại tệ trả nợ các khoản vay. Đối với nhu cầu vay vốn để nhập khẩu xăng dầu thì thường DN không có nguồn thu ngoại tệ để trả nợ , tuy nhiên, dư nợ tín dụng ngoại tệ đối với nhu cầu vay vốn này chỉ chiếm khoảng 6% vì vậy không có tác động lớn với thị trường.
Bà Hồng cho biết thêm: “ Ngoài 2 nhu cầu vay vốn ngoại tệ nêu trên, trong thời gian qua, nhằm tạo điều kiện tăng trưởng tín dụng , NHNN đã linh hoạt chấp thuận cho một số nhu cầu vay vốn để phục vụ dự án trọng điểm của Chính phủ cũng như nhu cầu vay vốn để thực hiện trong lĩnh vực ưu tiên của Chính phủ, tuy nhiên trong quá trình xem xét, NHNN đã phải cân nhắc hết sức kĩ lưỡng trên cơ sở thanh toán ngoại tệ của toàn hệ thống cũng như các TCTD. Tới đây NHNN yêu cầu các TCTD báo cáo các khoản nợ khi đến hạn để giúp kiểm soát, đảm bảo an toàn thị trường”.
Có thể cuối tuần này, đầu tuần sau sẽ có văn bản chính thức thay thế Thông tư 29.
